مقدمه
افسردگی یک بیماری کاملا واقعی و قابل درمان است. اما افسانهها، سوءتفاهمها و ننگها همچنان مانع این میشود که افراد به دنبال درمان بروند. افسردگی اگر درمان نشود میتواند زندگی فرد را تهدید کند. به همین دلیل، درک حقایق مربوط به افسردگی میتواند جان انسانها را نجات دهد. در اینجا هفت نکته وجود دارد که همه باید در مورد اختلالات افسردگی بدانند.
عدم دلیل برای افسردگی
گاهی اوقات افراد برای افسردگی دلیل دارند مانند زمانی که شغل خود را از دست میدهند یا اینکه دوست صمیمی آنها فوت میکند. اما همیشه برای ایجاد افسردگی بالینی دلیلی وجود ندارد. مواد شیمیایی موجود در مغز که مسئول کنترل خلق و خو هستند ممکن از تعادل خارج شوند و باعث شود فرد احساس بدی داشته باشد. ممکن حتی زمانی که در زندگی شما همه چیز خوب است دچار افسردگی شوید.
عوامل ایجاد کننده افسردگی
علل افسردگی به طور کامل شناخته نشده است، اما اعتقاد بر این که ترکیبی از عوامل مختلف مانند مشکلات ژنتیکی زمینهای و عوامل محیطی باعث ایجاد این بیماری میشوند. در واقع این عوامل به عنوان یک محرک برای ایجاد بیماری عمل میکنند. داشتن پدر و مادر یا پدربزرگ و مادربزرگ که مبتلا به افسردگی هستند خطر ابتلا به افسردگی در شما را افزایش میدهد. این موضوع مشخص میکند که ژنتیک نقش زیاد در ایجاد این اختلال روانی دارد. همچنین میزان ایجاد این اختلال در بین افرادی که سابقه مصرف مواد دارند بیشتر است. از دیگر عوامل مرتبط میتوان به عدم تعادل شیمیایی مغز، هورمونها، تغییرات فصلی، استرس و ضربه روحی اشاره کرد.
عدم تعادل شیمی مغز
افسردگی با عدم تعادل در انتقال دهندههای عصبی که بر تنظیم روحیه تأثیر می گذارند مرتبط است. این انتقال دهندههای عصبی شامل دوپامین، سروتونین و نوراپی نفرین میشوند. براساس این فرضیه اگر میزان انتقال دهندههای عصبی از یک حدی بیشتر یا کمتر شوند فرد دچار افسردگی میگردد.
هورمونها
هرگونه تغییرات در تولید یا عملکرد هورمونها مانند آنچه در بارداری، قاعدگی، یائسگی یا مشکلات تیروئید رخ میدهد، میتواند باعث ایجاد این اختلال روانی شود.
تغییرات فصلی
اختلال افسردگی اساسی همراه با الگوهای فصلی (اختلال عاطفی فصلی) در اثر اختلال در ریتم شبانه روزی بدن ایجاد میشود. تغییر در فصول نیز میتواند خواب را مختل کند، که در ایجاد روحیه افسرده نقش دارد.
استرس و ضربه روحی
از دست دادن یکی از عزیزان، ضربه روحی و مورد سوءاستفاده قرار گرفتن، استرس مزمن و تغییرات بزرگ زندگی (مانند طلاق یا از دست دادن شغل) میتواند در ایجاد علائم افسردگی نقش داشته باشند. محققان دلیل این امر را مقادیر بالای هورمون کورتیزول میدانند که در اوقات فشارآور و آسیبزا ترشح می شوند. کورتیزول بر انتقال دهنده عصبی سروتونین تأثیر میگذارد و می تواند افسردگی را تحریک کند.
