مقدمه
مهم نیست که چه نوع اعتیادی داشته باشید، هر روز میتواند مانند یک نبرد برای مقابله با اعتیاد باشد. یافتن یک برنامه درمانی مناسب بسیار مهم است. اگرچه ممکن است احساس کنید راهی برای نجات وجود ندارد، اما اگر برنامه مناسب خود را پیدا کنید بهبودی کاملا امکان پذیر است.
اولین قدم تشخیص این است که شما مشکلی دارید و میخواهید آن را حل کنید. هنگامی که توانستید آن را بپذیرید، قبل از قدم برداشتن برای ترک اعتیاد در یک مرکز درمانی یا یک مشاور ارتباط برقرار کنید و مشکلاتتان را با آنها در میان بگذارید.
فقط بخاطر بسپارید، برای بهبودی از اعتیاد شما نیاز به روش درمانی مخصوص به خود را دارید. در نتیجه، ممکن است یک روشی برای فردی مفید باشد. اما ممکن برای شما روشی دیگر مناسب باشد.
در این حالت شما با مراقبتهای بهداشتی توسط یکی از اعضای معتمد خانواده و یا یک متخصص ترک اعتیاد همکاری خواهید کرد تا گزینههای خود را بررسی کنید و تعیین کنید که کدام برنامه درمانی برای شما مفیدتراست.
معمولا فرد معتاد میخواهد از امکانات و خدمات مشاوران و مراکز درمانی اجتناب کند. درصورتی که با فردی که اعتیاد دارد روبرو هستید به راحتی نمی توان تضمین داد که او قصد ترک اعتیاد را دارد. زیرا کنترل و تضمین اقدامات شخص دیگر به سادگی و واقع بینانهای نیست.
انواع درمان اعتیاد
وقتی نوبت به درمان اعتیاد میرسد، چندین گزینه در دسترس است. یادگیری در مورد انواع مختلف روشها ترک اعتیاد اولین قدم برای ترک اعتیاد شما است.
درمان در کمپ ترک اعتیاد
گاهی اوقات بهترین راه برای درمان اعتیاد گذراندن وقت دور از خانواده، دوستان، محل کار و همچنین هر چیز دیگری است که فرد معتاد را به مصرف نکردن مواد سوق میدهد. هدف از این کار ایجاد فضایی است که بتوانید با ایجاد عوامل حواسپرتی در زندگی روزمره خود فقط روی بهتر شدن تمرکز کنید.
کمپهای ترک اعتیاد اغلب محلی است که در آن فرد احساس امنیت و حمایت میکند. معمولاً پرسنل پزشکی و کارمندان درمان اعتیاد هستند که به شما در مدیریت سم زدایی و کنار آمدن با علائم ترک کمک میکنند.
به طور معمول، شما یک تیم مراقبتهای بهداشتی خواهید داشت که به شما در تهیه یک برنامه درمانی که معمولاً شامل مشاوره و همچنین جلسات گروه درمانی است کمک می کند. حتی ممکن است اعضای خانواده شما را برای یک جلسه خانواده درمانی دعوت کنند.
به طور کلی روانشناسی که با او کار میکنید به شما کمک میکند تا اعتیاد خود را درک کرده و با آن کنار بیایید و همچنین به شما کمک میکند تا مشکلات بهداشت روان درمان خود را حل کنید.
متأسفانه مسائل مربوط به اعتیاد و بهداشت روان مانند افسردگی یا اختلال دوقطبی غالباً با مسائل مربوط به اعتیاد همراه هستند. در نتیجه شما میخواهید مطمئن باشید که هر چیزی را که میتواند باعث بازگشت شما به اعتیاد میشود را رفع کنید.
به طور کلی افراد مبتلا به اعتیاد برای چند روز هفته یا ماه در یک مرکز ترک اعتیاد هستند. نکته اصلی این است که شما عادات سالم پیدا میکنید مهارتهای کنار آمدن را یاد میگیرید و متعهد شوید که زندگی خود را دوباره شروع کنید.
درمان سرپایی
برای کسانی که احساس میکنند سیستم حمایتی محکمی در همسر و اعضای خانواده خود دارند. درمان سرپایی ممکن است جوابگو باشد. با استفاده از این سناریو شما میتوانید در خانه در حالی که برنامه خود را کار میکنید زندگی کنید. این گزینه درمانی همچنین هنگامی که قادر به غیبت طولانی از خانه یا محل کار خود نیستید انتخاب خوبی است.
