مقدمه
علائم اعتیاد ماری جوانا با بسیاری از نشانه های مختلف مشخص میشود. اعتیاد به هر ماده مخدری با علائم و ویژگیهای مختص به خودش با روشهای متفاوتی شناخته میشود. در اصل نام علمی این بیماری “اختلال استفاده از ماری جوانا ” است و در راهنمای تشخیصی و آماری دخانیات و اختلالات روانی در ستون پنجم وجود دارد.
بررسی اجمالی
ممکن است این اصطلاحات وابسته به ماری جوانا را به اشکال مختلفی مانند سوء مصرف ماری جوانا یا اختلال مصرف ماری جوانا بشنوید. این اصطلاحات در حرفه پزشکی به شکلهای مختلفی تعریف میشود. برای کسانی که مدت هاست در این زمینه کار میکنند چالشهای زیادی وجود دارد زیرا اعتیاد مسئله پیچیده ای است و اشکال گوناگونی دارد.
اگر از ماری جوانا استفاده میکنید ممکن است از خود بپرسید که آیا به آن اعتیاد پیدا کردهاید؟ در این صورت در اینجا چیزی وجود دارد که ممکن است تعجب آور باشد: شما در مسیر تغییر عادتهای خود در رابطه با دارو به یک مرحله مهم رسیده اید.
چرا؟ چون همانند سایر انواع اعتیاد انکار کردن مسائل در میان افرادی که مواد مخدر مصرف میکنند معمول است. گاهی اوقات عدم آگاهی و گاهی امتناع از پذیرش واقعیت است. اما معمولا افرادی که ماری جوانا مصرف میکنند اعتراف نمی کنند که به آن اعتیاد دارند.
در حقیقت بسیاری از مصرف کنندگان ماری جوانا به شدت انکار میکنند که حتی ممکن است روزی به ماری جوانا معتاد شوند. بنابراین اگر در حال سوال کردن از خود هستید که آیا امکان اعتیاد به ماری جوانا وجود دارد. شاید شما از کسانی هستید که میتواند به ترک زودهنگام ماری جوانا اقدام کند البته اگر که ماری جوانا مصرف میکنید.
علائم
طبق DSM-5 وجود حداقل دو مورد از علائم زیر که در طی 12 ماه اتفاق میافتد. ابتدا اولین مورد اینست که نشان میدهد شما از ماری جوانا به طوری استفاده میکنید که برای شما مشکل ایجاد کند.
در ادامه اگر که شما دچار یکی از مشکلات اجتماعی یا مشکلی در روابط میشوید یا حتی در صورت بروز مشکل جسمی یا روانی برایتان رخ دهد. شما سعی میکنید که ماری جوانا مصرف کنید تا آن مشکل را فراموش کنید. میتوان گفت که شما در مرحله دوم علائم اعتیاد ماری جوانا یا اعتیاد هستین. البته برای دیگر اشکال مواد هم این قانون وجود دارد. دیگر علائم اعتیاد به ماری جوانا میتواند شامل این موارد باشد.
- داشتن ولع مصرف شدید و تمایل زیاد به استفاده از ماری جوانا.
- در صورت نبود ماری جوانا به دنبال مواد جایگزین هستید تا همان اثرات را داشته باشد.
- هنگامی که ماری جوانا تمام شده یا دسترسی ندارید دچار خماری میشوید.
- دست کشیدن یا کمتر انجام دادن فعالیتهایی که قبلاً از آنها لذت میبردید زیرا ترجیح میدهید ماری جوانا استفاده کنید.
- استفاده مقادیر بیشتر و در مدت زمان طولانیتر از آنچه شما در نظر داشتید.
- استفاده از آن در شرایطی که عصبی هستید یا اضطراب دارند.
- آنقدر مرتباً از ماری جوانا استفاده کنید یا آنقدر مست میشوید که نمی توانید کارهای مهم را انجام دهید.
- صرف زمان زیادی برای جستجو و استفاده از ماری جوانا.
- اضطراب هنگام فکر کردن به قطع یا ترک ماری جوانا.
