مقدمه
مورفین یک داروی مخدر تجویز شده است که به طور طبیعی از تریاک گرفته میشود و در درمان دردها استفاده میشود. از مدتها قبل مورفین به طور انحصاری با تزریق استفاده میشد اما امروزه میتوان آن را به انواع روشها مختلف استفاده کرد. مورفین معمولاً در بیمارستان ها یافت میشود و در جایی که لازم باشد مثل عمل جراحی پزشکان از آن برای معالجه بیماران استفاده میکنند. زمانی پزشکان مورفین را تجویز میکنند که بیمار آسیب جدی دیدهاند و یا آسیب جدی دارند که با مورفین میتوان درد آن را کم کرد. ترک مورفین برای افرادی که معتاد به آن شدهاند مانند خیلی از مواد مخدر دیگر مشکل است.
مورفین را میتوان از داروخانهها تهیه کرد. مورفین به عنوان یک ماده عمومی یا با نامهای تجاری مانند MS-Contin ،Oramorph SR ،MSIR ،Roxanol ، Kadian وRMS در داروخانهها موجود است.
بررسی اجمالی
مورفین هم مانند مواد مخدر و الکل بسیار اعتیاد آور است هر کسی که برای مدت زمان طولانی از آن استفاده کند معتاد میشود. بعضی مورفین را به عنوان تسکین دهنده درد که معمولا از سوی پزشک تجویز میشود استفاده میکنند. بعضی هم به صورت تفریحی از آن استفاده میکنند. استفاده خودسرانه مورفین وابستگی جسمی به همراه میآورد. وقتی بدن شما به مورفین وابسته شود فراموش میکند که چگونه بدون آن خود را کنترل کند. این بدان معناست که وقتی شما مورفین را به طور خودسرانه مصرف میکنید بدن شما به مورفین واکنش نشان میدهد.
ترک مرفین میتواند با مشکلات و سختیهای زیادی همراه است. ترک مرفین مانند ترک مواد مخدر و الکل میتوانید چالش بر انگیز باشد. بیشتر افراد 8 تا 24 ساعت پس از آخرین دوز خود علائم را تجربه میکنند.
علائم اولیه نرسیدن مورفین به بدن برای افراد معتاد معمولا شامل تعریق، لرز و آبریزش بینی خواهد بود. با بدتر شدن وضعیت علائم ترک میتواند بی خوابی، گرفتگی عضلات، اسهال و حالت تهوع باشد.
برخی از افراد علائم نسبتاً خفیفی را تجربه میکنند در حالی که دیگران ناراحتی شدیدی را گزارش میدهند
تجربه ترک شما به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله نحوه استفاده از مواد افیونی و مورفین.
وابستگی جسمی به یک دارو میتواند به سرعت منجر به وابستگی روانی و اعتیاد شود، خصوصاً اگر از نسخه خود سوء استفاده کرده باشید. در سال 2017 ، دادههای نظرسنجی ملی نشان داد که بیش از 500000 نفر در سال گذشته از مورفین به صورت خودسرانه استفاده کردهاند.
اگر شما در میان افرادی هستید که مورفین را به طور غیرقانونی مصرف میکنند. یا تعداد بیشتری از آنچه که پزشکتان گفته می خواهید مصرف کنید. ممکن است که وابستگی شما به یک اختلال در مصرف مواد تبدیل شده باشد. اختلالات استفاده از مواد و مورفین می تواند ترک آن را پیچیده کند علاوه بر آن احساسات قدرتمندی مانند احساس گناه، شرم و ناامیدی را به یک روند دشوار اضافه کند.
علائم و نشانههای خماری
ترک مورفین میتواند بسیار ناخوشایند باشد اکثر افراد علائم جسمی مختلفی مختلفی را تجربه میکنند که شدت آنها از خفیف تا شدید متغیر است. علائم شدید ممکن است فراتر از ناخوشایند باشد، اما به ندرت خطرناک است.
علائم شایع ترک مورفین شامل موارد زیر است:
علائم جسمی خماری
- دردهای عضلانی
- احساس آنفولانزا
- تعریق
- آبریزش بینی
- لرز
- حالت تهوع یا استفراغ
- گرفتگی معده یا اسهال
- چشمان اشک آلود
- لرزش
- تپش قلب
- سوزش روی پوست
علائم روانشناختی
- اضطراب یا بی قراری
- تحریک
- بی خوابی یا خواب آشفته
- ناراحتی
- تحریک پذیری
شدت و مدت علائم ترک به عوامل مختلفی از جمله مدت زمان مصرف دارو و مدت زمان باقی ماندن دارو در سیستم شما بستگی دارد.