با داشتن یک مرکز درمانی سرپایی شما در طول روز یا شب تحت درمان هستید اما شبانه روز در مرکز ترک اعتیاد نمیمانید. در عوض شما دو تا سه ساعت در روز با تیم پشتیبانی ملاقات میکنید. این امکانات سرپایی همان نوع درمانی را که در کمپ ترک اعتیاد ارائه میدهند ارائه میدهد و مشابه آن است. با این حال چون در آنجا اقامت ندارید ،انجام کارهای روزانه یا تحصیل در مدرسه برای شما راحتتر است.
نکتهای که باید به یاد داشته باشید این است که در خانه باید مکانی امن وجود داشته باشد. که اگر در حین کار یا فعالیتهای روزانه خود وسوسه شدید به آنجا پناه ببرید. اگر در خانه مکانی امن نداشته باشید درمان سرپایی برای شما چندان کارآمد نخواهد بود. و شما بهتر است از روشهای درمانی دیگر استفاده کنید.
درمان روزانه
این نوع برنامهها شبیه یک برنامه درمانی سرپایی است که به شما امکان میدهد به این در حالی که به کارهای روزانه خود میرسید و در خانه خود زندگی میکنید درمان شوید. تنها تفاوت آن با درمان سرپایی این است که زمان بیشتری را باید در مراکز درمانی باشید. دقیقاً مانند ترک در کمپ ترک اعتیاد، هر روز حدود هفت تا هشت ساعت از پشتیبانی سم زدایی، ترک و مشاوره باید استفاده کنید. همچنین شما در طول روز باید با پزشکان، درمانگران و روانشناسان ارتباط برقرار نمائید.
عصرها یا در یک جلسه 12 مرحلهای یا در کلاسهای آموزش مهارتهای زندگی شرکت خواهید کرد. والدین کودکان خردسال یا افرادی که وظایف دیگری در خانه دارند ممکن است این گزینه را مفیدترین گزینه بدانند.
زندگی در جوامع سالم
بسیاری از اوقات افرادی که با اعتیاد دست و پنجه نرم میکنند زمانی که به زندگی معمولی خود برمیگردند ترک اعتیاد برای آنها دشوار است. و بلافاصله پس از اینکه خانه باز میگردند مصرف مواد را دوباره آغاز میکنند. حتی گاهی اوقات ممکن است شما سریع شروع نکنید ولی به مرور زمان مصرف مواد را آغاز کنید. آنچه در این مرحله به شما کمک می کند زندگی در جوامع سالم است.
حتی اگر احساس کردید تغییر کردهاید. اما تمرین در تمام مهارتهای جدیدی که آموخته اید در محیط هوشیاربیشتر به شما در ترک اعتیاد میکند.
در این شرایط، شما و همسایگان خود همچنان بر حفظ هوشیاری تمرکز میکنید. برای اینکه به سمت اعتیاد کشیده نشوید بهتر در محیط زندکی کنید که در آن هیچ دارو یا الکلی برای وسوسه کردن شما وجود نداشته باشد.
یکی دیگر از مزایای جوامع سالم این است که میتوانید ضمن شرکت در جلسات منظم 12 مرحلهای و جلسات گروه درمانی به یادگیری زندگی سالم و مهارتهای کنار آمدن ادامه دهید. این نوع ساختار گاهی اوقات برای رهایی از دوستان مضر و ایجاد تعادل در زندگی مفید باشد. شما در جوامع سالم است که میتوانید تقاضاها را به روشی سالم کنترل کنید.
آنچه درمان اعتیاد را موثر میکند
براساس موسسه ملی مقابله با سوءمصرف مواد اعتیاد یک بیماری پیچیده است که میتواند تقریباً هر جنبه از زندگی فرد را درگیر کند. از آنجا که اعتیاد هم پیچیده و هم فراگیر درمان اغلب چند وجهی است.
برخی از جنبههای برنامه درمانی شما مستقیماً به اعتیادتان به مواد مخدر یا الکل متمرکز است در حالی که جنبههای دیگر به شما کمک میکند تا به عضوی کارآمد در جامعه تبدیل شوید.
