مقدمه

تقویت ثانویه  Secondary Reinforcement به وضعیتی گفته ‌‌می‌شود که در آن محرک پس از ارتباط با تقویت کننده اولیه‌‌، یک تقویت دیگر نیز دریافت می‌نمائید که باعث می‌شود رفتار بیشتر تقویت گردد. به عنوان مثال، هنگا‌‌می ‌که به سگ خود غذای سبک ‌‌می‌دهید و به او ‌‌می‌گویید “پسر خوب”‌‌،‌ او در این حالت هم محرک اصلی که لذت بخش را دریافت ‌‌می‌کند و هم تقویت ثانویه که ستایش کلامی است.

در حالی که تقویت کننده‌‌‌ها‌ی اولیه ماهیت بیولوژیکی دارند‌‌. اما تقویت کننده‌‌‌ها‌ی ثانویه قبل از اینکه بتوانند پاسخی ایجاد نمایند به این تقویت کننده‌‌‌ها‌ی اولیه نیاز دارند. بنابراین‌‌،‌ سگ شما ممکن است ستایش کلا‌‌می ‌را با پاداش همراه نکند‌‌. مگر اینکه آن را با غذای خاصی ترکیب کنید.

تقویت و شرطی سازی کلاسیک

با پاداش دادن به برخی رفتارها‌‌،‌ ما انجام این رفتارها را در اینده تشویق ‌‌می‌کنیم‌‌.‌ با این حال‌‌،‌ همه تقویت کننده‌‌‌ها‌ یکسان نیستند. بعضی از آنها ‌‌می‌توانند انگیزه بیشتری نسبت به سایرین داشته باشند. سگ در مثال قبلی ما به احتمال زیاد توسط یک تقویت کننده اولیه که ماده معدنی است بسیار بیشتر انگیزه می‌گیرد. تا اینکه روی سرش ضربه بزنید، زیرا غذا یک نیاز بیولوژیکی شدید او را برآورده می‌کند.

اگر مربی سگ بخواهد آن غذا را با نوعی تقویت کننده ثانویه مانند صدای سوت جفت کند‌‌.‌ سرانجام صدای سوت با غذا ارتباط پیدا ‌‌می‌کند و همانند یک تقویت ثانویه عمل ‌‌می‌کند.

تقویت ثانویه در مقابل تقویت اولیه

تقویت کننده‌‌‌ها‌ی اولیه به طور طبیعی وجود دارند و نیازی به یادگیری ندارند. نمونه‌‌‌ها‌یی از تقویت کننده‌‌‌ها‌ی اولیه شامل مواردی مانند آب‌‌،‌ غذا‌‌،‌ خواب‌‌،‌ هوا و رابطه جنسی می‌شوند که نیازهای اساسی بقا را تأمین ‌‌می‌کنند.

پول یکی از نمونه‌‌‌ها‌ی تقویت ثانویه است. پول ‌‌می‌تواند برای تقویت رفتارها استفاده شود. زیرا ‌‌می‌توان از آن برای به دست آوردن تقویت کننده‌‌‌ها‌ی اولیه مانند غذا‌‌،‌ لباس و سرپناه (از جمله موارد دیگر) استفاده شود. تقویت کننده‌ها ثانویه به عنوان تقویت شرطی نیز شناخته ‌‌می‌شوند.

بخوانید: “چگونه برنامه فاصله زمانی متغیر بر رفتار تاثیر می‌گذارد؟” 

نمونه‌‌‌ها‌ی بیشتری از تقویت ثانویه

اقتصاد توکن یکی دیگر از نمونه‌‌‌ها‌ی خوب چگونگی استفاده از تقویت کننده ثانویه در شرطی سازی کلاسیک است. اقتصاد توکن شامل پاداش دادن به افراد با نشانه‌‌‌ها‌‌‌،‌ تراشه‌‌‌ها‌ یا ستاره‌‌‌ها‌ برای رفتارهای خوب آنها است. سپس ‌‌این اشخاص می‌توانند این نشانه‌‌‌ها‌ را با موارد دیگری که خودش تمایل دارند مبادله کنند.

والدین‌‌،‌ ​​معلمان و درمانگران غالباً از این نوع تقویت برای ترغیب کودکان و مشتریان به انجام رفتارهای سازگارانه استفاده ‌‌می‌کنند. اگرچه آنها به خودی خود هیچ ارزش تقویت کننده ذاتی ندارند‌.‌ اما از این علائم ‌‌می‌توان برای خرید تقویت کننده‌‌‌ها‌ی اصلی مانند نوشابه انرژی زا،‌ آب نبات و سایر امتیازات استفاده کرد. پس از ایجاد این ارتباط‌‌،‌ خود نشانه‌‌‌ها‌ تقویت ‌‌می‌شوند.

مزایای تقویت ثانویه

بنابراین‌‌،‌ مزایای استفاده از تقویت کننده ثانویه چیست؟ چرا باید از دردسر تشکیل یک ارتباط صرف نظر نکنید و به جای آن از تقویت اولیه استفاده کنید؟ همانطور که احتمالاً از قبل می‌دانستید،‌ تقویت کننده‌‌‌ها‌ی اولیه فقط در صورتی تقویت ‌‌می‌شوند که سوژه در محرومیت باشد. اگر حیوان سیر باشد بعید است که یک سگ در مقابل دریافت آن غذا احساس لذت نمائید. اگر کودکی فقط ناهار خود را تمام کرده بعید به نظر ‌‌می‌رسد که کودک بتواند اتاق خود را برای دریافت آن غذا که دیگر برایش لذت بخش نیست تمیز کند.

استفاده از تقویت‌ کننده ثانویه‌ به مربی این امکان را ‌‌می‌دهد تا تحویل تقویت‌ را ادامه دهد حتی اگر موضوع در حال حاضر هیچگونه نیاز بیولوژیکی نداشته باشد. این فرم از تقویت کننده‌ها کمتر در معرض اشباع قرار می‌گیرند‌‌. بنابراین فرصت تحویل تقویت را در هر زمان فراهم ‌‌می‌کند.