مقدمه
مراحل نوشتن تحقیق و مقاله روانشناسی یا هر رشته دیگری می تواند برای دانشجویان دانشگاه استرس‌زا باشد. گاهی اوقات فقط انتخاب یک موضوع می‌تواند کلافه کننده باشد. هنگامی میخواهید مقاله‌ای بنویسید در واقع باید به دنبال موضوعی بگردید و ایده‌های خود را مطرح کنید. جست و جو ایده‌هایی که به مغزتان جرقه می‌خورد ممکن است برایتان پیچیده به نظر برسد. شاید این سوال به ذهن شما خطور کند که دقیقاً از کجا باید جستجو کنید تا منابع با کیفیت و معتبری برای مقالات پژوهشی روانشناسی خود پیدا کنید؟
هنگامی که برای اولین بار تحقیقی در مورد یک موضوع را شروع می کنید. درک اینکه از کجا شروع کنید می تواند یک چالش واقعی باشد. کجا باید به دنبال اطلاعات باشید؟ چه نوع منابعی موجود هستند؟ چگونه تصمیم می‌گیرید که کدام منابع را در مقاله خود بگنجانید؟ اگرچه هیچ راهی ساده‌ای برای سریع و آسان ساختن فرایند تحقیق وجود ندارد. اما مراحلی وجود دارد که می توانید با اطمینان به دنبال اطلاعات مورد نیاز خود باشید.
اگر روی یک مقاله روانشناسی کار می کنید و در تلاش برای یافتن منابع هستید مراحل زیر را دنبال کنید.
1. انتخاب موضوع
یک موضوع قوی انتخاب کنید. یک موضوع تحقیق خوب نه خیلی گسترده است و نه خیلی محدود. اگر موضوعی را انتخاب کنید که خیلی کلی باشد احتمالاً غرق در اطلاعات خواهید شد زیرا باید برای هر چیزی توضیخ خاصی بدهید. انتخاب موضوعی که بیش از حد خاص باشد هم مسئله دیگری را در پی دارد زیرا در این صورت قادر به پیدا کردن اطلاعات کافی برای نوشتن مقاله مورد نظر خود نخواهید بود.
به عنوان مثال اگر “سوء مصرف مواد مخدر” را به عنوان موضوع مقاله تحقیقی خود انتخاب کنید. به سرعت متوجه می شوید که هیچ راهی برای پوشش کامل موضوع در تعداد محدودی از صفحات وجود ندارد که بخواهید آن‌ها را بنویسید. بجای این موضوعات این شکلی شما می‌توانید موضوعاتی را انتخاب کنید که بیش از حد گسترده نباشند.
با فکر کردن در مورد برخی از سوالات در مورد اعتیاد به مواد مخدر شروع کنید. مثلا موضوع “مصرف مواد مخدر چه تاثیری بر سلامتی و سلامتی دانشجویان دارد؟” نمونه‌ای از یک سوال تحقیقاتی است که اطلاعات زیادی را بدون نیاز به جست و جوی طاقت فرسا ارائه می دهد.
2. تعیین اطلاعات اساسی
اطلاعات اساسی بند‌های مقاله‌‌تان را پیدا کنید. گام بعدی جستجو برای برخی از اطلاعات اساسی در زمینه موضوع مقاله روانشناسی شما است. در این مرحله شما بیشتر باید به دنبال اطلاعات مقدماتی باشید. اما ممکن است بسیاری از منابعی که در این مرحله جستجو می‌کنید حاوی اطلاعات منابع عمیق‌تر باشند. پس بهتر است ابتدا وارد آن‌ها نشوید و بعدا روی آن‌ها تمرکز کنید.
به عنوان مثال شما می توانید از کتاب‌های مرجع، سایت‌های مرجع آنلاین، یادداشت و سخنرانی، پادکست‌ها، خواندن دوره‌های تکمیلی یا کتاب‌های درسی کلاس خود برای کسب اطلاعات در مورد موضوع خود استفاده کنید. به هر منبعی که در این قرائات ذکر شده است توجه دقیق داشته باشید و این منابع را یادداشت کنید تا در مرحله بعدی فرایند تحقیق بتوانید از آن‌ها در کتابخانه مدرسه خود یا به صورت آنلاین از اینترنت بیابید.
