مقدمه
گاباپنتین دارویی ضد تشنج (Neurontin) است که برای درمان دردهای عصبی، میگرن، فیبرومیالژیا، تشنج و دردهای نامشخص عصبی استفاده می‌شود. ترک گاباپنتین می‌تواند با مشکلاتی همراه باشد و نیاز به مشورت با پزشک دارد.
در حال حاضر این دارو ماده‌ای کنترل شده نیست. زیرا کارشناسان همیشه معتقد بوده‌اند که این ماده پتانسیل کمی برای سؤ مصرف یا وابستگی دارد. نسخه‌های گاباپنتین علی‌رغم وضعیت حقوقی آن، طی دهه گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است. تحقیقات اخیر به میزان مصرف غیرقانونی آن اشاره دارد.
بررسی اجمالی
عوارض و آسیب‌های ناشی از ترک گاباپنتین به ندرت مشاهده شده است. در یک بررسی از مجلات پزشکی که بین سال 1993 تا 2015 منتشر شده‌اند، 18 مورد از اعتیاد، وابستگی یا ترک اعتیاد به گاباپنتین یافت شده است.
پزشکان گزارش‌های موردی را هنگام مواجهه با بیماری با اختلال نادر نیز منتشر کرده‌اند و این گزارشات موردی البته قابل توجه هستند زیرا آن‌ها به تحقیقات آینده در این زمینه کمک خواهند کرد.
شایان ذکر است که فقط به دلیل اینکه تعداد کمی گزارش از گاباپنتین منتشر شده است، لزوماً به معنای نادر بودن آن چیزی نیست که مردم تصور می‌کنند. این امکان وجود دارد که بسیاری از افراد به سادگی به دنبال درمان ترک گاباپنتین نباشند.
براساس گزارش‌های اداره مبارزه با مواد مخدر (DEA)، مصرف گاباپنتین در حال افزایش است. پزشکان درسال 2017 بیش از دو برابر سال 2011 نسخه‌های گاباپنتین تجویز کرده‌اند.
به نظر می‌رسد استفاده غیرقانونی از گاباپنتین نیز در حال افزایش است. در یک نظرسنجی کوچک از مصرف کنندگان غیر مجاز این دارو در ایالت کنتاکی آمریکا به عمل آورده‌اند استفاده از گاباپنتین حدود پانزده درصد افزایش داشته است.
به نظر‌می‌رسد که وابستگی و ترک گاباپنتین در میان افرادی که حداقل یک ماده دیگر مانند مواد افیونی یا الکل استفاده می‌کنند، بیشتر دیده می‌شود. در گزارش‌های موردی، همه بیماران در گذشته اعتیاد به مواد مخدر یا الکل داشتند.
مصرف کنندگان مواد افیونی گزارش کرده‌اند که از گاباپنتین برای تشدید نیاز‌های خود استفاده می‌کنند. مصرف کنندگان کوکائین همین این مورد و هم تلاش برای استفاده از گاباپنتین را برای کمک به کاهش مصرف کوکائین گزارش کرده‌اند.
علائم و نشانه‌ها
در میان موارد مستند، علایم ترک گاباپنتین بین 12 ساعت تا 7 روز پس از آخرین دوز شروع شد، ولی اکثرافراد علائم ترک را در طی 24 تا 48 ساعت مشاهده کردند.
علائم شایع
شایع‌ترین علامت، تحریک بود که تقریباً در نیمی از موارد ثبت شده مشاهده شده است. گیجی و گمراهی از علائم رایج بعدی بودند، و به دنبال آن‌ها:
- تعریق
- علائم دستگاه گوارش
- لرزش
- ضربان قلب سریع
- فشار خون بالا
- بیخوابی
در بسیاری از موارد گزارش شده در مجلات پزشکی، افرادی نیز بدون قصد قبلی اقدام به ترک گاباپنتین کرده بودند که علت آن به طور معمول تمام شدن گاباپنتین یا ترک آن در خانه با فراموش کردن استفاده از آن در طول سفر به خارج از شهر بود.
بعید است که این نمونه از موارد منعکس کننده تجارب اکثر افراد در زمینه ترک گاباپنتین باشد. دلیل این امر این است که فقط افرادی با علائم شدید یا هشدار دهنده به دنبال درمان فوری پزشکی هستند.
در میان موارد گزارش شده، علائم ترک گاباپنتین به طور معمول سه روز پس از آخرین دوز کسی به اوج خود می‌رسد. تقریباً در همه موارد، پزشکان سرانجام با از سرگیری دوز قبلی گاباپنتین، علائم را درمان کردند. وقتی افراد دوز خود را از سربگیرند، علائم آن‌ها در عرض چند ساعت از بین می‌رود.
کنار آمدن و تسکین
بهترین روش برای کنار آمدن با ترک گاباپنتین به میزان شدت علائم ترک و وضعیت سلامت روحی و جسمی شما بستگی دارد. دوز فعلی گاباپنتین و دلایل مصرف آن نیز ازدیگر عوامل مهم هستند.
گرچه ممکن است عجیب به نظر برسد، اما بهترین درمان برای علائم ترک شدید گاباپنتین، خود گاباپنتین است. از سرگیری دوز طبیعی گاباپنتین، علائم بالقوه خطرناکی مانند هذیان را از بین می‌برد.
پس از شروع مجدد دوز طبیعی، باید از پزشک خود وقت بگیرید تا انگیزه خود را برای ترک گاباپنتین با او درمیان بگذارید. پزشک می‌تواند به شما کمک کند تا با اطمینان میزان دوز خود را کاهش دهید.
کاهش خفیف به معنای مصرف تدریجی دوزهای کمتری از دارو در طی چند هفته یا چند ماه است.
