اعتیاد به کافئین
اعتیاد به کافئین عبارت است از استفاده بیش از حد از کافئین در طی یک دوره زمانی، که اثرات منفی بر سلامتی، تعاملات اجتماعی یا سایر زمینههای زندگی شما دارد. از آنجا که کافئین دارویی است که به طور گستردهای مورد پذیرش و استفاده قرار گرفته است. بسیاری از مردم معتقد نیستند که کافئین میتواند اعتیادآور باشد.
در حالی که اکثر مصرف کنندگان کافئین احساس میکنند از بسیاری از تأثیرات کافئین مانند یک “تقویتی در اول روز” لذت میبرند. اما ممکن است از برخی از تأثیرات منفی دارو مانند اختلال در خواب، تحریک پذیری و اضطراب آگاهی نداشته باشند. به عنوان مثال بسیاری از افراد برای افزایش انرژی وارد چرخه معیوبی از نوشیدن قهوه میشوند. که در نتیجه خود را خسته میکنند و نمیتوانند هنگام خواب راحت باشند. برخی از افراد به دلیل استفاده از کافئین با مشکلات قابل توجهی رو برو میشوند. و در مقابله با استفاده نکردن از کافئین هم به مشکلاتی دچار میشوند. و در نتیجه سایر عوارض جانبی ناخوشایند را تجربه میکنند.
مواردی که باید درباره اعتیاد به کافئین بدانید!
کافئین یکی از پرمصرف ترین مواد اعتیاد آور است. و امروزه به شدت برای بزرگسالان، نوجوانان و حتی کودکان در دسترس میباشد. در حالی که قهوه احتمالاً بیشترین منبع کافئین است. اما در بسیاری از غذاها و نوشیدنیهای معمول نیز وجود دارد. بنابراین ممکن است مصرف کافئین بیش از حد تصور شما باشد.
اعتیاد به کافئین در DSM-5 شناخته شده است. DSM-5 کتابچه راهنمای استفاده شده توسط پزشکان برای طبقه بندی و تشخیص نگرانیهای مربوط به سلامت روان است. که اعتیاد به کافئین نیز در آن به عنوان یک مشکل روانی وجود دارد.
مسمومیت با کافئین و ترک کافئین میتواند از نظر جسمی و روانی بسیار ناخوشایند باشد. اما به راحتی میتوان آن را با انواع دیگر شرایط اشتباه گرفت. به عنوان مثال افرادی که معتاد به کافئین هستند میتوانند علائم مشابهی را با افراد مبتلا به اختلالات نقص نشان دهند. ترک کافئین علائم مشابهی با اختلالات خلقی دارد.
اعتیاد به کافئین میتواند بسیاری از مشکلات مختلف را در سلامتی ایجاد و تشدید کند. کاهش تدریجی مصرف کافئین روزانه با مخلوط کردن نوشیدنیهای کافئین دار با نوشیدنیهای غیرکافئین دار، بهترین روش برای ترک کافئین بدون علائم ترک است.

تاثیر کافئین بر سلامتی
کافئین اثرات مختلفی بر بدن دارد که به طور بالقوه برای سلامتی مضر است. کافئین ضربان قلب را افزایش میدهد. و میتواند باعث ناهنجاری در ضربان قلب شود. بنابراین برای افرادی که مشکلات قلبی عروقی دارند توصیه نمیشود. همچنین فشار خون را افزایش میدهد و بر تراکم استخوان تأثیر میگذارد. و خطر پوکی استخوان را افزایش میدهد.
علائم اعتیاد به کافئین
از آنجا که کافئین یک داروی محرک است. اعتیاد با کافئین باعث ایجاد مجموعهای از علائم مرتبط با تحریک مغز و سیستم عصبی میشود. در حالی که مصرف کنندگان کافئین از افزایش انرژی و هوشیاری که کافئین به آنها میدهد لذت میبرند. اما علائم ناخوشایند بسیاری از مصرف کنندگان، به ویژه کسانی که معتاد هستند، تجربه میشود که عبارتند از:
- بی قراری
- عصبی بودن
- هیجان
- مشکلات در خواب
- تحریک
- منقبض شدن عضله
- جریان درهم و برهم از افکار و گفتار
- چهره برافروخته
- افزایش ضربان قلب
- ناراحتی معده
- افزایش ادرار
علائم ترک کافئین
ترک کافئین معمولاً با برگشت و عود همراه میشود. و علائمی را ایجاد میکند که در مقابل اثرات مسمومیت است. این تأثیر میتواند در کسانی که به کافئین اعتیاد دارند بسیار عمیق باشد.