برای دریافت ایده بهتر از دامنه علائم احتمالی ممکن است بخواهید مقیاس ترک بالینی افیون را بررسی کنید. این ابزاری است که پزشکان و پرستاران برای تشخیص افرادی که علائم ترک مواد مخدر روبرو هستند استفاده میکنند. البته به خاطر داشته باشید که شما ممکن است از همگی علائم فقط یک یا دو مورد را تجربه کنید.
علائم معمولاً ظرف 8 تا 12 ساعت از آخرین دوز مصرفی شما شروع میشود. اگر که شما مرتبا از مواد مخدر یا مورفین به صورت طولانی مدت استفاده میکنید ممکن است سرعت علائم خماری کمتر باشد. پس از دو روز ترک مورفین علائم به تدریج بدتر میشوند تا اینکه بعد از چند روز به اوج خود میرسند. شدیدترین علائم بیشتر در همان یک روز اول اتفاق میافتد. پس از چند روز علائم خماری ناشی از مورفین شما شروع به کاهش میکنند.
ترک مورفین معمولاً مانند یک نمودار منحنی عمل میکند. این بدین معناست که علائم خماری و ترک مورفین به تدریج بدتر میشوند اوج میگیرند و سپس کاهش مییابند اما ممکن است دوباره به اوج خود برگردند .
برداشت طولانی مدت
علائم حاد (فوری) ترک مواد افیونی به ندرت بیش از یک هفته طول میکشد. اما این بدان معنی نیست که شما کاملا از جنگ با ترک مورفین خارج میشوید. ترک مورفین طولانی است برخی افراد تا شش ماه پس از ترک آخرین مورفین با علائم ترک و خماری روبرو خواهند بود . شدت ترک طولانی مدت مورفین بیشتر مسائل روانی را هدف قرار میدهد تا حالت جسمی.
علائم ترک طولانی مدت مورفین و مواد مخدر شامل موارد زیر است:
- افسردگی
- کم انرژی بودن
- تحمل کم در برابر استرس
- مشکل خواب
- عدم توانایی کنترل و لذت بردن از هر چیزی
- مشکلات حافظه یا تمرکز
- تحریک پذیری
کنار آمدن و تسکین ترک مورفین
اگرچه ترک مورفین هرگز آسان نیست اما روشهای زیادی برای کنترل و جلوگیری از علائم ترک مورفین وجود دارد. تلاش برای ترک یک شبه و ناگهانی مورفین ناممکن است و نمیتواند راه حل خوبی باشد. البته در همه موارد مثل ترک ناگهانی سیگار و مواد مخدر میتواند مضر باشد. ترک یک شب مواد مخدر و مورفین به ندرت موفق است و باعث رنجهای خیلی بدی میشود. در عوض شما باید با دکتر متخصص اعتیاد خود مشورت کنید تا یک برنامه سمزدایی را اجرا کنید.
کاهش دارو
اگر به دلیل درد مورفین مصرف کردهاید و تصمیم دارید که قطع کنید باید در مورد کاهش و شدت آن با پزشک خود صحبت کنید.
هنگامی که میزان مورفین خود را کاهش میدهید طی چند هفته یا ماه به تدریج تعداد کمتری دریافت میکنید . بسته به شرایط شما پزشک ممکن است دوز شما را یک بار در هفته یا هر چند هفته کاهش دهد. با کاهش تدریجی مورفین شما به بدن خود فرصت میدهید تا خود را با نبود مورفین سازگار کند.
انواع داروها
اگر در مصرف مورفین زیاده روی کردین کم کم زمینه ساز اعتیاد را برای خود درست کردید. باید استفاده از داروی ترک مواد مخدر مانند متادون یا بوپرنورفین را با کمک و نظارت پزشک متخصص اعتیاد در نظر بگیرید. متادون و بوپرنورفین (ماده موثره Suboxone) مواد مخدر طولانی مدت هستند که میتوانند علائم ترک شما تسکین دهند.
