مقدمه

کودکانی که در خانه‌هایی زندگی می‌کنند که والدین آن‌ها اعتیاد دارند، آسیب‌های زیادی می‌بینند. زندگی را دشوار و غیرقابل پیش بینی می‌دانند. حتی گاهی اوقات آن‌ها اعتقاد دارند که مصرف الکل یا مواد مخدر تقصیر آن‌هاست. کنار آمدن با این هرج و مرج غیرقابل پیش بینی می‌تواند احساس ناامنی و عدم اطمینان در کودکان ایجاد کند. علاوه بر این آن‌ها ممکن است پیام‌های ناسازگار از والدین خود دریافت کنند.

در نتیجه ممکن است کودکان احساس شرم و گناه کنند. آن‌ها سعی می‌کنند اسرار خانواده را حفظ نمایند. این کودکان اغلب به دلیل اینکه والدین‌شان به آنها توجه نمی‌کنند احساس طرد شدگی دارند.

چگونه در مورد اعتیاد با کودکان صحبت کنیم

چه شما والدین این کودکان باشید چه معلم یاد یکی از بستگان این کودکان باشید، صحبت کردن با بچه‌ها در مورد اعتیاد والدینشان گفتگوی راحتی نیست. نادیده گرفتن مسئله یا تلاش برای تظاهر به عدم وجود این موضوع هرگز ایده خوبی نیست و فقط بچه‌ها را به این فکر می‌اندازد که آیا زندگی همه مردم به این صورت است.

حتی اگر در مورد اعتیاد والدین آن‌ها صحبت نمی‌کنید. بچه‌ها هنوز می‌دانند که این اعتیاد وجود دارد. به علاوه، پوشاندن آن یا وانمود کردن اینکه مسئله چندان مهمی نیست، آن‌ها را از دردی که اعتیاد برای آن‌ها ایجاد می‌کند محافظت نمی‌کند. آن‌ها هنوز تحت تأثیر قرار می‌گیرند در حقیقت صحبت صریح و صادقانه درباره اعتیاد می‌تواند به آن‌ها کمک کند تا روش‌های سالمتری برای کنار آمدن با ضربه ای که تجربه کرده‌اند پیدا کنند.

علاوه بر این شما می‌توانید واقعیت را راجع به اعتیاد والدین آن‌ها به اشتراک بگذارید و برخی از دروغ‌هایی که آن‌ها ممکن است باور کنند را از بین ببرید. مانند این باور نادرست که آن‌ها به نوعی مقصر هستند یا اینکه می‌توانند والدینشان را خوب کنند. این نوع باورها می‌تواند سازوکارهای ناسالم در کودکان ایجاد کند.

کودکان و والدین معتاد

صحبت با کودک

هنگامی که تصمیم گرفتید در مورد اعتیاد والدین با کودک صحبت کنید، مهم است که ابتدا خودتان آموزش ببینید. شما می‌خواهید مطمئن شوید که اطلاعات دقیق را به آنها می‌دهید. به همین ترتیب، شما باید نحوه و طرز صحبت کردن را با کودک تغیر دهید.

به عنوان مثال، برای کودکان زیر 10 سال شما باید به یاد داشته باشید که آن‌ها هنوز هم جهان را از منظر خودشان مشاهده می‌کنند. آن‌ها احتمالاً خود را سرزنش می‌کنند یا معتقدند که برای ایجاد ترک اعتیاد باید کاری انجام دهند.

حتما به آن‌ها اطمینان دهید که آنها باعث اعتیاد والدین خود نشده‌اند و هیچ کاری نمی‌توانند برای جلوگیری از نوشیدن یا استفاده از مواد مخدر توسط والدین انجام دهند.

به آن‌ها اطمینان دهید پدر یا مادرشان آن‌ها را دوست دارند اما بیماری دارند و نیاز به کمک دارند. همچنین به آن‌ها یادآوری کنید که آن‌ها را دوست دارید و برای حمایت از آن‌ها در آنجا حضور دارید.

وقتی نوبت به نوجوانان می‌رسد، می‌خواهید مطمئن شوید که آن‌ها همه حقایق مربوط به اعتیاد والدین خود را می‌دانند. در این سن وسوسه انگیز است که آن‌ها آنچه را که می‌دانند بخواهند به صورت عملی انجام دهند. هدف شما باید این باشد که این اتفاق نیفتد.

بنابراین مطمئن شوید که به همه سوالات آن‌ها صریح و صادقانه پاسخ داده‌اید. همچنین می‌توانید آن‌ها را دعوت کنید که هر وقت ناراحت یا گیج شده‌اند به شما مراجعه کنند و سوالاتی که دارند را از شما بپرسند.

سرانجام هنگام صحبت با نوجوانان اولین چیزی که باید در نظر بگیرید این است که آن‌ها ممکن است نسبت به والدین معتاد خود احساس کینه داشته باشند. این امر به ویژه اگر اعتیاد والدین آن‌ها را مجبور کرده باشد از خواهر و برادر کوچکتر خود مراقبت کنند در نتیجه آنها نتوانسته باشند با دوستان خود وقت بگذرانند بیشتر وجود دارد.

