مقدمه
کسانی که قهوه می‌نوشند شاید برایشان سوال پیش بیاید که آیا مصرف کافئین می‌تواند حافظه آن‌ها را بهبود بخشد؟ به این دلیل که بسیاری از کسانی که این نوشیدنی را مصرف می‌کنند فکر می‌نمایند که هنگام قهوه نوشیدن هوشیارتر هستند. یک فرد قهوه خور که خود را یک انسان کاملا فراموش کار می‌دانست ادعا کرد که بعد از نوشیدن یک فنجان قهوه حافظه او بهتر شده است.
اما آیا واقعا این ادعا درست است؟ آیا ارتباطی بین تقویت حافظه و کافئین وجود دارد یا این ارتباط فقط در ذهن افراد قهوه خور وجود دارد؟ با این بررسی حقایق مربوط به ارتباط کافئین و حافظه را در این مقاله بخوانید.
کافئین چگونه کار می‌کند
برخی مطالعات نشان داده‌اند که کافئین می تواند برخی از انواع حافظه، به ویژه جنبه‌های کروی حافظه را بهبود بخشد. تحقیقات عمیق‌تر نشان می‌دهد که سود کافئین بر حافظه وابسته به حالت و زمان مصرف است. این بدان معنی است که کافئین فقط در صورتی حافظه را بهبود می‌بخشد که هم در زمان دریافت اطلاعات و هم در زمان فراخوان اطلاعات استفاده شود.
در صورت عدم استفاده از کافئین در زمان ارائه اطلاعات فرد ممکن است در یادآوری اطلاعات دچار مشکل شود. افراد در صورت نیاز به یادآوری اطلاعات کافئین مصرف می‌کنند که عملکرد که ضعیف تری دارند. از طرف دیگر اگر آن‌ها هنگام دریافت اطلاعات کافئین مصرف کنند و وقتی سعی می‌کنند آن را به خاطر بسپارند. عملکرد آن‌ها ضعیف تر می‌شود.
مطالعات دیگر نشان می‌دهد که کافئین در واقع عملکرد را بدتر می‌کند. این موارد شامل عملکرد ضعیف در انجام وظایف یادآوری است به این دلیل که باعث می‌شود شما بعضی اطلاعات را بدون اینکه نیازی به آن باشد حفظ می‌کنید. این به معنای این است که شما حواستان از مطلب اصلی پرت می‌شود و مغرتان به حاشیه میرود. همچنین افراد خاطرات دروغین بیشتری را تحت تأثیر کافئین به خاطر می‌آورند بنابراین این امر می‌تواند باعث تحریک مغز شما شود تا خاطرات نادرستی از خود بروز دهد.
اثرات کافئین بر حافظه بزرگسالان مسن
برخی تحقیقات تشویقی در مورد استفاده از کافئین در افراد مسن برای مقابله با کاهش طبیعی حافظه که با افزایش سن همراه است ، انجام شده است. به عنوان مثال ، یک مطالعه نشان داد که کافئین کاهش حافظه بعد از ظهر را که “افراد صبح” تجربه می کنند – بزرگسالان مسن که به طور کلی صبح بهتر از بعد از ظهر عمل می‌کنند کاهش می‌دهد.
با این حال تحقیقات دیگر نشان می‌دهد که کافئین راهی مطمئن برای بهبود حافظه در افراد مسن نیست. در حقیقت تحقیقات نشان داده است که افراد مسن پس از مصرف غذاهای حاوی کافئین در آزمایش حافظه اپیزودیک عملکرد ضعیف تری نسبت به افرادی که این کار را ندارند انجام می‌دهند. و اگرچه شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد مصرف معمول کافئین با یک مزیت متوسط در حافظه طولانی مدت همراه است ، اما این با کاهش حافظه مرتبط با سن مقابله نمی کند.
از آنجا که کافئین یک ماده اعتیاد آور است ، تلاش برای خوددرمانی کردن آنچه فکر می‌کنید حافظه ضعیفی است ممکن است در واقع اوضاع را بدتر کند. به عنوان مثال ، کافئین تمایل به اختلال در خواب شما دارد و پس از آن یک دوره ترک ایجاد می‌شود. که هر دو می‌توانند باعث مشکلات حافظه شوند.
با پزشک خود صحبت کنید تا بفهمد آیا واقعاً با حافظه خود مشکل دارید ، راه‌های دیگر برای بهبود حافظه و اینکه مقدار کافی کافئین برای شما چیست.
