مقدمه

اثر استروپ ازمونی است با مدت زمانی معین که در آن شما باید رنگ کلمه را که متفاوت با نام کلمه است را تشخیص دهید. به عنوان مثال کلمه آبی ممکن است با رنگ قرمز چاپ شود. شما باید رنگ قرمز را به جای کلمه ابی بگویید این نمونه‌ای ساده از اثر استروپ است.

درک اثر استروپ

این اثر ممکن است ساده به نظر برسد اما درآن زمان واکنش شما در تشخیص رنگ‌ها نمره داده می‌شود که رنگ کلمه با نام کلمه مطابقت دارد یا خیر. اگر رنگ با خود کلمه شباهت داشته باشد گفتن رنگ کلمه آسان‌تر است. برعکس اگر رنگ با کلمه نوشته شده متفاوت باشد کار برای شما چالش برانگیز می‌شود.

به عنوان مثال اگر کسی از شما بخواهد رنگ کلمه سیاه را که با جوهر سیاه چاپ شده بخوانید گفتن رنگ صحیح بسیار آسان‌تر از چاپ با جوهر سبز است.

این تفاوت بین رنگ و کلمه باعث می‌شود تا کلمات به سختی خوانده شوند. اثر استروپ اولین بار در دهه 1930 توسط روان شناس آمریکایی جان ریدلی استروپ توصیف شد که نام اثر هم به افتخار او نامگذاری شده است. مقاله اصلی وی در توصیف این اثر به یکی از مشهورترین و همچنین بیشترین استنادها در تاریخ روانشناسی تبدیل شده است. این اثر صدها بار توسط محققان دیگر تکرار و مورد بررسی قرار گرفته شده است.

برای دانشجویان روانشناسی که به دنبال یک آزمایش نسبتاً آسان و جالب هستند تا با آزمون‌های روانشناسی آشنا شوند اثر استروپ می‌تواند یک گزینه عالی باشد.

کار اثر استروپ

خود کلمات توانایی شما را برای سریع گفتن رنگ صحیح کلمه به چالش می‌کشد. برای توضیح این پدیده دو نظریه متفاوت ارائه شده است:

  • نظریه توجه انتخابی: مطابق این نظریه تشخیص رنگ واقعی کلمات از خواندن متن اصلی به توجه بیشتری نیاز دارد.
  • نظریه سرعت پردازش: این نظریه بیان می‌کند که مردم می‌توانند کلمات را بسیار سریعتر از آنچه رنگ‌ها را نام ببرند  بخوانند. سرعت خواندن نامگذاری رنگ کلمه بعد از خواندن کلمه کار را بسیار دشوارتر می‌کند.
  • خودکار بودن: این نظریه می‌گوید که خواندن خودکار کلمات به توجه و تمرکز احتیاج ندارد. در عوض مغز به سادگی به طور خودکار درگیر آن می‌شود. از طرف دیگر تشخیص رنگ‌ها ممکن است فرآیندی کمتر باشد. در حالی که مغز به صورت خودکار معنای نوشتاری را ثبت می‌کند برای پردازش رنگ به مقدار مشخصی از منابع توجه نیاز دارد پردازش اطلاعات رنگ را دشوارتر می‌کند و بنابراین سرعت واکنش را کاهش می‌دهد.

انجام آزمایش

روش‌های مختلفی وجود دارد که می‌توانید در انجام آزمایش اثر استروپ انجام دهید. موارد زیر فقط چند ایده برای انجام یک آزمون است.

زمان پاسخ

پس ازطی زمان مشخصی، تلاش و واکنش شرکت کنندگان مختلف را برای تشخیص رنگ‌ها مقایسه کنید. از یک گروه بخواهید رنگ نوشته‌ها را با رنگ اصلی خودشان بخوانند مثلا اگر متن با رنگ سیاه نوشته شده شرکت کنندگان باید بگویند که رنگ نوشته‌ها سیاه است.

سپس از گروه دوم بخواهید که رنگ کلماتی را که با معنای نوشتاری آن‌ها متفاوت هستند را بخوانند مثلا کلمه زرد با رنگ آبی نوشته شده و شرکت کنندگان باید رنگ کلمه یعنی آبی را پاسخ دهند. در آخر از گروه سوم شرکت کنندگان بخواهید که رنگ کلمات را به صورت تصادفی حدس بزنند. سپس نتایج خود را مقایسه کنید.

کودک خردسالی که هنوز خواندن یاد نگرفته را هم امتحان کنید و زمان واکنش آنان را با افراد بزرگتر که خواندن یاد دارند، مقایسه کنید.

یک آزمایش دیگر هم تدارک ببینید و در آن رنگ‌های غیرمعمول مانند اسطوخودوس یا زیتونی استفاده کنید. این کار تشخیص رنگ را کمی دشوار می‌کند زیرا چشم ما به این رنگ‌ها عادت ندارد. به نظر شما نتایج تشخیص این رنگ‌های غیر معمول با کسانی که به آن‌ها رنگ‌های معمولی نشان داده شده تفاوت دارد؟

اصطلاحات و سوالات کلیدی

قبل از شروع آزمایش برخی اصطلاحات و مفاهیم اصلی وجود دارد که باید آن‌ها را بفهمید از جمله:

  • توجه انتخابی: این روشی است که ما در  یک دوره زمانی خاص روی یک مورد مشخص تمرکز می‌کنیم.
  • گروه کنترل: در یک آزمایش گروهی هستند که آزمون دریافت نمی‌کنند. این گروه برای مقایسه با دیگر گروه‌ها بررسی می‌شود و تفاوت بین آن‌ها از اهمیت فوق العاده‌ای برخوردار است.
  • متغیر مستقل: این بخشی از یک آزمایش است که تغییر کرده است. متغیر مستقل در آزمایش اثر استروپ رنگ کلمات است.
  • متغیر وابسته: بخشی از آزمایش که اندازه گیری می‌شود متغیر وابسته می‌گویند. در آزمایش اثر استروپ زمان واکنش وابسته است.
  • سایر متغیرها: در نظر بگیرید که چه متغیرهای دیگری ممکن است بر زمان واکنش تشخیص رنگ‌ها تأثیر بگذارند آن‌ها را آزمایش کنید.