تاثیر اعتیاد بر کودکان

اگر می‌توانید سعی کنید به نوجوانان فرصت دهید که در فعالیت‌ها شرکت کنند یا سرگرمی‌هایی را ایجاد کنید که باعث افزایش عزت نفس آن‌ها شود. در برخی موارد باید در مورد این واقعیت صحبت کنید که اعتیاد یک بیماری با وراثت ژنتیکی است. بنابراین آن‌ها باید از مصرف مواد مخدر و الکل خودداری کنند. زیرا احتمال ابتلای آن‌ها به اعتیاد مانند والدین بیشتر از سایر کودکان است.

مکالمه با کودکان

زمان صحبت با کودکان

وقتی نوبت به زمان مکالمه درباره اعتیاد والدین می‌رسد. باید به محض اطلاع از وجود مشکلی آن را در نظر داشته باشید. خصوصاً اگر از اعضای خانواده باشید. اما انتخاب زمان و مکان مناسب هنوز مهم است.

اطمینان حاصل کنید که زمانی برای صحبت انتخاب کرده‌اید که کودک آرام است. صحبت با کودک در زمانی که او عصبانی، ناراخت و یا خسته است باعث می‌شود که صحبت شما تاثیرگذار نباشد.

همچنین مطمئن باشید که هنگام صحبت در مکانی راحت هستید که کودک در آن احساس ناامنی و مزاحم بودن نمی‌کند. و نسبت به این واقعیت حساس باشید که بچه‌ها اغلب تصور می‌کنند هیچ کس نمی‌داند در خانه آن‌ها چه اتفاقی می‌افتد.

اگر عضوی از خانواده نیستید آماده باشید تا بچه‌ها در مورد تجربه‌ها و اتفاقاتی که برایشان افتاده صحبت کنند. آن‌ها همچنین ممکن است وجود مشکلات را انکار نمایند بنابراین صبور باشید.

در آخر اطمینان حاصل کنید که با همدلی و صبر به گفتگو نزدیک می‌شوید. سوالات خود را بپرسید تا دیدگاه آن‌ها را درک کنید و اگر آن‌ها خود را سرزنش می‌کنند به آن‌ها اطمینان دهید که مقصر نیستند.

پیامهایی که کودکان باید بشنوند

زندگی با والدین معتاد غالباً آشفته، تنها و حتی ترسناک است. خصوصاً اگر خانواده به دلیل مصرف مواد از هم پاشیده باشد. حتی اگر کودکان از خانه بیرون نشوند، زندگی در کنار پدر یا مادری که از الکل یا سایر مواد استفاده می‌کند ممکن است باعث انزوا و خجالت بچه‌ها شود. البته گاهی اوقات اثر معکوس دارد کودکان بسیار عصبانی و خشمگین هستند.

به همین ترتیب  بچه‌هایی که والدین معتاد دارند اغلب اعتماد به نفس پایین، وابستگی بالا، استقلال کم دارند. بنابراین وقتی یکی از والدین یا هر دو آن‌ها با اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کنند به کودکان چه می‌گویید؟

اول و مهمترین کار اعتماد است شما باید واقعیت را به آن‌ها بگویید.

به علاوه انجمن ملی کودکان مشروبات الکلی (NACoA) ) اعلام که چهار پیام وجود دارد که کودکان با والدین معتاد باید آن‌ها را بشنوند. آن‌ها باید بدانند که اعتیاد بیماری است که توانایی کنترل آن را ندارند. آن‌ها باید بدانند که تنها نیستند.

اعتیاد یک بیماری است

هنگامی که والدین مست هستند بعضی اوقات می‌توانند کارهای ناشایست انجام دهند یا حرف‌هایی می‌گویند که به کودکان اسیب می‌زند. یا ممکن است آن‌ها قول‌هایی بدهند که به آن‌ها عمل نمی‌کنند، مانند اینکه به آنها قول شهربازی می‌دهند ولی آنها را نمی برند یا به آنها می‌گویند شام فست فود می‌خرند ولی نمی‌خرند.

بعضی اوقات والدین معتاد نیز کارهایی را انجام می‌دهند که باعث خجالت و شرمندگی شود. مانند حضور در مدرسه در حالت منگی و در این حالت با معلم صحبت می‌کنند. همه این موارد صرف نظر از سن آن‌ها برای کودکان بسیار سخت است.

بچه‌ها می‌توانند از رفتار والدین خود احساس خجالت، گیجی و عصبانیت کنند. شما باید اطمینان حاصل کنید که احساسات آن‌ها را درک می‌کنید. توضیح می‌دهید که آنچه احساس می‌کنند طبیعی است. اما همچنین به آن‌ها یادآوری کنید که اعتیاد یک بیماری است.

