مقدمه
احساس ناتوانی چیزی است که بسیاری از افراد گاه گاه تجربه می‌کنند. این احساس می‌تواند به دنبال یک دوره استرس یا در پاسخ به شوک‌های هیجانی ایجاد شود. در موارد دیگر، می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری روانی مانند افسردگی باشد.
وقتی احساس ناتوانی می‌کنید، انگیزه‌تان برای تغییر وضعیت بسیار کاهش می‌یابد. خوشبختانه مواردی وجود دارد که می‌توانید انجام دهید تا با احساس بهتر بتوانید از پس چالش‌های زندگی برآیید.
شناسایی منبع
اگر احساس می‌کنید برای تغییر وضعیت نمی‌توانید کاری انجام‌دهید، می‌تواند به بررسی ریشه این احساسات کمک کند. برخی از سوالاتی که ممکن است بپرسید:
- آیا اخیراً با استرس زیادی کنار آمده‌اید؟
- آیا اخیراً شوک هیجانی یا پس‌رفت در زندگی شده‌اید؟
- آیا هر اتفاقی که در محیط پیرامون شما می‌افتد خارج از کنترل شما است؟
- یا آیا با علائم دیگری مانند کم خلقی، ناراحتی، ناامیدی و از دست دادن علاقه دست و پنجه نرم می‌کنید؟
ارزیابی برخی از عواملی که ممکن است در احساس درماندگی شما نقش داشته باشد. می‌تواند به شما کمک کند تا تصمیم بگیرید که چه تاکتیک‌هایی می‌توانند مفیدترین باشند. به عنوان مثال، اگر استرس‌های روزمره احساس ناتوانی در شما ایجاد می‌کنند. یافتن راه‌هایی برای کنترل استرس مزمن ممکن است شما را به یک ذهنیت مقاوم‌تر بازگرداند.
اگر مشکلی چیزی خارج از کنترل شما باشد، مدیریت نحوه ارتباط و پاسخ‌گویی به این مسئله می‌تواند مفیدتر باشد.
مقاومت در برابر تغیر
وقتی احساسی سخت یا منفی مانند درماندگی را تجربه می‌کنید. گاهی اوقات بهتر است که برخی از دلایل مقاومت در برابر احساس قدرت را بخاطر داشته باشید. این بدان معنا نیست که شما لزوماً درماندگی را انتخاب می‌کنید. اما ممکن است چیزی باشد شبیه این که در برابر تغییر مقاومت می‌کنید زیرا گزینه ترسناک است.
احساس ناتوانی در شما ممکن است به این معنی باشد که شما آماده ایجاد یک تغییر بزرگ در زندگی خود هستید. غلبه بر این احساسات منفی ممکن است شما را مجبور به پذیرش چالش‌هایی کند که همچنین ممکن است دشوار، چالش برانگیز یا حتی طاقت فرسا باشد.
نکته مهمی که باید بخاطر بسپارید این است که تغییر ذهنیت شما می‌تواند سخت باشد و مجموعه چالش‌های منحصر به فرد خود را ارائه می‌دهد. اما همچنین دنیای جدیدی از فرصت ها و پاداش هایی را باز می‌کند که ارزش پیگیری دارد.
کنترل تمرکز
وقتی زمان زیادی را صرف نشخوار کردن چیزهایی می‌کنید که نمی‌توانید تغییر دهید. به احتمال زیاد احساس ناتوانی را بزرگ‌تر می‌کنید. تمرکز بر روی چیزهای تغییرناپذیر فقط احساس شکست شما را بیشتر می‌کند.
اما توجه به مواردی که می‌توانید کنترل کنید، به شما کمک می‌کند توانایی بیشتری بدست بیاورید. این امر احساس بالقوه بیشتری را در درون‌تان ایجاد می‌کند و باعث می‌شود انگیزه و انرژی شما در جهت ایجاد تغییر به حرکت دربیایید.
بیماری همه گیر کرونا (COVID-19) نمونه‌ای از یک واقعه آسیب‌زا است که باعث شده بسیاری از افراد احساس درماندگی و غرق شدن دراین سیلاب را داشته باشند. از آنجا که بسیاری از جنبه‌های شرایط خارج از کنترل هر فرد است. بهتر است با مدیریت مواردی که در اختیار ماست کنترل احساس قدرت خود را بهبود ببخشیم.
افکار دقیق
تحریف‌های شناختی، روشی است که مغز شما در تفسیر اشتباه وقایع، نتیجه‌گیری‌های نادرست و باور به مواردی که کاملاً اشتباه است انجام می‌دهد. هنگامی که با یک احساس ناخوشایند مانند درماندگی روبرو هستید. مهم است که به یاد داشته باشید که مغز همیشه به شما حقیقت را نمی‌گوید.