استفاده از داروها برای درمان مورفین و مواد مخدر می توانند به شما کمک کنند تا از فشار ترک مواد مخدر جلوگیری کنید و خطر بازگشت به اعتیاد را کم میکند. اما به یاد داشته باشید که اینها راه اصلی و ابدی درمان ترک اعتیاد نیستند. هنگامی که دوز دارو کاهش مییابد بروز علائم ترک در نقاط مختلف بدن غیر معمول میشود.علائم ترک نیز میتواند با سازگاری بدن با داروی جدید ایجاد شود. البته چندین داروی بدون نسخه وجود دارد که میتوانند علائم ترک را درمان کند. این داروها شامل:
لوپرامید: داروی OTC میتواند اسهال را درمان میکند.
Ondansetron: داروی تجویزی است که حالت تهوع و استفراغ را درمان میکند.
بنزودیازپین ها: داروهای تجویزی هستند که علائم اضطراب و تحریک را درمان میکنند.
استامینوفن یا ایبوپروفن: داروهای OTC مانند Tylenol و Advil که میتوانند دردهای عضلانی و سردرد را درمان کنند.
آنتی هیستامین: داروهای OTC مانند بنادریل به غیر ازانواع خواب آور آن میتوانند به شما در داشتن خواب راحت کمک کنند.
چند داروی دیگر نیز وجود دارد که برای درمان ترک مواد مخدر، کاهش ولع مصرف و جلوگیری از صعود اعتیاد استفاده میشود. این شامل:
کلونیدین: دارویی برای فشار خون بالا است که معمولاً برای درمان علائم ترک اوپیوئید بدون تجویز داده میشود. این دارو به صورت قرص یا پچ ترانس موجود است.
نالترکسون: دارویی است که با جلوگیری از اثرات سرخوشی مواد افیونی به جلوگیری از عود در طولانی مدت کمک میکند . این دارو به صورت قرص یا تزریق ماهیانه در دسترس است.
لوسیمیرا (لوفکسیدین هیدروکلراید): دارویی کاملاً جدید و غیر افیونی است که FDA بیشتر برای درمان علائم ترک مواد مخدر تأیید کرده است. این دارو با تجویز پزشکی در دو هفته اول پس از آخرین دوز مصرف مواد افیونی در دسترس قرار میدهد.
هشدارها
اگر قصد دارید در آینده نزدیک از مصرف مورفین دست بکشید نکاتی وجود دارد که باید از آنها آگاه باشید. اکثر بزرگسالان سالم از سم زدایی مورفین در خانه ایمن خواهند بود اما شرایط برخی از افراد تحت نظارت مستقیم پزشک بهتر است.
اگر به دلیل سرطان، جراحی یا بیماری مورفین مصرف میکنید اما میخواهید آن را ترک کنید. ممکن است مجبور شوید که یک برنامه سم زدایی و ترک اعتیاد در بیارستان برای خود داشته باشید.
این نکته در مورد افرادی که سابقه بیماری روانی جدی یا خودکشی دارند نیز صادق است. سم زدایی در بیماران بستری شامل زندگی در یک مرکز به طور تمام وقت در طول دوره درمان شما حدود پنج روز فقط برای سم زدایی است. این میتواند در یک بیمارستان یا یک مرکز درمان اعتیاد ویژه انجام شود. نظارت مداوم توسط متخصصان پزشکی میتواند از بروز عوارض جلوگیری کرده و ناراحتی را تسکین دهد.
اگر هنگام استفاده از مورفین یا مواد مخدر دیگر باردار شدهاید ممکن است از سم زدایی تحت نظارت نیز بهرهمند شوید . اگر قصد دارید بارداری خود را ادامه دهید باید به دقت به نکات پزشک درباره مصرف متادون دقت کنید. مصرف مورفین در دوران بارداری بی خطر نیست اما ترک مورفین هم با مشکلاتی همراه است. به طور کلی دوز ثابت و کنترل شده متادون در کل دوران بارداری شما ایمنترین گزینه برای مادر و نوزاد است.
اگر شما علاقمند به دنبال درمان به صورت بستری هستید بهترین مکان برای شروع کار همراهی با شرکت بیمه شما است. اکثر بیمههای خصوصی درمان اعتیاد را تحت پوشش قرار میدهند. حتماً بپرسید که کدام خدمات و برای چه مدت تحت پوشش قرار میگیرند. اگر بیمه ندارید نگران نباشید مراکز درمانی بسیاری وجود دارند که برای پرداخت به نیازمندان برنامه پرداخت را به صورت قسطی ارائه میدهند.