این جنبههای برنامه درمانی ممکن است شامل آموزش اشتغال و یادگیری اصول اساسی مراقبت از خود باشد. از جمله نحوه کنترل شرایط استرسزا بدون مراجعه به داروها یا الکل برای مقابله.
در اینجا برخی از اصول اساسی برای درمان موثر آورده شده است که ممکن است بخواهید هنگام انتخاب گزینه درمانی در نظر بگیرید.
اعتیاد یک بیماری پیچیده اما قابل درمان است
اعتیاد هم بر روی مغز و هم بر رفتار فرد تأثیر میگذارد. در نتیجه مواد مخدر و الکل ساختار مغزی و عملکرد مغز فرد معتاد را کاملاً تغییر میدهد. در نتیجه این تغییرات اغلب دائمی بوده و مدتها پس از آنکه فرد سوء مصرف یک ماده را متوقف کند ادامه مییابد. این ممکن است توضیح دهد که چرا افرادی که با اعتیاد دست و پنجه نرم میکنند در معرض خطر بازگشت دوباره به اعتیاد هستند.
روشهای درمان مختلف است
در بحث درمان اعتیاد هیچ “برنامه درمانی متناسب برای همه” وجود ندارد. به خاطر داشته باشید که درمان بسته به شخص و همچنین نوع مادهای که فرد به آن اعتیاد دارد متفاوت خواهد بود. در نتیجه مهم است که درمان انتخاب شده با نیازها و مسائل شخص مطابقت داشته باشد. انجام این کار به افزایش موفقیت در فرد کمک میکند.
دسترسی راحت به درمان
برای موفقیت در درمان، خدمات لازم باید در لحظهای که فردی با اعتیاد دست و پنجه نرم میکند در دسترس باشد. به تأخیر انداختن کمکهای مورد نیاز ممکن است باعث شود فرد معتاد نظر خود را در مورد ورود به یک برنامه درمانی تغییر دهد.
آگاهی برای همه
یک برنامه درمانی موثر کل افراد را مخاطب قرار میدهد. افرادی که با اعتیاد دست و پنجه نرم میکنند چیزی فراتر از ترک نیاز دارند. آنها افرادی با احساس، امیدوار و کسانی که به آنها انگیزه ترک را بدهند نیاز دارند. یافتن برنامهای که بیش از اعتیاد به آن بپردازد بسیار مهم است. بسیاری از اوقات، افرادی که با اعتیاد دست و پنجه نرم میکنند نیاز به خدمات بهداشت روان، مشاوره، کمک حقوقی، آموزش حرفه ای و دستورالعملهای تغذیهای نیاز دارند.
درمان اعتیاد باید در طول زمان حل شود
درمان اعتیاد یک راه حل سریع نیست. در نتیجه مهم است که افرادی که با اعتیاد دست و پنجه نرم میکنند برای مدت زمان کافی در معالجه باقی بمانند. البته زمان مشخصی وجود ندارد که فرد باید برای درمان بگذارد، اما بیشتر تحقیقات نشان میدهد افراد معتاد حداقل به سه ماه درمان نیاز دارند تا مصرف مواد خود را به میزان قابل توجهی کاهش دهند یا متوقف کنند.
دوره طولانی مدت
بهترین نتایج زمانی اتفاق میافتد که درمان طولانیتر باشد. اعتیاد یک مشکل پیچیده است و بهبودی اغلب یک فرآیند طولانی مدت و مادام العمر است.
درمانهای رفتاری متداولترین روش درمانی برای اعتیاد است. این روشهای درمانی میتواند شامل مشاوره فردی، خانوادگی و گروهی باشد. به طور کلی تمرکز این روشهای درمانی بسته به فرد متفاوت است. به عنوان مثال ممکن است فرد مبتلا به اعتیاد به انگیزه تغییر نیاز داشته باشد و بنابراین از انگیزههای پرهیز بهرهمند میشود. آنها همچنین ممکن است از ایجاد مهارتهای لازم برای مقاومت در برابر وسوسه و همچنین یادگیری نحوه جایگزینی فعالیتهای مصرف مواد مخدر با سایر فعالیتهای پاداش دهنده بهره مند شوند.