هشدارها
اگرچه ممکن است علائم ترک گاباپنتین خیلی شدید نباشند، اما موارد ثبت شده نگران کننده‌ای نیز دیده شده‌اند. بسیاری از مطالعات موردی ترک گاباپنتین شامل افرادی است که سابقه مشکلات روانپزشکی یا مصرف غیرمجاز مواد را داشته‌اند.
شرایط از پیش موجود
در هنگام سم‌زدایی و ترک، علائم و شرایط قبلی که به خاطر رفع آن‌ها مصرف را شروع کرده بودید، اغلب دوباره بازمی‌گردند. افرادی که سابقه اختلال دو قطبی، روان پریشی، افسردگی و صرع دارند، همه در معرض خطر بازگشت دوباره این آسیب‌ها هستند.
اگر برای کاهش درد، مصرف گاباپنتین را شروع کرده بودید ممکن است دوباره پس از ترک، دوباره همان درد به سراغ شما بیاید و به سطح قبل از درمان برگردد. افراد با این شرایط ممکن است در محیط بیمارستان، جایی که پزشکان آماده درمان هرگونه عارضه احتمالی هستند، سم زدایی ایمن‌تری داشته باشند.
اگر به بیماری از قبل موجود و یا سابقه ترک مواد پیچیده مبتلا هستید، بهتر است روزهای اول ترک خود را در بیمارستان یا مرکز سم‌زدایی سپری کنید.
بارداری
اگر باردار هستید، گاباپنتین می‌تواند اثرات غیرقابل پیش بینی داشته باشد. یک مطالعه موردی وجود دارد که در آن نوزاد به دلیل اینکه هنگام ترک گاباپنتین متولد شده بود، در بخش مراقبت‌های ویژه نوزادان بستری شده است. اگر باردار هستید، در مورد ایمنی گاباپنتین، با متخصص زنان و زایمان صحبت کنید.
درمان طولانی مدت
برنامه درمانی طولانی مدت شما برای وابستگی به گاباپنتین به وجود شرایط قبلی از جمله سو مصرف مواد و دلایل شما در مصرف دارو بستگی خواهد داشت.
هیچ پروتکل بالینی برای مدیریت ترک گاباپنتین طراحی نشده است. شما و پزشک می‌توانید با همکاری یکدیگر بهترین روش پیشرو را مدنظرتان قرار دهید.
به نظر می‌رسد اجماع عمومی این است که کاهش تدریجی گاباپنتین می‌تواند به جلوگیری از علائم شدید ترک کمک کند. شما می‌توانید دوز خود را در خانه کاهش دهید، اما بهتر است با پزشک خود نیز درارتباط باشید.
اگر دوزهای بالایی از گاباپنتین را که پزشک، برای شما تجویز کرده است مصرف کرده اید، پس از آنکه از طبیعی بودن میزان قند خون خود اطمینان حاصل کردید، مصرف دارو را متوقف کنید. و با پزشک خود نیز در مورد معایب و مزایای قطع گاباپنتین مشورت کنید.
بسته به شرایط شما، خطرات می‌تواند شامل تشنج، وابستگی به مواد افیونی یا درد باشد. پزشک شما ممکن است توصیه کند که قبل از قطع کامل گاباپنتین، به داروی دیگری مراجعه کنید.
اگر از تجویز گاباپنتین و مخلوط کردن آن با داروهای دیگر یا الکل استفاده کرده اید، ممکن است کاهش دوز دارو کافی نباشد. اعتیاد یک اختلال پیچیده مغز است و نیاز به یک برنامه درمانی طولانی مدت دارد.
برنامه‌های جامع درمان اعتیاد به طور معمول، انواع مختلفی از روش‌ها را برای درمان درنظر می‌گیرند. جلسات درمانی فردی و گروهی می‌تواند به شما آموزش دهد که چگونه آن الگوهای رفتاری منفی که شما را به سمت مصرف دارو سوق می‌دهد، تشخیص دهید. یک مشاور، یک درمانگر و یا یک روانشناس همچنین می‌تواند به شما کمک کند تا استراتژی‌هایی برای مقابله با عوامل محرک و میل مفرط به مصرف در خود ایجاد کنید.
منابع
اگر شما یا کسی که دوستش دارید، علائم جدی ترک گاباپنتین مانند گیجی یا هذیان را تجربه می‌کند، از مراجعه فوری به مراکز پزشکی کوتاهی نکنید. اگر قصد دارید گاباپنتین را متوقف کنید، ابتدا با پزشک خود یا یک پزشک مراقبت‌های اولیه که می‌تواند در طی این مسیر به شما کمک کند، مشورت کنید.
اگر با مشکلات اعتیاد دست و پنجه نرم می‌کنید، به خصوص اگر گاباپنتین را با سایر مواد مخدر یا الکل مخلوط کرده‌اید، و قصد دارید تا از پشتیبانی دراز مدت بهره مند شوید،. چند گزینه، از جمله موارد زیر را همواره مدنظر خود قرار دهید:
- یک روانشناس
- یک مشاورپزشکی در بیمارستان
- یک مرکز سم زدایی بیماران بستری
- یک مرکز درمان اعتیاد
- یک گروه حمایت از همسالان
- یک ارائه دهنده دارای پروانه توزیع بوپرنورفین(درمانی برای وابستگی به مواد افیونی)
سخن پایانی
ترک همواره می‌تواند سخت باشد، به خصوص هنگامی که قصد ترک چند ماده مخدر را دارید. اگر از گاباپنتین همراه با مواد افیونی استفاده کرده‌اید، ترک هر ماده می‌تواند عوارض ترک ماده دیگر را پیچیده کند. اگر تحت درمان ترك مواد مخدرهستید، حتماً درمورد مصرف گاباپنتین به پزشك خود بگویید. در مورد الکل هم همین طور است.