دارویهای گیاهی
بسیاری از مردم لاغر داروهای گیاهی کراتوم(kratom) را به عنوان درمانی برای ترک مواد افیونی مطرح میکنند. در حال حاضر هیچ مدرک علمی وجود ندارد که نشان دهد کراتوم به افراد در غلبه بر اعتیاد به مواد افیونی کمک میکند.
در سال 2018 FDA پس از جمع آوری جدیدترین تحقیقات علمی موجود هشدارهایی را در مورد استفاده از کراتوم صادر کرد. علاوه بر این عوارض جانبی بالقوه کراتوم به خوبی درک نشده و مرگ های مربوط به کراتوم در حال افزایش است. تا زمانی که جامعه علمی درباره ایمنی آن بیشتر بدانند باید از مصرف کراتوم اجتناب کنید.
درمان طولانی مدت
برای برخی از افراد بهبودی از مواد افیونی یک روند طولانی مدت و مداوم است. بهترین درمان طولانی مدت برای شما به چند عامل اساسی یعنی وجود اعتیاد و شدت آن بستگی خواهد داشت.
برخی از ویژگی های بارز اعتیاد به مورفین و مواد افیونی عبارتند از:
- صرف زمان برای استفاده از داروهای غیر مجاز برای کاهش خماری پس از ترک اعتیاد بسیار خطرناک است
- وسوسه شدن به سمت مصرف مواد
- عدم انجام مسئولیت های خود در خانه محل کار یا مدرسه
- تلاش برای ترک کردن و شکست خوردن
شواهد نشان میدهد که به محض ایجاد یک اختلال متوسط تا شدید استفاده از مواد مخدر باعث کاهش اثر داروها میشود. درمان مبتنی بر شواهد برای اختلال استفاده از مواد افیونی شامل ترکیبی از دارو و رفتار درمانی است. تحقیقات نشان داده است که ترکیب درمان روانی و جسمی همراه با دارو بهتر از روش دارو به تنهایی است.
هدف از درمان طولانی مدت جلوگیری از بازگشت به مصرف مواد است. بنابراین بهترین روش درمانی این است که میتوانید به آن متعهد شوید.
در یک سال بعد از آخرین دوز مصرف برنامه درمانی شما باید هوشیار باشد. شما باید برای دریافت بوپرنورفین یا حضور در کلینیک میزان مصرف متادون با پزشک در طی روز همکاری کنید. این باید با گفتاردرمانی و جلسات گروه پشتیبانی شود.
گفتگوی درمانی شما میتواند با یک درمانگر، مشاور اعتیاد، روانشناس یا روانپزشک انجام شود. برخی از افراد درمان فردی را ترجیح میدهند در حالی که دیگران از جلسات گروه درمانی لذت میبرند. بعضی هم با استفاده ار روشهای ذهن آگاهی برای ترک اعتیاد انجام میدهند. درمان طولانی مدت میتواند در یک مکان مسکونی یا به صورت مشاورهای انجام شود.
در زمان ترک اعتیاد همانطور که از نظر جسمی و روانی خود را تثبیت میکنید میتوانید مدت زمان درمان خود را کاهش دهید البته در صورتی که مطمئن باشید مثلا بعد از مدتی متوجه شدید که جلسات 12 مرحلهای برای شما مناسب است میتوانید به همان جلسات اکتفا کنید.
منابع
در حالی که ترک مورفین به طور معمول تهدید کننده زندگی نیست اما میتواند شدید و ناخوشایند باشد. در صورت ترک اعتیاد، اگر به کمک و پشتیبانی نیاز دارید از صحبت با پزشک خود نترسید. یک طرح قوی درباره زمان و نوع مصرف داروها و درمان میتواند به بهبودی طولانی مدت شما کمک کند.
سخن پایانی
شما باید برای بهبودی خود با افراد مطمئن و پزشکان متخصص ارتباط برقرار کنید. مورفین یک داروی اعتیادآور است و پزشک شما آن را درک خواهد کرد. در واقع پزشک شما احتمالاً کاملا ا خوشحال میشود که شما احساس خوبی دارید تا بتواند مورفین خود را متوقف کند و به مرحله بعدی زندگی خود بروید.