انسان به صورت فطری فردی اجتماعی است و برای اینکه از نظر روانی و جسمی سالم باشد نیاز دارد که با دیگر افراد ارتباط برقرار کند. اما همه ما نیاز داریم گاهی اوقات تنها باشیم. زمان تنهایی نقش اساسی در سلامت روان ما دارد. ما در این مقاله به صورت کامل به توضیح این مقوله می‌پردازیم.
بیماری کرونا و تنهایی
با وجود اینکه بودن در کنار افراد دیگر باعث می‌شود احساس خوبی داشتم باشیم اما دچار استرس نیز می‌شویم. زیرا زمانی که با افراد مختلف ارتباط برقرار می‌کنیم نگران افکار آنها در مورد خودمان هستیم. شما رفتارتان را تغییر می‌دهید تا از طرد شدن جلوگیری کنید و با بقیه افراد هماهنگ باشید.
استرس هزینه زندگی اجتماعی است. اما برای اینکه روانی سالم داشته باشیم نیاز است زمان را برای خودمان در نظر بگیریم. وقت گذاشتن برای خودتان این فرصت را به شما می‌دهد که از فشارهای اجتماعی رها شوید و از افکار، احساسات و تجربیات خود برای زندگی بهتر استفاده کنید.
همه‌گیری کرونا باعث شد که ما دیگر مانند گذشته نتوانیم زندگی کنیم. در حالی که گروهی از افراد با احساس انزوا و تنهایی دست و پنجه نرم می‌کردند، برخی دیگر با چالش گذراندن زمان زیاد با اعضای خانواده روبرو شدند. مرزهای مبهم کار نیز باعث گردید که زمان تنهایی افراد به میزان قابل توجهی کاهش یابد.
چرا زمان تنهایی مهم است؟
داشتن زمان تنهایی مزیت‌های بسیاری دارد. برخی از مزیت‌های آن به شرح زیر است:
شناخت شخصیت خودتان
خلاقیت
انرژی اجتماعی
شناخت شخصیت خودتان
زمان تنهایی به شما امکان کاوش شخصی را می‌دهد. تنها بودن به شما زمان و آزادی می‌دهد تا احساسات واقعی خود را بدون هیچ دغدغهای کشف کنید. شما می‌توانید چیزهای جدید را امتحان کنید، در مورد موضوعاتی که برایتان جذاب است تحقیق کنید، به کسب دانش بپردازید، و حتی روش‌های جدیدی برای ابراز وجود پیدا کنید.
اینکه به خودتان زمان بدهید به این معنی است که می‌توانید بدون فشار و قضاوت‌های دیگران، به کشف در مورد شخصیت خود بپردازید. وقت گذاشتن برای خودتان برای رشد و پیشرفت شخصی بسیار مهم است. در زمان تنهایی به جا نگرانی در مورد نیازها، علایق و نظراتی که دیگران ممکن است داشته باشند، فقط بر روی خودتان تمرکز می‌کنید.
خلاقیت
زمان تنهایی به شما این فرصت که ذهن خود را آزاد کنید. با آزاد شدن ذهن می‌توانید خلاقیت‌تان را تقویت نمائید. بدون اینکه نیاز باشید به فکر تصورات دیگران باشید، می‌توانید تاثیرات بیرونی را نادیده بگیرید و فقط به درون خود توجه کنید.
تحقیقات نشان می‌دهد که تنها بودن می‌تواند منجر به تغییراتی در مغز شود که به فرآیند خلاقیت کمک می‌کند. یک مطالعه نشان می‌دهد، افرادی که تمایل به کناره‌گیری از جمع دارند تا زمانی برای تنهایی داشته باشند، معمولا افراد خلاقی هستند.
در یک مطالعه که در سال 2020 انجام شده بود، محققان دریافتند که انزوای اجتماعی منجر به افزایش فعالیت در مدارهای عصبی مرتبط با تخیل می‌شود. وقتی مغز با کمبود محرک اجتماعی مواجه می‌شود، شبکه‌های خلاقانه خود را افزایش می‌دهد تا خلاء موجود را پر کند.
انرژی اجتماعی
تنها زندگی کردن معمولا از نظر بسیاری از افراد اصلا دوست داشتنی نیست. با این حال محققان دریافته‌اند، افرادی که تنها زندگی می‌کنند احتمالا زندگی اجتماعی غنی‌تر و انرژی اجتماعی بیشتری نسبت به افرادی داشته باشند که با دیگران زندگی می‌کنند.