دارو
داروها بخش مهمی از درمان هستند. برای بسیاری از بیماران داروها همراه با مشاوره و سایر روشهای درمانی رفتاری جز درمان هستند. به عنوان مثال متادون، بوپرنورفین و نالترکسون اغلب برای افرادی که به هروئین یا مواد مخدر دیگر اعتیاد دارند استفاده میشود. این داروها اغلب به آنها کمک میکند زندگی خود را تثبیت کنند تا بتوانند الگوهای رفتاری خود را تغییر دهند.
داشتن برنامه درمانی
ارزیابی و اصلاح برنامه درمانی ضروری است. فردی که میآموزد چگونه با اعتیاد خود کنار بیاید و زندگی خود را دوباره مدیریت کند، با اجرای برنامه درمانی خود نیازهای متفاوتی خواهد داشت. در نتیجه ارزیابی چگونگی اوضاع و ایجاد تغییر در صورت لزوم از اهمیت برخوردار است.
بسیاری از افراد مبتلا به اعتیاد نیز با مشکلات بهداشت روان دست و پنجه نرم میکنند. وقتی نوبت به اعتیاد و سلامت روان میرسد، این دو بیماری اغلب با هم وجود دارند. در نتیجه اگر فردی اعتیاد دارد باید از نظر بهداشت روانی نیز مورد ارزیابی قرار گیرد. وقتی با هم وجود داشته باشند باید هر دو به عنوان موضوعات جداگانه ای مورد بررسی قرار گیرند.
سم زدایی با کمک پزشک
به خاطر داشته باشید که سم زدایی با کمک پزشکی اولین قدم در درمان اعتیاد است. به خودی خود تغییر در مصرف طولانی مدت مواد مخدر یا الکل تغییر چندانی ندارد. در نتیجه افرادی که به مواد اعتیاد دارند باید پس از اتمام سم زدایی یک طرح درمانی را دنبال کنند تا بتوانند سازوکارهای مقابلهای سالم را بیاموزند.
شرایط اجباری برای ترک اعتیاد
همیشه برای موثر بودن لازم نیست که درمان داوطلبانه باشد. در بعضی موارد زمانی که فرد به دلیل نیازهای خانواده یا الزامات قانونی محل کارش مجبور به معالجه میشود موفقیتش بیشتر از حالتی خواهد بود که خودش تصمیم به ترک بگیرد.. برخی از افراد برای پاک شدن از اعتیاد فقط به فشار اضافی نیاز دارند.
نظارت کردن
از برنامه درمانی برای ترک اعتیاد استفاده کنید که در آن کنترل و نظارت وجود داشته باشد. اینکه افراد معتاد بدانند بر کارهای آنها نظارت می شود میتواند انگیزه قدرتمندی باشد برای افراد معتاد تا از مصرف مواد خودداری کنند. همچنین نظارت هشدار زود هنگامی را در مورد بازگشت فرد به مصرف مواد مخدر یا الکل ارائه میدهد. وقتی این اتفاق میافتد مهم است که برنامه درمانی برای پیشگیری از مصرف دوباره مواد ایجاد کنید.
آزمایش
برنامههای درمانی باید شامل آزمایش معمول برای بیماریهای عفونی باشد. مواردی که باید آزمایش شوند شامل HIV، هپاتیت، سل و سایر بیماریها است. کسانی که این بیمارها را ندارند باید مراقبت خود را بیشتر کنند تا به این بیمارها دچار نشوند. کسانی که قبلاً آلوده شده اند میتوانند مدیریت بیماری خود را بیاموزند.
سخن پایانی
برای خودتان هم مهم است که شما چه نوع درمانی را انتخاب میکنید، اما مهمترین نکته این است که شما تعهد دهید که به برنامه خود پایبند باشید و بهتر شوید. یک برنامه درمانی فقط به اندازه کار و تعهدی که برای آن قائل هستید مفید است.
اگر قرار نیست به دستورالعملهای برنامه خود پایبند باشید، مهم نیست که کدام گزینه درمانی را انتخاب کنید. چون تا وقتی قصد پاک شدن نداشته باشید هیچ درمانی به شما کمک نمیکند. به همین دلیل شما باید یک گزینه درمانی را انتخاب کنید که متناسب با زندگی شما باشد و همان چیزی باشد که شما برای بهتر شدن نیاز دارید. ترک اعتیاد هیچگاه آسان نیست ولی باید شما برای داشتن زندگی سالم تلاش کنید.