تفاوت غم و اندوه با افسردگی
غم و اندوه بخشی از انسان بودن که یک واکنش طبیعی در برابر شرایط دردناک است. همه ما در مقطعی از زندگی خود غم و اندوه را تجربه کردیم و خواهیم کرد. اما افسردگی، یک بیماری است که علائم آن بیش از تجربه غم و اندوه است. هنگامی که غم و اندوه به افسردگی تبدیل میشود، برخی علائم روشن وجود دارد که شما میتوانید متوجه شوید افسردگی دارید. از جمله این علائم میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تغییر در اشتها، وزن و الگوی خواب
- کاهش میل جنسی
- احساس اضطراب، ناامیدی یا درماندگی
- احساس تحریک پذیری و بی قراری
- احساس پایداری از غم یا روحیه پوچی
- علائم جسمی (مانند سردرد، مشکلات گوارشی، بدن درد) که با درمان فروکش نمیکنند
- از دست دادن علاقه به فعالیتهای که زمانی از آنها لذت می بردید
- انرژی کم یا احساس خستگی
- مشکل در تمرکز، حافظه و تصمیم گیری
متأسفانه، شما به تنهایی نمیتوانید از این حالت روحی خارج شوید. اگر این علائم را دارید، از یک متخصص بهداشت روان کمک بگیرید.
ابتلا کودکان به افسردگی
افسانهای وجود دارد که میگوید کودکی زمانی در زندگی افراد که شاد و بی دغدغه هستند. در حالی که کودکان همان مشکلات بزرگسالان مانند استرس ناشی از کار یا فشارهای مالی ندارند. اما این بدان معنا نیست که نمی توانند افسرده شوند. دوران کودکی استرسهای خاص خود را مانند زورگویی و مبارزه برای پذیرش همسالان را دارد.
افسردگی یک بیماری واقعی
شما ضعیف و دیوانه نیستید. افسردگی یک بیماری واقعی است که به عقیده محققان عمدتا به دلیل عدم تعادل در برخی مواد شیمیایی در مغزتان به نام انتقال دهندههای عصبی ایجاد میشود. برخی از متخصصان حتی شروع به دسته بندی افسردگی به عنوان یک بیماری سیستمیک کردهاند. انتقال دهندههای عصبی زیر نقش مهمی در تنظیم خلق و خوی شما و همچنین در بسیاری از عملکردهای دیگر در بدنتان درگیر هستند:
- دوپامین: در تنظیم احساسات، حافظه، تفکر، انگیزه و پاداش ذاتی نقش دارند.
- نوراپی نفرین: چیزی است که باعث افزایش ضربان قلب و فشار خون شما در طی پاسخ “جنگ یا گریز” یا زمان استرس میشوند.
- سروتونین: ماده شیمیایی “احساس خوب” است که به تنظیم خلق و خوی شما کمک میکند و در کل در احساس سلامتی شما نقش دارد.
محققان همچنان در مورد علت ایجاد این عدم تعادل و همچنین انتقال دهندههای عصبی دیگر مانند استیل کولین، GABA و گلوتامات که ممکن است در افسردگی نیز نقش داشته باشند، تحقیقاتی انجام دادهاند.
افسردگی قابل درمان
چندین گزینه درمانی بسیار موثر از جمله داروها و روان درمانی برای افسردگی در دسترس است. علاوه بر این، درمانهای جدیدی همیشه در حال تولید هستند که مشخص شده در مواردی که سایر درمانها با شکست مواجه شدهاند، موثر هستند. در حالی که درمانتان باید متناسب با علائم و سلامت کلی شما باشد. اما ترکیبی از داروها، روان درمانی و تغییر سبک زندگی اغلب برای کمک به کاهش علائم این اختلال روانی استفاده میشود.