- علامتی که بیشتر اوقات توسط افرادی که مصرف کافئین را ترک میکنند، گزارش میشود یک سردرد شدید است. هنگام ترک کافئین، مردم اغلب احساس خستگی و حتی خواب آلودگی میکنند. ممکن است در تمرکز مشکل داشته باشند و احساس افسردگی یا تحریک پذیری کنند.
- گاهی اوقات، افرادی که کافئین را ترک میکنند علائمی شبیه به آنفولانزا مانند حالت تهوع، استفراغ و درد یا سفتی عضلات را نیز تجربه میکنند.
- مانند سایر اعتیادها، اعتیاد به کافئین میتواند مشکلات عاطفی را با جستجوی در اثرات لذت بخش کافئین مخفی کند. کمبود انرژی، کمبود انگیزه و افسردگی ممکن است زمینه ساز اعتیاد به کافئین باشد.
- همچنین فرد میتواند با اعتیاد به کار همپوشانی داشته باشد. زیرا برخی از افراد از اثرات تحریک کننده کافئین برای افزایش انرژی و علاقه به فعالیتهای ذهنی و جسمیمرتبط با شغل خود استفاده میکنند. به همین ترتیب، اعتیاد به کافئین میتواند از دوری از فعالیتها و روابط رضایت بخشتر جلوگیری کند.
چگونه کنار گذاشتن قهوه میتواند منجر به سردرد شود؟
اثرات محرک کافئین میتواند علائم و رفتارهای جسمی ایجاد کند که میتواند مانند سایر موارد بیماریهای جسمی به نظر برسد. بنابراین به راحتی با سایر بیماریها اشتباه گرفته شود. مهم است که در صورت ارزیابی برای هر شرایطی به پزشک یا روانشناس خود اطلاع دهید. که چه مقدار کافئین مصرف میکنید و چه دفعاتی آن را انجام میدهید.
به عنوان مثال، اعتیاد با کافئین علائمی ایجاد میکند که میتواند به راحتی با اختلالات اضطرابی مانند حملات هراس اشتباه گرفته شود. استفاده بیش از حد از کافئین همچنین میتواند باعث بدتر شدن علائم اختلالات اضطرابی در افرادی که این بیماری دارند شود. و احساس نگرانی را تشدید میکند. با این حال ممکن است استفاده از کافئین به عنوان آرامش بخش و تسکین موقتی اضطراب استفاده کنید. و یا حتی باور کنید که به شما کمک میکند تا با موقعیتها کنار بیایید.
سایر نگرانیهای مربوط به سلامتی اعتیاد به کافئین را میتوان با موارد زیر اشتباه گرفت:
- شیدایی
- اختلال هراس
- اختلال اضطراب عمومی
- اختلال خواب
- میگرن و سایر سردردها
- بیماریهای ویروسی
- شرایط سینوس
- مسمومیت از مواد دیگر (آمفتامینها، آرام بخشها، خواب آورها)
- عوارض جانبی ناشی از دارو، مانند آکاتسیا
ممکن است با استفاده از کافئین علائم ترک سایر مواد مانند آمفتامین و کوکائین را بدتر کنید. داروهای محرک اغلب با کافئین قطع میشوند.

کافئین میتواند سایر اختلالات را القا کند!
وقتی اختلالی توسط مادهای القا شود. اگرچه در اثر مصرف مواد ایجاد میشود، اما معیارهای مربوط به این اختلال نیز تداخل پیدا میکند. نه اینکه صرفاً اثر مصرف یا ترک آن باشد. اختلالات ناشی از کافئین شامل اختلال اضطراب ناشی از کافئین و اختلال خواب ناشی از کافئین است.