اریک کلینبرگ، جامعه شناس، در کتاب خود به نام انفرادی رفتن می‌گوید که از هر هفت بزرگسال آمریکایی، یک نفر به تنهایی زندگی می‌کند. او دریافت که نه تنها این بزرگسالان تنها نیستند، بلکه بسیاری از آنها زندگی اجتماعی غنی‌تری دارند.
تنها بودن همیشه آسان نیست
تنهایی برای همه افراد آسان نیست. برای برخی از افراد تنها زندگی کردن و تنها بود به دلایل مختلفی مشکل است. یک مطالعه که در زمینه تنهایی انجام شده است، نشان می‌دهد که بسیاری از افراد ترجیح می‌دهند به جای اینکه با افکار خود تنها باشند، شوک الکتریکی دریافت کنند.
دلایل تنفر از تنهایی
آنها به دلایل مختلفی از تنهایی متنفرند. برخی از رایج‌ترین دلایل برای تنفر از تنهایی به شرح زیر است:
عدم تجربه تنها بودن: برخی از افراد به دلیل اینکه همیشه با افراد دیگر زندگی کرده‌اند، عادت ندارند که تنها باشند. نداشتن ارتباط اجتماعی با افراد دیگر در محل زندگی باعث می‌شود آنها احساس جدایی و قطع ارتباط کنند.
افکار و احساسات ناراحت کننده: گاهی اوقات تنها بودن و تمرکز بر درون خودمان می‌تواند بسیار دشوار و حتی دردناک باشد. این تنهایی باعث درگیری درونی، نشخوار فکری و نگرانی در مورد آینده شود.
انگ اجتماعی: در بسیاری از نقاط جهان تنها بودن یک ننگ اجتماعی است. مردم برخی از مناطق دید منفی نسبت به تنهایی دارند و آن را نوعی رفتار ضد اجتماعی می‌دانند. این موضوع باعث می‌شود که افراد از تنهایی زندگی کردن متنفر شوند زیرا تصور می‌کنند این موضوع باعث طرد اجتماعی می‌شود.
یک تحقیق در مورد تنهایی نشان می‌دهد، افراد اغلب از انجام کارهایی که از آن لذت می‌برند، اجتناب می‌کنند، اگر مجبور شوند به تنهایی آن را انجام دهد. این امر در موارد که فعالیت اشخاص توسط دیگران نیز دیده می‌شود مانند رفتن به رستوران و سینما بیشتر صدق می‌کند. چنین یافته‌هایی نشان می‌دهد که ننگ در مورد تنها بودن باعث می‌شود که افراد از انجام آن به تنهایی لذت نبرند.
وقتی مردم به تنهایی کارها را انجام می‌دهد، بیشتر از آنچه انتظار داشتند، لذت بردند. اغلب مردم مزایای بودن با شخص دیگری را بیش از حد ارزیابی می‌کنند.
همچنین مهم است که توجه داشته باشید که جنبه‌های شخصیتی شما، و همچنین ترجیحات فردیتان، می‌تواند در تعیین اینکه چقدر به زمان تنهایی نیاز دارید و چقدر ممکن است مفید باشد، نقش داشته باشد.
آیا برونگراها نیز به زمان تنهایی نیاز دارند؟
در حالی که افراد درونگرا انرژی خود را از تنها بودن می‌گیرند. برونگراها انرژی خود را از بودن در جمع و اجتماع بدست می‌آورند. به همین دلیل برای آنها تنهایی احتمالا سخت‌تر است.
اما این دلیلی نمی‌شود که تصور کنید افراد برونگرا به زمان تنهایی نیاز ندارند و از آن لذت نمی‌برند. در یک مطالعه که در این زمینه انجام شده است، محققان دریافتند که درونگراها و برونگراها لذت یکسانی از تنها بودن می‌برند. برخلاف تصور رایج که معتقدند درونگراها بیشتر از برونگراها از تنهایی لذت می‌برند.
نویسندگان این تحقیق توضیح دادند که یافته‌های نشان می‌دهد که افرادی که انتخاب‌ها و اعتقاداتشان وفادار هستند، به احتمال زیاد تنها بودن را دوست دارند. این موضوع هم در افرادی که تمایل به اجتماعی بودن دارند و هم در افرادی که در کنار دیگران احساس ناامنی می‌کنند، صدق می‌کند.
