مقدمه
اختلال افسردگی مداوم (Persistent Depressive Disorder)، که قبلاً به آن دیستایمیا گفته میشد، یک اختلال کاملاً جدید است که علائم افسردگی مزمن را دارد. آخرین ویرایش کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) دیستایمیا و اختلال افسردگی اساسی مزمن را در زیر چتر اختلال افسردگی مداوم، که شامل هر افسردگی مزمن در طیفی از خفیف تا شدید است، تلفیق کرد. این تغییرات تشخیصی برای انعکاس این واقعیت انجام شده است که هیچ تمایز معناداری از نظر علمی بین اختلال افسردگی اساسی مزمن و آنچه قبلاً در DSM-IV به عنوان اختلال dysthymic شناخته می شد وجود ندارد.
کلمه dysthymic از ریشه یونانی dys به معنی “بیمار” یا “بد” و thymia به معنی “ذهن” یا “احساسات” گرفته شده است. اصطلاحات دیستایمیا و اختلال دیستمیک به حالت افسردگی مزمن و خفیف اشاره دارد.
علائم
علائم اختلال افسردگی مداوم بسیار شبیه اختلال افسردگی اساسی است. با این حال، این علائم مزمن، به این معنی که افراد این علائم افسردگی را بیشتر روزها برای یک دوره حداقل دو ساله برای بزرگسالان و یک سال برای کودکان و نوجوانان دارند. علائم شامل:
- کاهش عملکرد
- احساس گناه
- احساس درماندگی
- احساس غم و اندوه
- ناامیدی
- کاهش یا افزایش اشتها
- تحریک پذیری
- کمبود انرژی یا خستگی
- از دست دادن علاقه و لذت به فعالیتهای روزمره
- احساس ناخوشی
- عزت نفس ضعیف
- مشکلات خواب
- کنارهگیری اجتماعی
- مشکل در تمرکز
در حالی که افراد مبتلا به اختلال افسردگی اساسی ممکن است روزها یا دورههایی داشته باشند که احساس بهتری داشته باشند. کسانی که دیستایمیا دارند تقریباً به مدت طولانی علائم افسردگی با آنها همراه است. PDD ممکن است شروع زودهنگامی داشته باشد، علائم آن ممکن است اولین بار در سالهای کودکی، نوجوانی یا بزرگسالی ظاهر شود. در کودکان، علائم اولیه خلق افسرده و تحریکپذیری است.
افسردگی مضاعف
فرد مبتلا به افسردگی خفیف که علائم مربوطه به اختلال افسردگی مداوم را دارد، ممکن در یک دوره نیز علائم افسردگی اساسی نیز داشته باشد. وقتی دوره افسردگی اساسی به پایان رسد، امکان بازگشت به حالت قبلی افسردگی مزمن وجود دارد. از این اتفاق همزمان PDD و اختلال افسردگی اساسی گاهی اوقات به عنوان افسردگی مضاعف یاد میشود.
علل
مانند سایر انواع افسردگی، علت دقیق اختلال افسردگی مداوم مشخص نیست. اما تعدادی از عوامل وجود دارد که نقش مهمی در ایجاد آن دارند، از جمله میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- شیمی مغز: تعادل انتقال دهندههای عصبی در مغز میتواند در بروز افسردگی نقش داشته باشد. برخی از عوامل محیطی مانند استرس طولانی مدت در واقع میتوانند این مواد شیمیایی مغز را تغییر دهند. داروهای ضد افسردگی با تغییر این انتقال دهندههای عصبی سعی میکنند خلق و خو بیمار را بهبود بخشند.
- عوامل محیطی: متغیرهای موقعیتی مانند استرس، از دست دادن عزیزان، غم و اندوه، تغییرات بزرگ زندگی و آسیبهای روحی نیز میتوانند باعث افسردگی شوند.
- ژنتیک: تحقیقات نشان میدهد که اگر اعضای نزدیک خانواده سابقه افسردگی داشته باشند. خطر ابتلا به افسردگی در افراد دو برابر میشود.
در بسیاری از موارد، این عوامل برای افزایش احتمال ابتلا به افسردگی با یکدیگر تعامل دارند.
تشخیص
هیچ آزمایش آزمایشگاهی برای تشخیص دیستایمیا یا هر نوع افسردگی دیگر وجود نداشته و هنوز هم وجود ندارد. اگر علائم افسردگی دارید، پزشک برای تشخیص ابتدا علائم و سابقه پزشکی شما را ارزیابی میکند. در مورد ماهیت، شدت و مدت زمان علائم از شما سوال میکند. پزشک شما ممکن است آزمایشاتی مانند معاینات فیزیکی و خونی را انجام دهد تا بیماریهای جسمی که ممکن است باعث ایجاد این علائم شوند را رد کند. برای اینکه پزشک تشخیص دهد که شما اختلال افسردگی مداوام دارید باید ابتدا مطمئن شود که دلیل این علائم مصرف مواد مخدر یا الکل، یک بیماری جسمی یا یک اختلال روانی دیگر نیست.
برای تشخیص اختلال افسردگی مداوم، پزشک بررسی میکند که آیا علائم شما با معیارهای تشخیصی مشخص شده در DSM-5 مطابقت دارد که شامل مدت زمان لازم است. برای بزرگسالان، شخص باید علائم افسردگی بیشتر از دو سال قبل تجربه کرده باشد. برای کودکان، این مدت زمان کاهش مییابد. در انتها، علائم باید منجر به پریشانی قابل توجه یا اختلال در عملکرد طبیعی شده باشد.