بعضی اوقات یافتن منابع شامل دنبال کردن قسمت‌هایی از منابع است که با اطلاعات عمومی شروع می شود.
3. استفاده از کتابخانه
برای جستجوی کتاب از کاتالوگ کتابخانه استفاده کنید. گام بعدی بازدید از کتابخانه دانشگاه خودتان است. تحقیقات اساسی مقدماتی که در مرحله قبل انجام دادید باید رعایت کنید تا بتوانید اطلاعات موضوع خود را در کتابخانه جست‌و‌جو کنید. اگر هنوز در تلاش هستید حتماً از کتابدار کتابخانه کمک بخواهید. کارمندان کتابخانه در یافتن انواع اطلاعات آموزش‌دیده و ماهر هستند.
اگر دانشجوی هستید که به کتابخانه مناسب دسترسی ندارید. هنوز راه‌های زیادی برای دسترسی به منابع کتابخانه وجود دارد. با بررسی دانشگاه یا مدرسه خود شروع کنید تا ببینید چه نوع منابع از راه دور را به دانشجویان آنلاین ارائه می دهند. بعضی از کتابخانه‌ها سایت مخصوص به خودشان را دارند و کتاب‌های خود را به صورت مجازی با مخاطبین ارائه می‌دهند. بعضی از کتاب‌های مورد نظر را می‌توان به صورت pdf از سایت کتابخانه و یا سایت‌های مختلف دیگر مثل سایت‌های کتاب پیدا کرد.
هنگامی که برخی از کتاب‌های مربوط به موضوع خود را پیدا کردید. مدتی را به مرور منابع ذکر شده در هر کتاب اختصاص دهید. برای هر منبع‌ای که پیدا کردید چه کتاب باشد یا هرچیز دیگری آن‌ها را یادداشت کنید. زیرا این کار می‌تواند به عنوان راهنمایی برای یافتن منابع اطلاعات خود در مراحل بعدی تحقیق شما به درد بخورد و مفید باشد.
4- پایگاههای اطلاعات آنلاین
از پایگاههای اطلاعات آنلاین استفاده کنید. گام بعدی شروع جستجوی پایگاه داده های آنلاین مانند Psycinfo ، Psycnet و EBSCOhost است تا اطلاعات خود را در مورد موضوعی که انتخاب کردید بیابید. در حالی که از طریق رایانه خانگی به برخی از این موارد می توانید دسترسی داشته باشید. برای دسترسی به اشتراك دانشگاه یا مدرسه خود در برخی از پایگاه های اطلاعاتی مجبورهستید كه به كتابخانه خود مراجعه كنید.
در برخی موارد نسخه های کتاب یا اطلاعاتی که به دنبال آن‌ها هستید ممکن است به صورت آنلاین در دسترس باشد. اما شما احتمالاً برای جستجوی نسخه های چاپی موضوع خود باید بسیاری از مقالات موجود در کتابخانه دانشگاه خود را بگردید. اگر مطمئن نیستید که چگونه می‌توان به این پایگاههای اطلاعات دسترسی پیدا کنید یا نحوه جستجو را انجام دهید حتماً از یک کتابدار کمک بگیرید.
5. منابع آنلاین
منابع آنلاین را جستجو کنید. اینترنت می‌تواند یک روش عالی برای یافتن منابع مقاله روانشناسی شما باشد. اما شما باید بدانید که چگونه از آن به طور موثر استفاده کنید. با اساتید خود مشورت کنید تا بفهمید از چه منابع آنلاینی می توان به عنوان منابع استفاده کرد. برخی از مدرسان به دانشجویان اجازه استفاده از هرگونه مرجع آنلاین را نمی‌دهند در حالی که برخی دیگر فقط انواع خاصی را مجاز می دانند. مقالات مجلات آنلاین، روزنامه ها، مجلات، انجمن‌ها، وبلاگ ها و وب سایت‌های اطلاعاتی همه منابع احتمالی انواع مختلف اطلاعات هستند.
بعضی از مجلات حرفه‌ای مربوط به موضوع شما هستند که دسترسی به مقالات آن‌ها آسان است.
