مقدمه
در شرطیسازی کلاسیک، محرک شرطی شده محرکی است که قبلاً خنثی بوده (صدای زنگوله پاولوف) و پس از ارتباط با محرک بی قید و شرط (غذا و طعم آن)، سرانجام باعث ایجاد یک پاسخ شرطی میشود.
چگونگی کار آن
ایوان پاولوف برای اولین بار در آزمایشات خود درباره واکنش سگها به غذا، روند شرطی سازی کلاسیک را کشف کرد. وی متوجه شد که سگها در پاسخ به غذا به طور طبیعی بزاق ترشح میکنند. اما در مواردی سگها هر زمان که کت سفید دستیاران آزمایشگاه پاولوف را که به آنها غذا میدادند مشاهده میکردند، شروع به ترشح بزاق مینمودند.
دستیار آزمایشگاه که قبلاً خنثی بوده با یک محرک بی قید و شرط (غذا) مرتبط شده بود. که به طور طبیعی و به طور خودکار باعث پاسخ (بزاق دهان) گردید بود. پس از آنکه محرک خنثی با محرک بی قید و شرط مرتبط شد. به محرکشرطی تبدیل میشود که قادر است پاسخ مشروط را به تنهایی تحریک کند.
نمونههایی از یک پاسخ شرطی
فرض کنید بوی غذا محرک بی قید و شرط و احساس گرسنگی پاسخ بی قید و شرط است. حال تصور کنید که وقتی بوی غذای مورد علاقه خود را حس کردید، صدای سوت را نیز شنیدید.
در حالی که سوت با بوی غذا ارتباطی ندارد. اما اگر صدای سوت چندین بار با بوی آن هماهنگ شود. در نهایت صدا به تنهایی باعث پاسخ مشروط میشود. در این حالت، صدای سوت محرکشرطی است.
مثال فوق بسیار مشابه آزمایش اصلی است که پاولوف انجام داده است. سگهای آزمایش او در پاسخ به غذا بزاغ ترشح میکنند. اما پس از جفت شدن مکرر ارائه غذا با صدای زنگ، سگها به تنهایی ترشح بزاق را شروع میکنند. در این مثال، صدای زنگ محرکشرطی است.
مثالهای زیادی وجود دارد که نشان میدهد چگونه محرکهای خنثی میتوانند از طریق ارتباط با محرک بی قید و شرط به یک محرکشرطی تبدیل شوند. بیایید چند نمونه دیگر را بررسی کنیم.
ساندویچ هات داگ
شما ناهار یک ساندویچ هات داگ میخورید. اما اندکی بعد بیمار میشوید. در حالی که این غذا که قبلاً میخوردید محرک خنثی است، از طریق ارتباط با محرک بی قید و شرط (بیماری) به محرکیشرطی تبدیل میشود. در نتیجه، ممکن است کراهت چشایی پیدا کنید. که در آن فقط فکر خوردن همان غذا دوباره باعث میشود که بیمار شوید.
حمله سگ
شما یک روز در حال دوچرخه سواری هستید و یک سگ به شما حمله میکند. اکنون، مکانی که به شما حمله شده است به یک محرک مشروط تبدیل شده است و هر وقت از آن نقطه عبور میکنید.
زنگ هتل
نگهبان هتل هر بار که صدای زنگ را میشنود شروع به پاسخگویی میکند. از آنجا که زنگ از سوی مشتریانی که نیاز به کمک دارند همراه شده است. زنگ به محرک شرطی تبدیل شده است.