مقدمه
اگرچه بیشتر افراد افسردگی را بیماری بزرگسالان می‌دانند. ولی آنچه که نمی‌دانند این است که کودکان و نوجوانان نیز می‌توانند افسردگی پیدا کنند. متاسفانه، بسیاری از کودکان مبتلا به افسردگی تحت درمان قرار نمی‌گیرند،زیرا بزرگسالان تشخیص نمی‌دهند که افسرده هستند. برای والدین، معلمان و سایر بزرگسالان مهم است که در مورد افسردگی دوران کودکی اطلاعات کسب کنند. وقتی علائم افسردگی در کودکان و دلایل ایجاد آن را درک کردید، می‌توانید با استفاده از روش‌های مفید درمانی آن را درمان کنید.
علائم
افسردگی در کودکان و نوجوانان اغلب متفاوت از بزرگسالان است. تحریک پذیری و یا عصبانیت علائم شایع افسردگی در کودکان و نوجوانان است. علاوه بر این، کودکان خردسال اغلب برای آنها دشوار است که احساس خود را توضیح دهند. در حالی که نوجوانان از ترس قضاوت دیگران ممکن است سعی کنند درد عاطفی خود را پنهان کنند.
از آنجا که رفتارهای آنها با کودکان دیگری که در سن رشد هستند متفاوت است. دانستن اینکه فرزندتان در کدام فاز از افسردگی و آیا مسئله جدی است، می‌تواند برای هر پدر و مادری چالش برانگیز باشد. اولین قدم برای کمک به کودک در مبارزه با افسردگی یادگیری نحوه تشخیص آن است.
طبق نظریه آکادمی روانپزشکی کودک و نوجوان آمریکا، علائم شایع افسردگی در کودکان و نوجوانان بیش از دو هفته طول می کشد و شامل موارد زیر است:
- تغییر در اشتها یا وزن
- احساس یا ظاهر افسرده، غمگین، اشک آور یا تحریک پذیر
- خستگی یا کمبود انرژی
- احساس گناه یا شرمندگی
- مشکل در تمرکز
- از دست دادن علاقه یا لذت از فعالیت‌هایی که قبلاً لذت از آن لذت می‌بردند
- کاهش یا تحریک روانی-حرکتی
- افکار مکرر خودکشی و یا مرگ
- اختلال خواب: تقریباً هر روز یا بی‌خوابی دارند یا پرخوابی
علاوه بر علائم فوق، برخی از کودکان مشکلات جسمی مانند درد معده و سردرد ، مصرف مواد و عملکرد ضعیف در مدرسه را نیز دارند.
علل
اگرچه وقایع استرس‌زای زندگی، مانند طلاق ، ممکن است باعث افسردگی شود. اما این فقط یک بخش کوچک از دلایل افسردگی در کودکان است. بسیاری از عوامل دیگر از جمله ژنتیک، نیز در پیشرفت این بیماری نقش دارند. چندین عامل مختلف وجود دارد که می‌تواند باعث ایجاد افسردگی در دوران کودکی شود از جمله:
- شیمی مغز: عدم تعادل در انتقال دهنده‌های عصبی و هورمون‌های خاص ممکن است در نحوه عملکرد مغز نقش داشته باشد. که این مشکل می تواند بر روحیه و احساسات تأثیر بگذارد و خطر ابتلا به افسردگی را افزایش دهد.
- عوامل محیطی: یک محیط استرس‌زا، آشفته یا ناپایدار در خانه نیز می‌تواند کودکان را دچار افسردگی کند. عدم پذیرش و زورگویی در مدرسه نیز ممکن است یک عامل موثر دیگر باشد.
- سابقه خانوادگی: کودکان دارای اعضای خانواده که دارای اختلالات خلقی مانند افسردگی هستند نیز بیشتر در معرض علائم اختلالات افسردگی قرار دارند.
- استرس یا ضربه: تغییرات ناگهانی مانند جابجایی یا طلاق، یا وقایع آسیب‌زا مانند سوء استفاده یا تعرض نیز می‌تواند در احساس افسردگی نقش داشته باشد.