حتی اگراساتید شما اجازه استفاده از منابع آنلاین ندهد. اینترنت هنوز هم می تواند یک ابزار مفید باشد برای پیدا کردن موضوعات شما باشد. مقالات آنلاین اغلب حاوی اطلاعاتی درباره کتاب‌ها، مقالات ژورنالی یا سایر منابع آفلاین و کتابی هستند که می‌توان آن‌ها را در نوشتن مقاله و تحقیق خود بکار برد.
6. ارزیابی منابع
هر منبع را با دقت ارزیابی کنید. هنگامی که یک منبع خوب از اطلاعات احتمالی را جمع‌آوری کردید. مرحله بعدی این است که ارزیابی دقیق‌تری برای تعیین معتبر بودن و مناسب بودن مقاله خود شروع کنید. ارزیابی منابع شما شامل مواردی از جمله ذکر سن اطلاعات (زمان نوشته شدن هر مقاله)، نویسنده و ناشر است.
ارزیابی منابع آنلاین می تواند کمی پیچیده باشد. در حالی که اطلاعات بسیار خوبی در وب وجود دارد که می‌توان آن‌ها را راستی آزمایی کرد. اما تعداد زیادی وب سایت نیز وجود دارد که بی‌کیفیت هستند و ممکن است گمراه کننده یا کاملاً نادرست باشند.
7. ایجاد کتابشناسی
یک کتابشناسی فعال ایجاد کنید. حتی اگر استاد شما بگوید نیازی به نوشتن و تحویل کتابشناسی نیست. ایجاد آن می تواند بخشی بسیار مفید از روند تحقیقات شما باشد. کتابشناسی اساساً لیستی از تمام منابعی است که در مقاله خود استفاده می‌کنید. علاوه بر ذکر تمام منابع جمع آوری شده، در نظر داشته باشید برای هر منبعی حاشیه نویسی مختصری اضافه کنید که توضیح می دهد کتاب یا مقاله ای که به عموان منبع استفاده کردید چیست. همانطور که شروع به تشریح مقاله خود کردید برای تعیین اینکه از منابع برای پشتیبان گیری از استدلال ها، تحلیل ها یا ادعاهای خود استفاده کنید.
بیشتر بخوانید: نکاتی برای نوشتن مقالات روانشناسی
نکات
1- از حالت کلی نوشتن به حالت خاص نوشتن کار کنید. با منابع عمومی مانند مرجع‌ها شروع کنید و سپس کار خود را با مراجعه به منابع خاص‌تر مانند مقالات مجله ادامه دهید.
2- به یاد داشته باشید که اطلاعات خود را از کجا به دست آورده‌اید و آن‌ها را در جایی یاد داشت کنید. برای اطمینان از اینکه هر منبع به درستی در مقاله شما ذکر شده است یادداشت های دقیقی از منابع و کتابشناسی خود داشته باشد.
3- از کتابدار های هر کتابخانه ای سوال کنید و از آن‌ها برای پیدا کردن موضوعات خود کمک بخواهید. هنگامی که با یک کتابدار صحبت می کنید جزئیات مربوط به سوال تحقیق خاص یا پایان نامه مقاله خود را ارائه دهید. در صورت ارائه اطلاعات دقیق و نه عمومی درباره آنچه می خواهید کتابدار بهتر می تواند به شما در یافتن منابع عالی کمک کند.
سخن پایانی
اگرچه یافتن منابع برای مقالات روانشناسی مطمئناً ممکن است گاهی چالش برانگیز باشد. اما تجزیه و تحلیل آن به صورت مرحله به مرحله می تواند باعث ترس و وحشت آن شود. از همه مهمتر آرامش خود را حفظ کنید و عجله نکنید. از مدرس دوره یا کارکنان کتابخانه دانشگاه خود کمک بخواهید و احساس ترس یا خجالت نداشته باشید. معلم شما ممکن است بتواند شما را به سمت برخی از منابع اطلاعات پیش زمینه سوق دهد. در حالی که یک کتابدار می تواند به شما در جستجو و مکان یابی منابع اصلی مرتبط با موضوع شما کمک کند.
