اصطلاح دلبستگی طردکننده اجتنابی برای افرادی استفاده میشود که سعی میکنند از ارتباط عاطفی، وابستگی و نزدیکی به افراد دیگر اجتناب کنند. فردی که نوع وابستگیش اجتنابی طردکننده است، معمولا علاقه به ایجاد روابط عاشقانه ندارد و ممکن است به صورت فعال از ایجاد هر گونه رابطه پیشگیری کند. سبک دلبستگی طردکننده اجتنابی برعکس سبک دلبستگی مضطرب است.
تاریخچه تئوری دلبستگی
سبکهای دلبستگی مبتنی بر نظریه دلبستگی است. نظریه دلبستگی راههای مختلف ارتباط افراد با دیگران را به مجموعهای از سبکهای دلبستگی تجزیه میکند. این نظریه توسط روانشناس بریتانیایی جان بولبی ابداع شد که معتقد بود نحوه ارتباط ما با دیگران بر اساس ارتباط و تربیت ما در کودکی شکل میگیرد.
نظریه دلبستگی به سه نوع مجزا از دلبستگی تقسیم میشود:
- ایمن: رایجترین سبک دلبستگی در بین بزرگسالان این سبک از دلبستگی است. افرادی که به طور ایمن به دیگران وابسته هستند، میتوانند ارتباط نزدیکی با دیگران ایجاد کنند و اعتماد کنند. این افراد از دیگران حمایت میکنند و احساسات خود را با آنها در میان میگذارند.
- مضطرب: کسانی که سبک دلبستگی مضطرب دارند، در مورد روابط خود با دیگران دچار اضطراب میشوند. افراد دلبسته مضطرب در روابط خود بسیار سرمایهگذاری میکنند. و در اکثر اوقات باعث میشوند طرف مقابل نیز وابسته آنها شود. اما اضطرابی که دارند در موقعیتهای استرسزا تشدید میشود.
- اجتنابی: افرادی که سبک دلبستگی اجتنابی دارند سعی میکنند به دیگران نزدیک نشوند. آنها اغلب از صمیمیت اجتناب می کنند، و ممکن است دید مثبت نسبت به دیگران نداشته باشند.
نظریه دلبستگی را میتوان به زیر سبکهای متعددی مانند اضطراب ناایمن تقسیم کرد.
دلبستگی طردکننده اجتنابی، که معمولاً به عنوان سبک دلبستگی ناایمن اجتنابی- انکار شناخته میشود، یک مدل دلبستگی است که در آن فرد سعی می کند به دیگران تکیه نکند یا دیگران را به آنها تکیه نکنند. بیایید ببینیم چگونه میتوانید به کسی بگویید که این سبک دلبستگی را دارید.
ویژگیهای دلبستگی طردکننده اجتنابی
افرادی که دلبستگی طردکننده اجتنابی دارند، عموماً بسیار خودکفا هستند. رفتارهای طردکننده-اجتنابکننده شامل استقلال زیاد، کمک نخواستن، تعیین مرزهای زیاد، کنارهگیری از شریک زندگیشان در هنگام نزدیکشدن بیش از حد میشود.
افرادی که این نوع سبک دلبستگی دارند، اغلب مرموز، سفت و سخت هستند و اجازه نمیدهند برنامههایشان تحت تأثیر دیگران قرار گیرد و اغلب اوقات آن برنامههای خود را به هیچ وجه فاش نمیکنند. وقتی کسی سعی میکند به فردی با سبک دلبستگی طردکننده-اجتناب آمیز نزدیک شود، ممکن است به طور کامل از رابطه یا دوستی عقب نشینی کند. زیرا آنها ممکن است سرد، دور و بسته دیده شوند.
از نظر روابط، افرادی که وابستگی طردکننده-اجتنابی دارند، اغلب بیشتر مستعد دوستیهای عاشقانه کوتاه و کم عمق هستند. روابط آنها غیرعادی است و معمولا به سرعت پایان مییابد. روابط کوتاه و گاه به گاه به فرد طرد کننده-اجتناب کننده کمک میکند تا از هرگونه احساس نزدیکی به دیگران جلوگیری کند و به دیگران فرصتی برای احساس نزدیکی به خودشان ارائه نمیدهند.
علت دلبستگی طردکننده اجتنابی
از آنجایی که نظریه دلبستگی مبتنی بر نحوه تعامل ما با والدین و مراقبان در دوران کودکی و جوانی است، منطقی است که علل این سبک دلبستگی را باید در سنین کودکی جستجو کنیم. اعتقاد بر این است که این نوع دلبستگی به این دلیل اتفاق میافتد که خردسال یا کودک بسیار کوچک توجه یا مراقبتی را که نیاز دارند از والدین یا مراقبان خود دریافت نمیکند. به همین خاطر، نوزاد یا کودک یاد میگیرد که بیان نیازهایش تضمینی برای دریافت آنها نیست.