به کودکان باید اطمینان داد که والدین آن‌ها افراد بد نیستند. در عوض، آن‌ها یک بیماری دارند که باعث می‌شود آن‌ها کارهای بدی انجام دهند.

ارتباط باکودکان

تقصیر تو نیست

بیشتر کودکان احساس می‌کنند مقصر اعتیاد والدین خود هستند. حتی اگر آن‌ها واقع بینانه بدانند که مقصر نیستند. و احساس گناه نکند ممکن است فکر کنند آیا کاری وجود دارد که بتوانند انجام دهند تا والدینشان دیگر مواد مصرف نکند. این کودکان ممکن است اعتماد به نفس کمی داشته باشند که باید درمان شود.

به عنوان مثال بچه‌های بزرگتر ممکن است برنامه‌های خود را با دوستانشان لغو کنند. به این امید که اگر با پدر یا مادرشان در خانه بمانند آن‌ها را از نوشیدن یا استفاده از مواد مخدر باز دارند. در حالی که این نوع پاسخ طبیعی است اما سالم نیست. به علاوه والدین را از مصرف مواد منصرف نخواهد کرد.

در نتیجه اگر با کودکی که پدر یا مادر معتادی دارد صحبت می‌کنید مطمئن شوید که آن‌ها دلیل بیش از حد نوشیدن والدین یا مصرف مواد مخدر نیستند. آن‌ها باعث اعتیاد نشده‌اند و آن‌ها مسئول درمان پدر و مادر معتاد خود نیستند.

بخوانید: “چگونه مانع خودزنی کودکان شویم

تو تنها نیستی

زندگی با فرد معتاد می‌تواند بسیار طاقت فرسا باشد. خصوصاً اگر این معتاد والدین باشد. از این گذشته  قرار است بچه‌ها در خانه احساس امنیت و آسایش کنند بدون اینکه نگران باشند از آن‌ها مراقبت شود. اما در خانه‌های دارای معتاد امنیت بسیار کمی وجود دارد که باعث می‌شود بچه‌ها احساس تنهایی کنند. علاوه بر این آن‌ها اغلب متقاعد می‌شوند که هیچ کس نمی‌فهمد چه چیزی را تجربه می‌کنند.

به همین دلیل شما باید بر این واقعیت تأکید ‌کنید که آن‌ها تنها نیستند و در هر زمان که نیاز به گفتگو داشته باشند در کنار آن‌ها هستید.

همچنین می‌توانید به بچه‌ها یادآوری کنید که بسیاری دیگر از کودکان والدین معتاد به مواد مخدر یا الکل دارند. حتی در مدرسه خودشان افرادی هستند که والدین آنها معتاد است. اگرچه آن‌ها چیزهایی که تجربه می‌کنند بسیار دشوار است اما آن‌ها تنها کسی نیستند که چنین چیزی را تجربه می‌کند. فقط دانستن اینکه دیگران نیز هستند که همان درد و سردرگمی را دارند، می‌تواند برای بچه‌ها دلگرم کننده باشد.

صحبت کردن اشکالی ندارد

بارها به بچه‌هایی که با والدین معتاد بزرگ می‌شوند گفته می‌شود که از اتفاقات در خانه آن‌ها به کسی نگویند. در نتیجه آن‌ها اغلب از زندگی در خانه خود احساس شرم و خجالت زیادی می‌کنند.

در نتیجه شما باید به آن‌ها اطمینان دهید که صحبت درباره بیان احساساتشان هیچ مشکلی ندارد و آنها نباید از بازگو کردن احساسات خود خجالت بکشند. به آن‌ها یادآوری کنید که لازم نیست دروغ بگویند و سعی کنند اسرار خانه را پنهان نمایند. . درعوض آن‌ها را تشویق کنید تا با شخصی که به آن‌ها اعتماد دارند مانند  معلم، مشاور، پدر یا مادر صحبت کنند.

چهار نکته

همچنین به کودکان پیشنهاد می‌کند هنگام برخورد با مصرف مواد والدین چهار نکته را به خاطر بسپارند. در نتیجه، به آن‌ها کمک کنید تا این حقایق اصلی را یاد بگیرند:

من دلیل اعتیاد نیستم

من مسئول درمان آن‌ها نیستم و نمی‌توانم آن‌ها را درمان کنم.

من مسئول کنترل ‌آن‌ها نیستم.

من به تنهایی نمی‌توان از خودم مراقبت کنم

سخن پایانی

کودکان از خانه‌هایی که مصرف مواد والدین در آن‌ها وجود دارد اغلب می‌ترسند. آن‌ها تنها هستند و بارها احساس می‌کنند از جامعه جدا هستند. مطمئن باشید که درمورد آنچه که تجربه می‌کنند با آن‌ها صحبت می‌کنید. و خواه پیام را کاملاً تحویل دهید یا نه ، فقط  ارتباط و صحبت با آن کودکان گام مهمی در بهبود آنها است. بنابراین در صحبت با آن‌ها تأخیر نکنید.