بنابراین دفعه بعدی که خود را در حال سقوط با جملاتی نظیر: “هیچ چیز هرگز تغییر نخواهد کرد” یا “هیچ کاری نمی‌توانم انجام دهم که باعث ایجاد تغییر شود” یافتید. به این امر آگاه باشید که یک خرگوش از افکار منفی ایجاد کرده‌اید. پس سعی کنید لحظه‌ای باییستید و دیدگاه واقعی‌تری به وضعیت خود داشته باشید.
همیشه تغییردادن این نوع الگوهای فکری آسان نیست. شناخت و بررسی آن‌ها اولین قدم برای تغییر این احساسات فکری ناخوشایند است.
چالش کشیدن احساسات
هنگامی که شروع به شناختن آن افکار و احساسات درمانده کردید. وقت آن رسیده است که فعالانه برای به چالش کشیدن و جایگزینی آن‌ها با افکار دقیق‌تر و قدرتمندتر کنید.
این فعالیت ممکن است شامل جستجوی شواهدی باشد که خلاف آن را نشان‌دهند. اگر از تلاش برای رسیدن به یک هدف خاص، احساس درماندگی می‌کنید، به زمان‌هایی فکر کنید که با موفقیت به چیزی رسیده‌اید که ذهن خود را در آن مسیر متمرکز کرده‌اید.
به دنبال شواهدی باشید که احساسات درماندگی شما را به چالش می‌کشند ویا به موقعیت‌هایی فکر کنید که اختیار شخصی شما را برجسته‌تر نشان می‌دهند.
با جستجو و شناسایی افکار و احساساتی که باعث می‌شوند احساس قدرت و اقتدار بیشتری داشته باشید. دقیقا به سمتی خواهید رفت که بهتر بتوانید از یک ذهنیت ناتوان و درمانده خارج شوید.
تاثیر نقاط قوت
اگر بهبود و کاهش احساس درماندگی خود سعی کنید استعدادهای بالقوه خود را بشناسید و برای شناخت نقاط قوت و توانایی‌های منحصر به فرد خود وقت بگذارید و در تقویت آن‌ها بکوشید. تأکید بر این قابلیت‌ها روشی منحصر به فرد برای به دست آوردن توانمندی و انگیزه بیشتر برای مقابله با چالش‌هایی است که ممکن است در مراحل مختلف زندگی خود با آن روبرو شوید.
سعی کنید لیستی از مواردی را که در آن مهارت دارید تهیه کنید و سپس فکر کنید که چگونه می‌توانید از آن‌ها برای حل یک مشکل استفاده کنید. به جای این که به نقاط ضعف خود بپردازید. وقت خود را بر روی تقویت و برجسته کردن نقاط قوت خود متمرکز کنید.
پذیرش را تمرین کنید
اگرچه به نظر می‌رسد پذیرش ضد خلاقیت باشد. اما قبول مواردی که خارج از کنترل شما هستند، ممکن است در واقع توانایی پذیرش‌شان را راحت‌تر کند. احساس اینکه مجبورید همه چیز را کنترل کنید در واقع می‌تواند حس ناتوانی و حتی ناامیدی بیشتری در شما ایجاد کند. اگر که خود را در حصار واقعیات اجتناب ناپذیر محبوس کنید.
تحقیقات نشان می‌دهد وقتی افراد به اشتباه باور كنند كه می‌توانند آینده را كنترل كنند، در حقیقت حتی بیشتر پریشان می‌شوند
تمرکز بر زمان حال، روی مواردی که می‌توانید بالفعل کنترل کنید، بیشترمی‌تواند مثمرثمر باشد. کار بر روی کنترل موارد ملموس فعلی ممکن است به افراد کمک کند تا کمتر احساس ناراحتی و نارضایتی از زندگی کنند.
ذهن آگاهی، (فرایندی که شامل آگاهی بیشتر از زمان حال بدون طولانی شدن در گذشته یا نگرانی از آینده است)، امکان دارد در کاهش احساس درماندگی موثرتر باشد.
سخن پایانی
درماندگی احساسی ناخوشایند است که می‌تواند کنار آمدن با موانعی را که در زندگی با آن روبرو هستید، دشوار سازد. خوشبختانه روش‌هایی وجود دارد که می‌توانید با انجام آن‌ها احساس توانایی و قدرت بیشتری کسب کنید.
اگر احساس ناتوانی شما باعث پریشانی، دشواری در عملکرد یا همراه با علائم دیگری است، با پزشک خود صحبت کنید. چنین علائمی ممکن است نشانه‌ای از بیماری مانند افسردگی یا اختلال خلقی دیگر باشد. پزشک شما ممکن است گزینه‌های درمانی مانند روان پزشکی، دارو و اصلاح سبک زندگی را به شما توصیه کند، که موجب شود شما احساسی بهتر و زندگی سالم‌تر و شاداب‌تر داشته باشید.