درباره استفاده از کافئین چه باید بدانید
کافئین در حال حاضر متداول ترین داروی جهان است. این ماده در بسیاری از غذاها و نوشیدنی‌ها وجود دارد بعضی اوقات هم فراموش شود که یک دارو است.
این ماده حتی در نوشیدنی‌ها و غذاهایی است که کودکان هم از آن استفاده می‌کنند. در حالی که کافئین دارای برخی مزایای سلامتی است اما تأثیرات منفی قابل توجهی بر بدن و مغز دارد. کافئین برخلاف بسیاری از داروهای دیگر قانونی است و یکی از پرکاربردترین مواد در جهان است.
کافئین به سادگییافت می‌شود: از آنجا که کافئین قانونی است معمولاً هنگام مراجعه به آن اصطلاحات عامیانه استفاده نمی شود. اصطلاحات عامیانه قهوه و چای دو عنوان رایج هستن البته در نوشیدنی‌های طبیعی مانند شامل آب جو و کوپا است.
دارو: کافئین به عنوان یک ماده محرک طبقه بندی می‌شود. زیرا فعالیت در سیستم عصبی مرکزی را افزایش می‌دهد. همچنین کافئین در بین ماده‌های دارویی هم شناخته می‌شود.
عوارض جانبی مشترک: کافئین در هر نوشیدنی یا مواد غذایی باشد می‌تواند سطح انرژی و هوشیاری را افزایش دهد. اما عوارض جانبی می‌تواند شامل تحریک پذیری، اضطراب، استرس، ضربان قلب سریع و بی خوابی باشد.
چگونه کافئین را تشخیص دهیم
کافئین یک آلکالوئید است که در طیف وسیعی از گیاهان یافت می‌شود شامل دانه‌های قهوه، برگ چای و دانه‌های کاکائو. این ماده به طور طبیعی و به عنوان افزودنی در بسیاری از مواد غذایی و نوشیدنی از جمله قهوه، چای، شکلات و نوشابه یافت می‌شود. کافئین به خودی خود هیچ عطر و طعمی ندارد و هیچ ارزش غذایی ندارد.
توجه داشته باشید که در حالی که مقررات FDA مقرر کرده است که محصولات حاوی کافئین اضافه شده باید دارای برچسب باشند. اما برای مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی که به طور طبیعی حاوی ماده محرک هستند برچسب گذاری لازم نیست. از آنجا که بسیاری از محصولات مقدار کافئین حاوی آن را مشخص نمی کنند شناخت میزان کافئین که مصرف می‌کنیم دشوار است.
کافئین چه کاری انجام می‌دهد؟
از آنجا که کافئین به عنوان یک محرک عصبی مرکزی عمل می‌کند. افراد معمولاً آن را برای احساس هوشیاری و انرژی بیشتر مصرف می‌کنند. کافئین می‌تواند خلق و خوی را بهبود بخشد و به افراد کمک کند تا احساس بهره وری بیشتری داشته باشند. اعتقاد بر این است که با مسدود کردن گیرنده‌های انتقال دهنده عصبی آدنوزین باعث افزایش تحریک پذیری در مغز می‌شود.
آنچه کارشناسان می‌گویند
تحقیقات نشان داده است که کافئین می‌تواند تأثیرات مثبت و منفی بر سلامتی داشته باشد.
این می‌تواند عملکرد ذهنی را بهبود بخشد البته تا حدی. در تحقیقی که در سال 2012 منتشر شد نشان داده شد که کافئین عملکرد در طیف وسیعی از وظایف مختلف را بهبود می‌بخشد از جمله هوشیاری، زمان پاسخگویی، پردازش اطلاعات و برخی از کارهای دیگر اما به طور گسترده روی ما تاثیر نمی‌گذارد.
مصرف موادی که کافئین دارند هیچ راهیهیچ اثر آنی و مستقیمی بر ما ندارند. وقتی مقایسه بین افرادی که میزان کافئین کمتری در روز مصرف می‌کنند(حداکثر 100 میلی گرم کافئین در روز) و کسانی که به طور منظم مقدار زیادی کافئین مصرف می‌کنند (بیش از 300 میلی گرم کافئین در روز) انجام می شود پیشرفت‌ها بسیار ناچیز است و نمی‌توان از کافئین انتظار خاصی داشت.
در حالی که افرادی که روزانه مقدار زیادی کافئین مصرف می‌کنند عملکرد کافی با کافئین بیشتری را نشان می دهند اما ممکن است آن‌ها به راحتی اثرات وابستگی به کافئین دچر کند. بنابراین با مصرف کافئین بیشتر آن‌ها کم کم به این ماده معتاد می‌شوند و سعی می‌کنند کافئین بیشتری مصرف کنند.