مراحل بهبودی
ابتدا نگاهی واضح و روشنی به زندگی و موقعیت کنونی خود بیندازید. زندگی شما چقدر با علائم اعتیاد ذکر شده در موارد بالا مطابقت دارد؟ به یاد داشته باشید شما در حال حاضر مرحله انکار را پشت سر گذاشته اید. جایی که بسیاری از کاربران ماری جوانا گیر میکنند و قادر به کنترل زندگی خود نیستند. شما میدانید که مشکلی با اعتیاد دارید این خود شروعی برای ترک اعتیاد است.
شما این مقاله را تا اینجا خوانده اید که نشان میدهد در مورد کمک گرفتن برای ترک یا قطع مصرف ماری جوانا جدی هستید. اگر فکر میکنید از علائم اعتیاد ماری جوانا به صورت تفریحی به سمت اعتیاد به ماری جوانا عبور کرده اید در اسرع وقت به دنبال کمک باشید. ممکن است شما بعد از مدتی از مضرات مصرف ماری جوانا آگاه شوید. همچنین ممکن است دچار تغیراتی در شخصیت یا خلق و خوی و حتی طرز تفکر شما شما بوجود بیاید.
مثلا ممکن است این تغیرات برایتان رخ بدهد
با مصرف ماری جوانا به مقدار زیاد ممکن است در مورد خودتان یا شخصیتی که دارید تغییراتی ایجاد شود. به خصوص توجه به این که بقیه درباره شما چگونه فکر میکنند و چگونه شما را قضاوت میکنند برایتان مهم میشود. زیرا شما دوست ندارید فردی از اعتیاد و مشکل شما باخبر شود.
تغییرات شدید در خلق و خو نگرش و یا تغیر تفسیر شما از اوضاع اطراف خود. البته ممکن است که این تأثیرات موقتی باشند. اما مصرف ماری جوانا با تغیر خلق و خوی، مشکلات روانی و روان پریشی ارتباط دارد. روان پریشی قابل درمان است اما باید در اسرع وقت درمان شود.
ماری جوانا و جوانان
افراد جوانتر در سنین نوجوانی و اوایل بیست سالگی به ویژه پس از مصرف مواد مخدر از جمله ماری جوانا در معرض ابتلا به روان پریشی قرار دارند. اگر نمی خواهید پدر و مادرتان از این موضوع مطلع شوند خودتان یا با یکی از دوستان مورد اعتماد به پزشک بروید یا به یک کلینیک یا مشاور روانشناسی مراجعه کنید. درمانگاههای ترک اعتیاد برای مشاوره و درمان هم گزینه خوبی هستند.
گاهی بعضی ماری جوانا را به عنوان یک دارو درمانی مصرف میکنند. اما باید بدانید که ماری جوانا همیشه یک داروی بی ضرر نیست و ممکن است برای شما هم مضر باشد یا در مواردی در صورت عدم کنترل مصرف ممکن است به آن اعتیاد پیدا کنید. ماری جوانا به طور بالقوه میتواند شما را از زندگی کردن باز دارد و حتی میتواند محرک بیماریهای روانی باشد. کمک فوری برای اعتیاد به ماری جوانا احتمال موثر و دائمی بودن درمان را افزایش میدهد.
اثرات طولانی مدت سلامت بر روی کشیدن ماری جوانا
از روزی که مردم ماری جوانا را به صورت درمانی یا گاها به مقدار کم برای تفریح میکشیدند مدتهاست که فاصله داشتیم. بعد از افزایش پذیرش و قانونی شدن محصولاتی مانند ماری جوانا آمار اعتیاد و مشکلات مربوط به آن افزایش یافته است. تا قبل از این قوانین ماری جوانای به صورت پزشکی آن هم برای درمان علائمی مانند درد و حالت تهوع ناشی از شیمی درمانی استفاده میشد. اما قانونی شدن آن و در دسترس بودن بیشتر در مورد مصرف ماری جوانا لزوماً به این معنی نیست که همیشه برای استفاده تفریحی بی خطر است.