هر کسی ممکن است دچار افسردگی شود و این نشانه ضعف نیست. اگر کودکتان افسرده است تقصیر شما نیست.
تشخیص
اگر فکر می کنید فرزند شما علائمی از افسردگی دارد یک قرار ملاقات با متخصص اطفال کودک خود بگذارید. تا در مورد نگرانی‌های که دارید صحبت کنید. قبل از تشخیص روانی بیماری، کودکتان باید یک ارزیابی جامع جسمی و پزشکی انجام دهد. هر مشکل پزشکی که در جسم او وجود داشته باشد می‌تواند باعث رد این موضوع شود که کودکتان افسردگی دارد. به عنوان مثال، مشکلات تیروئید، کم خونی و کمبود ویتامین می‌توانند علائم افسردگی در کودکان را ایجاد کنند.
در حالی که هیچ آزمایش خاصی برای افسردگی وجود ندارد. پزشک ممکن است از یک یا چند ارزیابی روانشناختی برای ارزیابی بیشتر نوع و شدت افسردگی در کودک شما استفاده کند.
طبقه‌بندی افسردگی
هنگامی که تشخیص داده شود کودکتان اختلال افسردگی دارد. نوع آن از نظر شدت باید طبقه‌بندی شود. طبقه‌بندی افسردگی به شرح زیر است:
- خفیف
- در حد متوسط
- شدید (همچنین “ماژور” یا “بالینی” نیز نامیده می شود)
طبق نسخه پنجم راهنمای تشخیصی و اماری اختلال های روانی DSM-5، این طبقه بندی بر اساس تعداد، نوع، شدت علائم و میزان تداخل آنها در زندگی روزمره شما تعیین می‌شود.
درمان افسردگی
اگر تشخیص پزشک افسردگی خفیف در کودکتان باشد. پزشک وی قبل از انجام هر نوع درمانی، باید علائم کودک را به طور فعال کنترل کند. اگر علائم آنها پس از 6 تا 8 هفته ادامه پیدا کرد، برای روان درمانی معرفی می‌شود. اگر در ابتدا پزشک تشخیص دهد که کودکتان مبتلا به افسردگی متوسط تا شدید است. پزشک وی احتمالا از این مرحله عبور کرده و سریعا درمان را آغاز می‌کند.
روان درمانی، داروها یا ترکیبی از این دو برای درمان افسردگی در کودکان استفاده می‌شود. نوع درمانی که برای کودک شما توصیه می‌گردد به ماهیت و شدت افسردگی وی بستگی دارد.
روان درمانی
اگر فرزندتان افسردگی خفیف تشخیص داشته باشد. انجمن روانشناسی امریکا روان درمانی را به عنوان یک درمان اولیه توصیه می‌کند. برای نوجوانان مبتلا به افسردگی متوسط تا شدید، تحقیقات نشان داده است که ترکیبی از روان درمانی و دارو بهترین نتیجه را دارد.
در روان درمانی، یک متخصص بهداشت روان به کودک شما کمک می‌کند تا مهارت‌های لازم برای مدیریت علائم افسردگی خود را رشد دهد. تا بتواند هم در خانه و هم در مدرسه عملکرد خوبی داشته باشد. دو نوع روان درمانی به عنوان درمان انتخابی برای کودکان مبتلا به افسردگی شناخته می‌شود:
- درمان رفتار شناختی: در این روش روانشناسان با شناسایی الگوهای رفتاری و فکری منفی و جایگزینی الگوهای مثبت به بهبود خلق و خوی کودک کمک می‌کنند.
- درمان بین فردی: رویکردی که در آن درمانگران به نوجوانان کمک می‌کنند تا یاد بگیرند چگونه مشکلات روابطی را که ممکن است در افسردگی آنها نقش داشته یا ایجاد کنند این حالت بوده است را کنترل کنند.
انجمن روانشناسان آمریکا توصیه می‌کند که روان درمانی همیشه جزء روند درمانی افسردگی در دوران کودکی و نوجوانی باشد.