اگر فکر میکنید ممکن است به کافئین اعتیاد داشته باشید چه کاری باید انجام دهید؟
اعتیاد نه تنها شامل استفاده بیش از حد از کافئین بلکه متکی بودن به کافئین برای مقابله با موقعیتهای مختلف زندگی است. به طور معمول علی رغم اثرات منفی، برای اینکه بفهمید ممکن است معتاد شده باشید موارد زیر را بررسی کنید:
میزان مصرف خود را ارزیابی کنید. مقدار واقعی کافئین را که در یک روز معمولی استفاده میکنید را از جمله اسپرسوی عالی، لاته و کاپوچینو که معمولاً بسیار قویتر از قهوه یا قهوه فوری نوشابه و سایر غذاها و نوشیدنیهای رایج حاوی کافئین هستند را محاسبه کنید.
و سپس به احساسات خود توجه کنید. هرگونه عوارض جانبی کافئین و همچنین علائم ترک را که در صورت از دست دادن دوز منظم کافئین اتفاق میافتد، یادداشت کنید.
اثرات را در نظر بگیرید. به تأثیرات کافئین یا علائم ترک که در صورت از دست دادن یک وعده منظم اتفاق میافتد و این که چگونه آنها بر احساسات، عملکرد و روابط شما تأثیر میگذارند، فکر کنید . آیا اگر کافئین زیاد یا کم استفاده کنید، تحریک پذیر میشوید؟ آیا اگر کافئین کمتری مصرف کنید سردرد یا خستگی دارید؟ آیا احساس میکنید برای گذراندن روز به کافئین بیشتری “نیاز” دارید؟
درمان اعتیاد به کافئین
اگر احساس میکنید پاسخهای شما به هر یک از موارد فوق نگران کننده به نظر میرسد. با یک مشاور و روانشناس متخصص در زمینه اعتیاد به انواع موارد مخدر صحبت کنید. اگر باردار هستید و یا قصد باردار شدن دارید یا در دوران شیردهی هستید. هرچه سریعتر با پزشک در مورد مصرف کافئین خود صحبت کنید. همچنین اگر مشکل جسمی دیگری دارید که ممکن است در اثر استفاده از کافئین به مشکل بخورد. مانند یک مشکل قلبی عروقی، بلافاصله موارد و علائم را با پزشک و روانشناس خود در میان بگذارید.
ترک تدریجی کافئین
از آنجا که ترک میتواند احساس بدتری در شما ایجاد کند. بهتر است بیشتر افراد به تدریج مصرف کافئین را کاهش دهند. تا این که به طور ناگهانی این کار را انجام دهند تا حداکثر سود را از ترک یا کاهش کافئین ببرند. پزشک و یک مشاور متخصص میتواند به شما کمک کند تا یک برنامه ریزی عالی برای ترک داشته باشید.
توجه داشته باشید که اگر احساس میکنید از کافئین برای کنار آمدن با یک مشکل عاطفی مانند افسردگی یا اضطراب استفاده میکنید. با پزشک خود در مورد گزینههای درمان این شرایط صحبت کنید. درمان مناسب میتواند تفاوت زیادی برای شما ایجاد کند.
همچنین اگر احساس نمیکنید به کافئین اعتیاد پیدا کردهاید. اما احساس میکنید بیش از حد طبیعی مصرف میکنید. میتوانید میزان مصرف کافئین خود را کاهش داده یا به طور کلی کافئین را قطع کنید. در هر دو مورد رایج ترین اشتباه این است که خیلی زود کاهش دهید. و به دلیل سردرد شدید عود کرده و دوباره مصرف کنید.
به جای این که مصرف کافئین خود را به نصف کاهش دهید. سعی کنید مصرف منظم خود را هر دو هفته حدود 10٪ کاهش دهید. قدرت آخرین نوشیدنی کافئین دار روز خود را با رقیق کردن آن با یک نوشیدنی بدون کافئین کاهش دهید.
نتیجه گیری
اعتیاد به کافئین به قدری رایج است که حتی بیشتر اوقات نیز متوجه آن نمیشویم. اما وقتی بتوانید کافئین را تا حد زیادی کاهش دهید یا آن را ترک کنید. احساس برقراری ارتباط با انرژی طبیعی خود و توانایی داشتن آرامش هنگام شب بی نظیر است.