دانشمندان به تازگی درک روشهای پیچیده ای که مصرف طولانی مدت ماری جوانا بر روی بدن تأثیر میگذارد بدست آورده اند. اما مطالعاتی وجود دارد که نشان میدهد با گذشت زمان میتواند چندین مشکل سلامتی ایجاد کند. به عنوان مثال مطالعات مقدماتی بر روی حیوانات و انسان نشان میدهد که کشیدن ماری جوانا میتواند بر سیستم ایمنی بدن تأثیر بگذارد. در عنوانهای بعدی سایر مشکلات سلامتی وجود دارد که با کشیدن و مصرف ماری جوانا ارتباط است.
مشکلات شناختی
ماده فعال موجود در ماری جوانا delta-9 tetrahydrocannabinol یا THC است که بر روی گیرندههای کانابینوئیدی موجود در مناطق مغزی که بر یادگیری، حافظه، اشتها، هماهنگی و لذت تأثیر میگذارد.
محققان هنوز در حال یادگیری تأثیرات طولانی مدت و مزمن ماری جوانا بر روی مغز هستند. اما آنها معتقدند که قوی ترین اثرات در بزرگسالان جوانی که هنوز در حال ایجاد ارتباطات عصبی هستند رخ میدهد.
یک مطالعه بر روی نوجوانان نشان داد که ارتباط عصبی مختل شده در مناطق خاص مغز درگیری ایجاد میکند. همچنین در طیف گسترده ای از عملکردهای اجرایی مانند حافظه یادگیری و کنترل تکانهها در مقایسه با غیر استفاده کنندگان است.
نوجوانانی که به طور مرتب ماری جوانا میکشند به مدت سه سال روزانه تغییراتی در هیپوکامپ که بخشی از مسئول حافظه طولانی مدت مغز است میگذارند. محققان دریافتند كه هرچه مصرف کنندگان مدت طولانی تری از ماری جوانا استفاده میكنند. فرم هیپوكامپ آنها غیر طبیعی تر میشود و در نتیجه حافظه طولانی مدت ضعیف تر میشود.
مشکلات تنفسی
اگرچه ماری جوانا و توتون و تنباکو دو ماده کاملاً متفاوت هستند. اما تمامی دخانیات میتواند اثرات مشابهی بر ریهها بگذارد. مانند افراد سیگاری که بیشتر در معرض خطر سرماخوردگی قفسه سینه، برونشیت و عفونتهای ریوی هستند.
پیش از این اعتقاد بر این بود که ماری جوانا با روش ویپینگ (vaping) مسیری ایمن برای مصرف بیش از استعمال دخانیات است. اما اکنون میدانیم که این کار میتواند باعث آسیب شود. حتی سیگار الکترونیکی یا استفاده از محصولات مانند آن که نوعی بخار جایگزین آنها شده است. این گونه سیگارها باعث اسیب رسیدن به ریه و مشکلات تنفسی می شود. اما ممکن است میزان تخریب کمتری نسبت به سیگار داشته باشند. یک بیماری ریوی میتواند منجر به بستری در بیمارستان و حتی مرگ در افراد شود.
سرطان
در حالی که سرفه و سرماخوردگی آزار دهنده ترین و ناخوشایندترین عوارض جانبی سیگار کشیدن است. افزایش خطر سرطان ریه که یکی از انواع سرطانها است میتواند با افزایش مصرف ماری جوانا بیشتر شود. دود ماری جوانا حاوی برخی از ترکیبات سازنده سرطان است که گاهی اوقات در غلظتهای بالاتر باعث افزایش این مشکلات میشود.
با توجه به نحوه دود ماری جوانا بعضی از افراد دود آنرا استنشاق کرده و آن را در دهان خود نگه میدارند. اینگونه مصرف و کشیدن ماری جوانا ممکن است خطر سرطان را بیشتر افزایش دهد.