بهبودی واکنش
کافئین ممکن است زمان واکنش را بهبود بخشد اما انتظارات ما نیز ممکن است در این امر نقش داشته باشد. طبق یک بررسی منتشر شده در سال 2010 کافئین هوشیاری و زمان واکنش را بهبود می‌بخشد. مطالعه دیگری که در سال 2009 منتشر شد در این مطالعه عملکرد ما را مورد بررسی قرار دادند و دریافت که حداقل بعضی از اوقات این فکر ما است که باعث می‌شود ما تصور کنیم که مصرف کافئین واکنش خاصی بر مغز ما می‌گذارد
اثرات انتظار ما نقش مهمی در تأثیر داروها بر ادراک و رفتار افراد دارد. بعضی اوقات این ذهنیت ما باعث بهبودی خود می‌شوند و داروها نقش پشتیبانی را بازی می‌کنند. به نظر می‌رسد انتظار افراد هم در مورد تأثیرات کافئین بر عملکرد آن‌ها به ویژه اگر فکر می‌کنند عملکرد آن‌ها بعد از خودن کافئین بهتر می‌شود. این تفکرات زمینه ساز برخی از این بهبودها هستند.
به عبارت دیگر اگر افراد فکر کنند که مصرف کافئین باعث بدتر شدن عملکرد آن‌ها می‌شود. بیشتر تلاش می‌کنند و اثرات مورد انتظار کافئین را جبران می‌کنند.
در دوزهای توصیه شده برای مصرف کافئین می‌تواند تأثیر مثبتی بر روحیه داشته باشد. کافئین بر انتقال دهنده های عصبی که در خلق و خو و عملکرد ذهنی از جمله نوراپی نفرین، دوپامین و استیل کولین نقش دارند. تحقیقات منتشر شده در سال 2013 نشان داد که نوشیدن دو تا سه فنجان قهوه کافئین در روز با کاهش خطر خودکشی ارتباط دارد. البته همیشه توصیه می‌شود که میزان مصرف کافئین را کنترل کنید و در خوردن مواد غذایی که کافئین دارند مراعات کنید. شاید بدن شما با این ماده سازگار نباشد. پس سعی کنید به اندازه درست مواد غذایی یا نوشیدنی‌هایی که کافئین دارند مصرف کنید.
توصیه‌ها
در حالی که FDA و سایر گروه‌های بهداشتی محدودیت‌هایی را برای مصرف کافئین برای بزرگسالان توصیه کرده اند. اما سطح مطمئنی را برای کودکان ایجاد نکرده اند. آکادمی اطفال آمریکا مصرف کافئین توسط کودکان و نوجوانان را محدود می‌کنند. کالج متخصص زنان و زایمان آمریکا توصیه می‌کند که زنان باردار مصرف کافئین خود را به کمتر از 200 میلی گرم در روز کاهش دهند یا سعی کنند مصرف نکنند.
موارد خارج از برچسب
کافئین گاهی برای بهبود هوشیاری ذهنی در بیمارانی که دچار خستگی یا خواب آلودگی هستند تجویز یا استفاده می‌شود. کافئین سیترات همچنین به عنوان یک درمان کوتاه مدت برای مشکلات تنفسی در نوزادان نارس استفاده می‌شود.
عوارض جانبی مشترک
کافئین می‌تواند هوشیاری را بهبود بخشد اما همچنین می‌تواند منجر به تعدادی از عوارض جانبی ناخوشایند شود از جمله:
- بی قراری
- عصبی بودن
- هیجان
- بیخوابی
- صورت براق
- ادرار زیاد
- اختلالات دستگاه گوارش
- انقباض عضله
- سخنرانی قماربازی
- تاکی کاردی یا آریتمی قلبی
- دشواری در آرامش
کافئین همچنین می‌تواند بر روی موارد زیر تأثیر بگذارد:
حالت خلقی: در حالی که مردم اغلب از کافئین برای بهبود خلق و خو استفاده می‌کنند. مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند اضطراب را افزایش دهد.
ضربان قلب: کافئین سرعت ضربان قلب را افزایش می‌دهد. با تأثیرات قابل توجهی پس از مصرف 360 میلی گرم معادل حدود سه و نیم فنجان قهوه دم کرده رخ می‌دهد. در دوزهای بالاتر کافئین با تغییر سرعت و منظم ضربان قلب می‌تواند اثرات قابل توجهی بر قلب بگذارد. این به تاکی کاردی یا آریتمی قلبی معروف است و می‌تواند جدی باشد و خطرناک باشد.