مهم نیست چه شخصیتی دارید. همیشه لازم است که زمانی را برای خودتان بگذراید و از آن لذت ببرید.
عواقب تنهایی
حتی قبل از همه‌گیری کرونا نیز کارشناسان درباره یک اپیدمی تنهایی که سلامتی افراد در هر سنی را تهدید می‌کند، هشدار داده بودند. تحقیقات نشان می‌دهد که افراد در حال حاضر بیشتر از گذشته احساس تنهایی می‌کنند. طبق یک گزارش در سال 2018، نیمی از آمریکایی‌ها گاهی اوقات احساس تنهایی می‌کنند، در حالی که 25 درصد از جامعه آماری گفتند که تقریباً همیشه احساس تنهایی می‌کنند. این مشکل در سال‌های پیش در بین جمعیت ایران نیز زیاد شده است. دلیل آن شاید تغییر تفکر نسل‌های مختلف، مشکلات اقتصادی و فضای مجازی باشد.
شواهد فراوانی وجود دارد که نشان می‌دهد تنهایی می‌تواند عواقب مخربی برای سلامتی داشته باشد. تنهای با افزایش فشار خون، تسریع زوال شناختی، اضطراب اجتماعی و افزایش خطر ابتلا به بیماری آلزایمر مرتبط است.
تنهایی با طیف وسیعی از پیامدهای منفی جسمی و روانی از جمله خطر افزایش علائم افسردگی، اضطراب، چاقی، فشار خون بالا و مرگ زودرس مرتبط است.
اما مهم است که به یاد داشته باشید که تنها بودن مساوی با احساس تنهایی نیست. احساس تنهایی یعنی اینکه حس منفی داشته باشید و منزوی شوید. اما زمان تنهایی به این معنی که زمانی را برای آزادی، الهام و تجدید قوا در تنهایی خودتان قرار دهید.
اخیراً، محققان یک تحقیق انجام دادند. آنها متوجه شدند که زمان تنهایی با کیفیت با سلامت جسمی و عاطفی ارتباط مستقیم دارد. در واقع لازم داشتن زندگی سالم، زمان تنهایی با کیفیت است.
نشانه‌های نیاز به زمان تنهایی
نشانه‌های وجود دارد که مشخص می‌کند ما نیاز داریم که زمانی را به خودمان اختصاص دهیم. اما مشکلی که وجود دارد این است که تشخیص این نشانه‌ها کمی سخت است. برخی از نشانه‌های رایج نیاز به زمان تنهایی به شرح زیر است:
بدخلقی بی دلیل
تحریک شدن با چیزهای کوچک
از دست دادن علاقه برای انجام کارها با افراد دیگر
تحریک شدن بیش از حد
مشکل در تمرکز کردن
مضطرب شدن از گذراندن وقت با افراد دیگر
اگر شما هر یک از این علائم را دارید، باید بگوییم شما فقط با چند ساعت تنهایی می‌توانید حالتان را خوب کنید. در یک مطالعه که در این زمینه انجام شده بود، شرکت‌کنندگان گفتند احساسات منفی‌شان در روابط اجتماعی کاهش می‌یابد وقتی که حدود 11 درصد از زمانشان در طی روز را به تنهایی می‌گذرانند.
چگونگی گذراندن زمان به تنهایی
اگر فکر می‌کنید نیاز به تنهایی دارید، مهم است این کار به صورتی انجام دهید که برای سلامتی ذهن شما مفید باشد. تنها ماندن زمانی مفید است که شما به صورت داوطلبانه بخواهید تنها بمانید. همچنین مهم است که بدانید هر زمان که بخواهید می‌توانید به اجتماعی برگردید.
تعیین زمان: شما باید زمانی را برای برگشتن به اجتماع تعیین کنید. آن زمان را در برنامه خود بنویسید و مطمئن شوید که دیگران می‌دانند که نباید در آن زمان با شما ارتباط برقرار کنند.
خاموش کردن شبکه‌های اجتماعی: چیزهای که باعث می‌شود حواستان پرت شود و خودتان را با دیگران مقایسه کنید را در زمان تنهایی کنار بگذارید. شما در زمان تنهایی باید فقط روی افکار و علایق خودتان متمرکز باشید نه روی کاری که دیگران انجام می‌دهند.