با این حال تا اکنون مطالعات جمعیتی نتوانسته است به طور آشکار افزایش خطر ابتلا به سرطان ریه را در استفاده از ماری جوانا پیدا کند. پیچیدهگی این ارزیابی این است که بسیاری از افراد علاوه بر ماری جوانا دیگر دخانیات مانند سیگار یا مشروبات الکلی مصرف کنند.
سرطان بیضه
کشیدن ماری جوانا ممکن است به خصوص برای مردان جوان بسیار خطرناک باشد. برخی مطالعات نشان میدهد ارتباطی بین افزایش خطر ابتلا به نوع خاصی از سرطان بیضه و مصرف ماری جوانا وجود داشته باشد.
یک مطالعه در سال 2015 در مجله BMC Cancer که توسط همتایان بررسی شده است. با این وجود میتوان نتیجه گرفت که استفاده ماری جوانا یک بار در هفته یا برای مدت زمان بیش از 10 سال با افزایش خطر تومورهای سلولهای زایای بیضه یا TGCT همراه است. حال اگر تعداد استفاده و یا مصرف ماری جوانا بالاتر برود میزان سرطان بیضه هم افزایش مییابد.
مشکلات قلبی
در عرض چند دقیقه از مصرف سیگار ضربان قلب شما افزایش مییابد و همچنین باعث تغییر فشار خون میشود. این میتواند برای افراد مبتلا به بیماری قلبی هستند بسیار خطرناک باشد. محققان دریافته اند که افرادی که ماری جوانا مصرف میکنند هم دچار همین مشکلات قلبی میشوند. همچنین مطالعات نشان داده است که ارتباطی بین مصرف ماری جوانا و آریتمی و همچنین احتمال خطر سکته مغزی وجود دارد.
کانابینوئیدها همچنین میتوانند به طور بالقوه در اثر بسیاری از داروهای مصرفی برای بیماریهای قلبی تداخل ایجاد کنند. از جمله این داروها میتوان به ضد آریتمی، استاتینها، مسدود کنندههای کانال کلسیم، مسدود کنندههای بتا و وارفارین اشاره کرد.
سلامت استخوان
تحقیقات هنوز هم در مورد تأثیر ماری جوانا بر سلامت استخوانها در جریان است. طبق مطالعه ای که در سال 2017 در یک مجله آمریکایی پزشکی منتشر شد. افرادی که به طور منظم ماری جوانا استفاده میکردند دچار نقصها و مشکلاتی در استخوانها شدند. کشیدن ماری جوانا موجب کاهش تراکم استخوان میشود که این میتواند خطر شکستگی استخوان را افزایش دهد.
با این حال مطالعه دیگری در همان سال در یک مجله پزشکی دیگر منتشر شده نشان داده که هیچ ارتباطی بین علائم مصرف ماری جوانا و کاهش تراکم استخوان وجود ندارد.
سلامت روان
علائم اعتیاد ماری جوانا به مقدار زیاد در مقایسه با افرادی که هرگز از این ماده استفاده نکرده اند کاملا قابل مشاهده است. ماری احتمال روان پریشی را تقریباً تا 5 برابر افزایش میدهند. افراد جوانتر در سنین نوجوانی و بیست سالگی به ویژه پس از مصرف ماری جوانا در معرض ابتلا به روان پریشی قرار دارند.
همچنین مشخص شده است که استفاده زیاد از ماری جوانا در دوران نوجوانی به ویژه در دختران نوجوان باعث افزایش افسردگی و اضطراب در طول زندگی میشود. با وجود آنچه بسیاری از مردم معتقدند ماری جوانا به طور بالقوه اعتیاد آور و مزمن است. مصرف در طولانی مدت میتواند منجر به اختلال در مصرف حشیش و دیگر مواد مخدر شود. تقریباً از هر 12 مصرف کننده ماری جوانا یک نفر در نهایت به دیگر مواد مخدر اعتیاد پیدا میکند. البته ممکن است که برخی از افراد سالها با اعتیاد به ماری جوانا زندگی کند بدون اینکه متوجه شود چه ضررهایی به بدن و روان خود وارد میکند.