اگر فکر می‌کنید ضربان قلب شما غیرطبیعی است با پزشک خود مشورت کنید.
فشار خون: مصرف کافئین ممکن است فشار خون را افزایش دهد. این اثر کافئین معروف به “اثر پرسور” در گروه‌های سنی و جنسیتی مشهود است و به ویژه در افراد مبتلا به فشار خون بالا مشهود است. اگر مطمئن نیستید که این مورد مربوط به شما است یا خیر از پزشک خود در مورد فشار خون خود بپرسید و در مورد تعدیل مصرف کافئین بر اساس آن از او مشورت بگیرید.
هنگامی که کافئین به مقدار زیاد مصرف می‌شود عوارض جانبی ممکن است از ناخوشایند تا خطرناک باشند. حتی گاهی اوقات منجر به مصرف بیش از حد کافئین می‌شود و وابستگی شما را به آن زیادتر می‌کند.
کافئین همچنین در صورت مصرف با سایر مواد از جمله الکل می‌تواند بسیار خطرناک باشد. استفاده از کافئین می‌تواند منجر به مصرف بیش از حد الکل شود زیرا اثرات محرک کافئین اثرات افسردگی در مصرف الکل را تشدید می‌کند.
علائم سوء مصرف کافئین
از آنجا که این یک داروی غیرقانونی نیست افراد به ندرت سعی می‌کنند مصرف کافئین خود را پنهان کنند. علائمی وجود دارد که نشان می‌دهد ممکن است فردی بیش از حد از کافئین استفاده کند از جمله:
علائمی مانند بی حسی، بی خوابی، حالت تهوع، لرزش و تپش قلب
تغییر روحیه از جمله تحریک پذیری یا افسردگی
مصرف بیش از حد نوشیدنی‌های کافئین دار
مصرف بیش از حد کافئین می‌تواند منجر به علائمی مانند درد قفسه سینه، گیجی، توهم، تشنج و مشکل تنفس شود. اگر کسی این علائم را تجربه کرد ، بلافاصله با اورژانس تماس بگیرید.
افسانه‌ها و سوالات متداول
برخی از افراد تصور می‌كنند كه كافئین حافظه آن‌ها را بهبود می‌بخشد گرچه طبق مروری كه در سال 2015 منتشر شد. شواهد تحقیق در این مورد متفاوت است گرچه تعدادی از مطالعات نشان داد كه بهبود حافظه با استفاده از نوشیدنی‌های انرژی زا مرتبط است. اما نه آنقدر که شما فکر کنید اثر ان زیاد باشد.
مردم همچنین اغلب تعجب می‌کنند که آیا مصرف بیش از حد کافئین ممکن است به مشکلات قلبی را افزایش دهد؟ در حالی که استفاده از کافئین اثرات کوتاه مدت بر ضربان قلب دارد. اما مشخص نیست که آیا مصرف بیشتر آن باعث افزایش مشکلات قلبی عروقی در طولانی مدت می‌شود یا خیر. پس بهتر است به اندازه مصرف شود.
طبق یک بررسی در سال 2017 چندین مطالعه نشان داده است که هیچ خطر افزایشی برای مشکلات قلبی عروقی در مردان یا زنان در ارتباط با مصرف کافئین وجود ندارد. اما کافئین ممکن است برای افراد مبتلا به فشار خون بالا مشکل ساز باشد. با این حال ، اگر به هر نوع بیماری قلبی مبتلا هستید باید قبل از مصرف هر نوع غذای حاوی کافئین و نوشیدنی با پزشک خود صحبت کنید.
یک افسانه رایج این است که استفاده از کافئین می‌تواند باعث ناباروری شود. یک مطالعه منتشر شده در سال 2017 نشان می‌دهد که هیچ ارتباطی بین مصرف مقادیر کم کافئین (حدود 200 میلی گرم در روز یا کمتر) و مشکلات باروری وجود ندارد. اما مصرف بیش از حد آن مشکلات مختلف دیگری را بوجود می‌آورد.
سوال رایج دیگر این است که آیا قرص‌های کافئین و سایر محصولات با دوز بالا با مواد غذایی و نوشیدنی‌های حاوی کافئین متفاوت هستند؟ محصولاتی که غلظت بالایی از کافئین مانند قرص و پودر دارند. از نظر شیمیایی کافئین با سایر اشکال محرک‌ها مانند انرژی زا‌ها تفاوت خاصی ندارند اما خطرات اضافی را به همراه دارند.