روان درمان
بسته به شرایط منحصر به فردی که هر شخص دارد، ممکن است در روان درمانی فردی، گروهی، خانوادگی یا زوجین شرکت کند. در حالی که انواع مختلفی از رویکردهای روانی درمانی وجود دارد، ولی موارد زیر اثبات شده که در درمان این اختلال موثر هستند:
- فعال سازی رفتاری
- درمان شناختی-رفتاری
- درمان بین فردی
- درمان حل مسئله
- روان درمانی پویشی
- مهارت درمانی اجتماعی
- مشاوره حمایتی
داروها
داروها به ویژه هنگامی که همراه با روان درمانی استفاده میشوند، بسیار موثر هستند. بسیاری از داروها وجود دارد که در درمان افسردگی موثر شناخته شدهاند. باز هم، از آنجا که درمان افسردگی یک روش همه جانبه نیست، ممکن است برای یافتن دارویی که علائم شما را با کمترین عوارض کاهش دهد، روانشناسان آزمون و خطا انجام دهند. داروهایی که معمولا برای این اختلال روانی تجویز میشوند عبارتند از:
- اسکتامین: اسپراواتو
- مهارکنندههای مونوآمین اکسیداز MAOI: از جمله مارپلان (ایزوکاربوکسازید) ، ناردیل (فنلزین) و پارنات (ترانیل سیپرومین)
- مهارکنندههای باز جذب نوراپی نفرین و دوپامین (NDRI): از جمله بوپروپیون (Wellbutrin)
- مهارکنندههای باز جذب سروتونین SSRI: از جمله پروازاک (فلوکستین)، پاکسیل (پاروکستین)، زولوفت (سرترالین)، سلکسا (سیتالوپرام) و لوووکس (فلووکسامین)
- مهارکنندههای باز جذب سروتونین و نوراپی نفرین (SNRI): از جمله ونلافاکسین، دولوکستین، دسونلافاکسین
- داروهای ضد افسردگی سه حلقهای TCA: از جمله آمیتریپتیلین، ایمیپرامین، نورتریپتیلین
تغییر سبک زندگی
علاوه بر درمان و دارو، برخی تغییرات در سبک زندگی نیز وجود دارد که میتواند به شما در مدیریت بهتر علائم افسردگی و همچنین کاهش عوارض جانبی دارو کمک کند. در اینجا چند نکته برای تمرکز وجود دارد، اما ابتدا با متخصص بهداشت روان خود مشورت کنید تا آیا مناسب شما هستند یا خیر.
- رژیم غذایی: هیچ رژیم درمانی برای افسردگی وجود ندارد. اما غذاهای خاصی وجود دارد که می توانید بخورید و یا از خوردن آنها اجتناب کنید که در تنظیم خلق و خو و عاطفه نقش دارند. غذاهای فرآوری شده، الکل، کافئین، شکر و غلات تصفیه شده میتوانند سلامت روانی شما را تهدید کند. در حالی که غذاهای کامل مانند میوهها و سبزیجات، ماهی، بوقلمون، مرغ، لوبیا، آجیل و دانهها میتوانند باعث تقویت روحیه شوند.
- ورزش: یک تمرین خوب میتواند به بالا بردن روحیه، کاهش استرس و تسکین علائم افسردگی کمک کند. نوع ورزشی که انتخاب میکنید باید براساس سطح تناسب اندام، سلامتی و بنیه بدنی شما باشد. برنامه روزمره شما میتواند شامل ورزشهای هوازی (مانند دویدن آهسته، شنا، دوچرخه سواری، پیاده روی سریع باشد. و ورزشهای ذهنی مانند یوگا و تای چی نیز مفید هستند.
- مدیریت استرس: استرس میتواند افسردگی را تحریک کرده و علائم آن را تشدید کند. عادات طولانی مدت مانند تغذیه خوب، ورزش منظم، خواب مناسب و مدیتیشن باعث ایجاد انعطاف پذیری میشود. تکنیکهای مدیریت استرس روزانه را به محض اینکه بفهمید چه چیزی برای شما مناسب است، به کار بگیرید. یک گروه پشتیبانی یا یک متخصص بهداشت روان میتوانند ایدههای مفیدی ارائه دهند.
دلیل شایع خودکشی عدم درمان افسردگی
تشخیص و درمان صحیح افسردگی در جلوگیری از خودکشی بسیار مهم است. براساس آمار اتحاد ملی بیماریهای روانی ایالات متحده، 45٪ از افرادی که اقدام به خودکشی میکنند از نوعی بیماری روانی رنج میبرند. و این امار شامل افراد مبتلا به افسردگیهای تشخیص داده نشده، درمان نشده یا تحت درمان نیست.
چگونگی مقابله با افسردگی
اگر شما یا شخصی که دوست دارید علائم افسردگی را تجربه میکنید، ممکن است از خود بپرسید که چه مراحلی را باید طی نمائید. شاید بخواهید با یادگیری بیشتر در مورد افسردگی، از جمله علائم و معالجه و همچنین افسانهها، سوءتفاهمها و ننگهای اجتماعی، کار خود را شروع کنید. این میتواند تصویری بهتر از آنچه قرار با آن روبرو شوید را به شما نشان دهد. و شما را به یک بیمار یا مراقب با آگاهی بیشتر تبدیل کند.