تشخیص PDD گاهی اوقات دشوار است زیرا علائم آن چنان طولانی مدت است که بسیاری از مردم باور میکنند علائم آنها صرفاً بخشی از شخصیت آنها نه نتیجه یک بیماری قابل درمان است. طبق آمار انجمن روانپزشکی آمریکا، هر ساله بین 0.5 تا 1.5 درصد از بزرگسالان ایالات متحده دچار اختلال افسردگی مداوم میشوند. یک مطالعه در سال 2017 نشان داد که شیوع طول عمر PDD با دورههای عمده افسردگی اساسی 15.2 است.
درمان
روش درمانی اختلال افسردگی مداوم مانند سایر روشهای است که برای دیگر افسردگیها استفاده میشود. روش درمانی، ترکیبی از روان درمانی و داروها است.
روان درمانی
روان درمانی ممکن است شامل طیف وسیعی از تکنیکهای مختلف باشد. اما دو موردی که اغلب استفاده میشوند، درمان شناختی رفتاری CBT و درمان بین فردی IPT است.
- CBT : این روش درمانی بر یادگیری، شناسایی و تغییر الگوهای فکری منفی که اغلب باعث ایجاد احساس افسردگی میشوند متمرکز است.
- IPT : این روش درمانی مشابه CBT است اما در این روش روانشناسان به دنبال شناسایی مشکلات در روابط و ارتباطات و سپس یافتن راههایی برای ایجاد پیشرفت در نحوه ارتباط و تعامل با دیگران متمرکز میشوند.
دارو
انواع مختلفی از داروهای ضد افسردگی وجود دارد که ممکن است برای درمان PDD تجویز شود، از جمله داروهای موثر میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- مهارکنندههای بازجذب سروتونین SSRI :این داروها شامل سرترالین زولفن و فلوکستین پروزاک میشوند. مهارکنندههای بازجذب سروتونین با افزایس سطح سروتونین مغز، باعث بهبود و تنظیم خلق و خو میشوند.
- مهارکنندههای باز جذب سروتونین و نوراپی نفرین SNRIs : این داروها شامل سیمبالتا (دولوکستین) و پریستیق (دسونلافاکسین) هستند. SNRIها باعث افزایش میزان سروتونین و نوراپی نفرین در مغز میشوند.
گل راعی (St. John’s Wort) نیز براساس گزارشها برای درمان افسردگی خفیف تا متوسط مفید هستند.گاهی اوقات به عنوان یک درمان خودیاری استفاده میشود. در حالی که به نظر میرسد گل راعی و سایر درمانهای گیاهی برای برخی از افراد مبتلا به افسردگی موثر است. اما مهم است که بدانید هرگز این مکملها را نباید بدون اینکه با پزشک خود صحبت کنید مصرف نمائید. این داروی گیاهی در صورت ترکیب با داروهای افسردگی ممکن است منجر به عارضه خطرناکی شود که به سندرم سروتونین معرف است.
کنار آمدن
برخی از کارها وجود دارد که افراد میتوانند برای مقابله با افسردگی مداوم انجام دهند. از آنجا که این افسردگی جزء افسردگیهای مزمن است، تغییر شیوه زندگی و مراقبت از خود همراه با درمانهای پزشکی میتواند بسیار مفید باشد. برخی از کارهایی که میتوانید انجام دهید که مکمل روان درمانی و دارو هستند عبارتند:
- از مصرف الکل و سایر مواد خودداری کنید.
- کارهای روزمره خود را برای اینکه ساختارمند شود برنامه ریزی کنید.
- رژیم غذایی سالم داشته باشید.
- یک برنامه خواب ثابت داشته باشید.
- هر هفته چندین بار ورزش منظم کنید.
- از خانه خارج شوید و با دوستان خود اوقاتتان را بگذرانید.
- تکنیکهای مدیریت استرس مانند تنفس عمیق و مدیتیشن را تمرین کنید.
وقتی احساس افسردگی میکنید انجام بسیاری از این کارها چالش برانگیز است. گرچه ممکن است یک مبارزه باشد، اما به یاد داشته باشید که نیازی نیست همه کارها را کاملاً انجام دهید. حتی تغییرات کوچک میتوانند در روحیه و طرز فکر شما تغییر ایجاد کنند. به عنوان مثال، شما ممکن است با تعیین اهداف کوچک شروع کنید و سپس به تدریج با گذشت زمان به این اهداف برسید و در مرحله بعد اهداف خود را بزرگتر نمائید.
سخن پایانی
حتی علائم بسیار خفیف افسردگی نیز میتواند توانایی شما را برای انجام کارها روزانه مختل کند. و باعث شود از زندگی لذت نبرید، به ویژه هنگامی که مدت زمان زیادی این علائم را داشته باشید. خوشبختانه، درمانهای موثری برای اختلال افسردگی مداوم وجود دارد که میتواند باعث شود شما به سلامت جسمی و روانی خود دست یابید. در مورد احساس خود در مورد روشهای درمانی موجود با پزشک خود صحبت کنید و بهترین روش را با توجه به موقعیتی که دارید انتخاب کنید.