داروها
بازدارنده بازجذب سروتونین (SSRIs) اولین گزینه برای درمان افسردگی در کودکان و نوجوانان مبتلا به افسردگی است. فقط دو SSRI یعنی فلوکستین و اسیتالوپرام برای استفاده در افراد مبتلا به افسردگی مورد تاپید FDA است. اگر روانشناس فرزندتان فکر کند به نفع فرزند شما است، ممکن آنها یک SSRI متفاوت یا مهارکننده بازجذب سروتونین-نوراپی‌نفرین (SNRI) برای درمان تجویز کند. این داروها به عنوان درمان خارج از معمول شناخته می‌شود ولی یک عمل کاملا معمول بین پزشکان است.
ضد افسردگی و تفکر خودکشی
در حالی که داروهای ضد افسردگی می توانند روشی موثر در درمان افسردگی کودکان باشند. اما استفاده از آنها با عوارض جانبی جدی مانند تفکر خودکشی در افراد زیر 25 سال مرتبط است. اگرچه این عارضه نادر است، اما سازمان غذا و داروی آمریکا(FDA) اکنون در مورد اینکه همه داروهای ضد افسردگی جعبه سیاه دارند و در مورد افزایش خطر خودکشی با مصرف آنها هشدار می‌دهند.
این بدان معنا نیست که نباید از داروهای ضد افسردگی در این گروه سنی استفاده شود. این به معنای ساده این است که آنها باید به دقت توسط پزشکان و مراقبان تحت نظارت قرار گیرند. به ویژه در چند هفته اول پس از شروع استفاده از ضد افسردگی این مراقبت باید بیشتر باشد.
کنار آمدن با افسردگی
برای موارد خفیف افسردگی، تغییر سبک زندگی اغلب می‌تواند راهی موثر برای رفع احساس افسردگی باشد. مواردی مانند یافتن راه‌هایی برای کنترل استرس، انجام ورزش‌های بدنی منظم، استفاده از تکنیک‌های آرام سازی و ایجاد سیستم پشتیبانی اجتماعی قوی‌تر می‌تواند به بهبود احساس کودک کمک کند.
در زیر چند اقدام فعال برای تشویق مهارت‌های مقابله سالم و حمایت از سلامت روان ذکر شده است:
- درمورد اینکه چگونه مراقبت از بدن به ذهن نیز کمک می‌کند صحبت کنید. توضیح دهید که چگونه خوردن غذای مقوی و انجام تمرینات ورزشی زیاد برای سلامت روان آنها مفید است.
- اطمینان حاصل کنید که کودک شما یک برنامه خواب ثابت دارد. دستگاه‌ها را قبل از خواب خاموش کنید و مطمئن شوید کودک هر روز در یک ساعت مشخص به رختخواب می‌رود و از خواب بیدار می‌شود.
- به کودک خود کمک کنید بدون داشتن زمانبندی بیش از حد در زمان خود، یک زندگی اجتماعی غنی را توسعه دهد. مسئولیت‌هایی را تعیین کنید و به دلیل مسئولیت‌پذیری به آنها پاداش دهید.
- به کودک خود بیاموزید که چگونه مشکلات را حل کند. احساساتش را با روش های سالم مدیریت کند و راهکارهایی تدوین کند که به آنها کمک کند با شکست روبرو شوند. در مورد بهداشت روانی خود نیز صحبت کنید و حفظ سلامتی را در اولویت خانواده خود قرار دهید.
- در نهایت ، این به عهده سرپرستان است که باید از گزینه های درمانی استفاده کنند. برای والدین و فرزندان مهم است که خود را در مورد درمان و خطرات و مزایای احتمالی هر گزینه بیاموزند.
نتیجه‌گیری
افسردگی در دوران کودکی می تواند تأثیر جدی در زندگی کودک داشته باشد. بنابراین همیشه مراقب علائم هشدار دهنده احتمال افسردگی کودک خود باشید. با کودک خود در مورد آنچه احساس می‌کند صحبت کنید و مراقب باشیدقضاوت نکنید. خوشبختانه، درمان زودهنگام می‌تواند به بچه‌ها کمک کند تا قبل از اینکه علائم افسردگی آسیب جدی به زندگی و توانایی عملکرد آنها وارد کنند، به مسیر درست برگردند.