از آنجا که این محصولات بسیار غلیظ هستند اندازه گیری اختلاف بین دوز بی خطر و مظر آن کمی دشوار است. مصرف بیش از حد کافئین عوارض خطرناک جانبی و منفی مانند تشنج را افزایش می‌دهد.
تحمل وابستگی و کناره گیری
مصرف مکرر کافئین می‌تواند منجر وابستگی و نیاز به ترک آن منجر شود. تحمل زمانی اتفاق می‌افتد که برای داشتن اثرات مشابه باید بیشتر کافئین مصر کنید. وابستگی به این ماده شامل نیاز به ادامه مصرف برای دفع اثرات ناخوشایند استفاده می‌شود.
چه مدت کافئین در سیستم بدن شما می‌ماند؟
کافئین حدود یک ساعت پس از مصرف در بدن به اوج خود می‌رسد اما ممکن است این اثرات تحریک کننده را تا شش ساعت ادامه دهید.
اعتیاد
گرچه استفاده از کافئین می‌تواند از نظر جسمی یا روانی به آن وابسته شود. اما به اندازه کافی در سیستم پاداش مغز تأثیر ندارد و منجر به اعتیاد واقعی نمی‌شود. موسسه ملی سوء مصرف مواد مخدر (NIDA) ) اعتیاد را به عنوان استفاده مزمن و غیرقابل کنترل یک ماده با وجود پیامدهای منفی تعریف می‌کند.
با این حال مردم اغلب به طور عادی عشق خود به قهوه و سایر نوشیدنی‌های حاوی کافئین به عنوان “اعتیاد” اشاره می کنند.
مسمومیت با کافئین
در حالی که کافئین اعتیاد آور محسوب نمی‌شود اما مسمومیت با کافئین به عنوان یک اختلال در DSM-5 شناخته می‌شود. مسمومیت با کافئین به عنوان مصرف بیش از 250 میلی گرم کافئین و به دنبال آن حداقل پنج علامت تعریف می‌شود که می‌تواند شامل بی قراری، هیجان، بی خوابی، ادرار، ناراحتی معده، تاکی کاردی و تحریک روان حرکتی باشد. این علائم باید منجر به پریشانی قابل توجه و اختلال در عملکرد می‌شود.
مصرف کافئین برای جایگزین کردن با برخی مواد
مردم اغلب از کافئین به عنوان راهی برای کاهش علائم منفی ترک اعتیاد که ممکن است تجربه کنند استفاده می‌کنند. مزایای کوتاه مدت شما از کافئین می‌تواند با افزایش اضطراب در حالی که تحت تأثیر کافئین هستید جبران شود. هنگامی که اثرات آن از بین میرود علائم ترک ممکن است روندهای ذهنی را که امیدوار کننده بهبود یابد یا ممکن است هم بدتر کند.
غلائم ترک کافئین معمولاً طی 12 تا 24 ساعت پس از مصرف آخرین دوز شروع می‌شود. این می‌تواند منجر به تعدادی از اثرات ناخوشایند ترک شود از جمله:
- سردرد
- کمبود انرژی
- لرزش
- تحریک پذیری
- اضطراب
- خستگی و خواب آلودگی
- مشکلات تمرکز
- احساس ناخوشی
علائم ترک ممکن است از خفیف تا شدیدتر بسته به میزان کافئین مصرفی شما متغیر باشد. این اثرات ناخوشایند معمولاً طی دو یا سه روز فروکش می‌کنند.
سخن پایانی
اگر از کافئین زیادی استفاده می‌کنید نوشیدن معادل بیش از سه فنجان چای یا قهوه در روز ممکن است بر سلامتی شما تأثیر منفی بگذارد. بنابراین کاهش مصرف ان قابل تحمل است و کم کم با این کار به بهترین روش کاهش تدریجی مصرف کافئین است. با این کار به تدریج وابستگی شما کاهش می‌یابد در حالی که اثرات منفی ترک را هم به حداقل می‌هارساند.
مهم است که از همه منابع مختلف مصرف خود از جمله غذاها، نوشیدنی‌های انرژی زا، کافئین، چای و نوشابه‌ها آگاه باشید. سعی کنید این منابع را به تدریج با جایگزینی منابع کم کافئین یا فاقد کافئین جایگزین کنید.