برنامه‌ریزی کنید: همه از اینکه تنها باشند لذت نمی‌برند. در این حالت ممکن است برنامه‌ریزی برای کارهای که می‌خواهید انجام دهید مفید باشد. کارهای که در زمان تنهایی می‌توان انجام داد شامل استراحت، کاوش در یک سرگرمی مورد علاقه یا خواندن یک کتاب می‌شود.
پیاده‌روی کنید: تحقیقات نشان می‌دهد که بیرون رفتن تأثیر زیادی بر رفاه جسمی و روانی ما دارد. اگر احساس می‌کنید که از تعامل اجتماعی بیش از حد خفه شده‌اید، گذراندن زمان کمی در خارج از منزل برای لذت بردن از مناظر می‌تواند تأثیری ترمیم‌کننده داشته باشد.
زمانی که برای تنهایی در نظر می‌گیریم از فردی به فرد دیگر متفاوت است. شما باید بین تنهایی و زمانی که با دیگران می‌گذرانید، تعادل ایجاد کنید. برخی ممکن است فقط به چند دقیقه زمان نیاز داشته باشند تا حال بدشان از بین برود، در حالی که برخی دیگر ممکن است به زمان طولانی‌تری از تنهایی نیاز داشته باشند.
بخوانید:”چگونگی زندگی در زمان حال”
ایجاد فضایی برای تنها بودن
یافتن زمانی برای تنهایی همیشه آسان نیست. اطرافیان شما ممکن است نیازهای اجتماعی متفاوتی داشته باشند و نیاز شما به تنهایی را درک نکنند. تعهدات خانوادگی و مسئولیت‌های شما به عنوان پدر یا مادر نیز می‌تواند اختصاص دادن وقت برای خودتان را دشوار کند. برخی از اقداماتی که می‌توانید انجام دهید تا اطمینان حاصل نمائید که زمان لازم را برای خودتان دارید به شرح زیر است:
صریح باشید: به اطرافیانتان، چه هم اتاقی، چه اعضای خانواده یا شریک زندگیتان، بگویید که به زمان تنهایی نیاز دارید.
مشخص باشید: به مردم اطلاع دهید که این به چه معناست. به عنوان مثال، ممکن است بگویید که برای خواندن یک کتاب، تماشای یک برنامه تلویزیونی یا گوش دادن به پادکست به زمان مشخصی نیاز دارید.
لطف خود را برگردانید: اگر اطرافیانتان مایلند اقداماتی را انجام دهند تا اطمینان حاصل کنند که شما مدتی تنها هستید. مهم است که شما نیز همین توجه را به آنها نشان دهید.
انعطاف‌پذیر باشید: اگر به تنهایی زندگی نمی‌کنید، اختصاص دادن زمان به تنهایی کمی مشکل است. به همین دلیل باید انعطاف پذیر باشید تا بتوانید وقتی را برای خودتان در بین هیاهوی خانواده و دوستان پیدا کنید.
سعی کنید صبح زود از خواب بیدار شوید و قبل از اینکه دیگر اعضا خانواده بیدار شوند از آرامش خانه لذت ببرید. اگر این گزینه برای شما مناسب نیست، انجام کارهایی مانند پیاده‌روی در فضای باز یا کمک گرفتن از دیگر اعضای خانواده برای مراقبت از کودکان و انجام برخی کارهای منزل به جای شما توسط آن نیز می‌تواند مفید باشد.
توسعه ذهنیت درست
اگر فکر اختصاص زمانی به تنهایی باعث ترس شما از این می‌شود که در نهایت احساس تنهایی کنید. تحقیقات نشان می‌دهد که در این حالت بهترین راهکار این است که از این زمان به عنوان زمان خلوت با خود یاد کنید.
سخن آخر
در حالی که گاهی اوقات تنها بودن را با احساس تنهایی اشتباه می‌گیرید. اما واضح است که وقت گذاشتن برای خود هر از گاهی باعث بهبود سلامت روانی و جسمی شما می‌شود. اگر فقط فکر کردن به تنهایی باعث می‌شود احساس بی حوصلگی یا ناراحتی کنید، سعی کنید با با زمان‌های اندک تنهایی شروع کنید که به شما امکان می‌دهد روی یک کار خاص تمرکز کنید.