هنگامی که نیازهای کودک به درستی توسط مراقبین او برآورده نمیشود، ممکن است این حس در کودک ایجاد شود که دیگران نمیتوانند به درستی از آنها مراقبت کنند. این موضوع میتواند باعث شود که آن فرد، حتی اگر یک کودک کوچک باشد، نیز احساس کند که برای به دست آوردن آنچه در زندگی نیاز دارد، باید به خود متکی باشد.
تأثیرات دلبستگی طردکننده اجتنابی
مستقل بودن و اینکه بدانید چگونه به تنهایی زندگی کنید، برای بقا مهم است. با این حال، سبک دلبستگی اجتنابی طردکننده برای یک فرد ایدهآل نیست و ممکن است هم بر خود فرد و هم بر افرادی که در زندگی او هستند تأثیر بگذارد. اگر شما یا کسی که میشناسید سبک دلبستگی اجتنابی دارد، ممکن است بسیاری از نیازهایتان برآورده نشود.
برآورده نشدن نیازها خود فرد
این نوع سبک دلبستگی ممکن است باعث عدم برآورده شدن نیازهای فردی شود. زیرا به طور کلی، ما به عنوان انسان میخواهیم با دیگران ارتباط برقرار کنیم و همه ما در مقطعی از زندگی نیاز به مراقبت داریم.
اما از آنجایی که افرادی با آن سبک دلبستگی در ارتباط با دیگران بسیار مشکل دارند، ممکن است فردی که این نوع دلبستگی را دارد درخواست کمک و حمایت برایش سخت و این باعث میشود او در سکوت تمام رنج را تحمل کند.
برآورده نشدن نیازهای عزیزانشان
همسر، دوستان و اعضای خانواده شخصی که سبک دلبستگی آن طردکننده اجتنابی نیز ممکن است نیازهایشان در رابطه برآورده نشود.
فردی که با این چنین افراد در رابطه عاشقانه است ممکن است اغلب احساس کنند که همسرشان به آنها توجه نمیکند به همین دلیل احساس تنهایی کنند. فردی با سبک دلبستگی اجتنابی ممکن است احساس امنیت در رابطه کند، این همان چیزی است که همه میخواهند احساس کنند، اما طرف مقابل قطعاً ممکن است این احساس را نداشته باشد.
به طور کلی، افراد زمانی احساس امنیت بیشتری میکنند که با دیگران ارتباط برقرار کنند. این لزوماً برای کسی که وابستگی اجتنابی دارد صادق نیست. در این افراد هر چه فاصله بیشتر باشد، احساس امنیت بیشتر میکنند.
ایجاد فاصله بین خودمان و دیگران میتواند به نوبه خود باعث شود دیگران احساس امنیت کمتری کنند. این میتواند احساسات منفی در مورد رابطه عاشقانه ایجاد کند.
چگونه یک سبک دلبستگی سالمتر داشته باشیم؟
اگر سبک دلبستگی طردکننده اجتنابی دارید، ممکن است از استقلال خود کاملاً خوشحال باشید. با این حال، در برخی مواقع، ممکن است بخواهید یک رابطه عاشقانه جدیتری داشته باشید، یا ممکن است بخواهید ارتباط عمیقتری با اعضای خانواده خود داشته باشید.
هنگامی که این خواستهها آشکار می شوند، ممکن است فردی با وابستگی اجتنابی نداند که چگونه شروع به تغییر کند. اگر متوجه شدید که میخواهید ارتباطات قویتری با دیگران داشته باشید، میتوانید راهکارهای زیر را امتحان کنید.
اولویت اصلی ارتباط صادقانه با عزیزان
شما میتوانید بدون ایجاد هیچ تغییری در زندگی به جلو حرکت کنید که البته این یکی از گزینههاست. این نوع سبک دلبستگی باعث میشود فرد احساس راحتی و خوبی داشته باشد. این افراد معمولا تصور میکنند که بدون تغییر خود میتوانند روابط نزدیکی داشته باشند. اما شما برای اینکه بتوانید با دیگران ارتباط برقرار کنید نیاز که انتظارات آنها را درک کنید.
مراجعه به روانشناس
یکی دیگر از گزینهها، جستجوی مشاوره است. یک مشاور که زمینه تخصصی کارش نظریه دلبستگی است میتواند به شما کمک کند. قبل از شروع درمان، لازم است که در مورد اهداف خود فکر کنید و به این واقعیت برسید که تغییر اغلب ناراحت کننده است.
استفاده از مدلی مانند مراحل شش گانه تغییر رفتار میتواند به شما کمک کند تا درک کنید که تغییر سبک دلبستگی کند است، اما میتوانید نتایج را احساس کنید.
سخن آخر
اگر سبک دلبستگی طردکننده اجتنابی دارید، به این معنی نیست که شما دارای نقص هستید. بلکه به این معنی است که نیازهای شما در دوران کودکی به درستی برآورده نشده است و همین امر باعث شده است که بسیار متکی به خود شوید. بدانید که اگر میخواهید سبک دلبستگی خود را تغییر دهید تا روابط و ارتباطات عمیقتری در آینده داشته باشید، باید بدانید کاملاً میتوانید این کار را انجام دهید و فقط باید کمی زمان بگذارید.
مطالب مرتبط: “9 نکته برای مقابله با احساس بی ارزشی”