به قلم لئو بابائوتا – غیرشکنندگی چیست؟ در کلاس هایم در مواجهه با دانش آموزانم، فاکتورهای کلیدی متعددی در راه ارتقای شخصیتی معرفی کرده ام. یکی از آن ها مربوط به زمانی است که می خواهیم تغییری در خود صورت دهیم. مشکلی که موقع تصمیم به تغییر با آن مواجه می شویم به این شرح است:
- تصمیم می گیریم کاری مثل ورزش، مدیتیشن، نوشتن، خلق کردن و غیره را به صورت مداوم انجام دهیم
- در آن شکست می خوریم
- در ادامه، از هم می پاشیم، خودمان را ملامت می کنیم، انگیزه‌مان را از دست می دهیم و تسلیم می شویم
این رویکردی شکننده و غیرمقاوم است. مشکل رویکرد شکننده در این است که موقع شکست، از هم می پاشیم. برای مقابله با چنین رویکردی، باید روحیه مقاوم و غیرشکننده را در خود تقویت کنید.
غیرشکنندگی به طور خلاصه چیست؟
ایده غیرشکنندگی از کتاب قوی سیاه (Black Swan) اثر نسیم طالب مطرح شده است. در این باره صحبت می کند که بسیاری از سیستم های ساخته انسان، شکننده هستند. اگر چیزی به سیستم استرس وارد کند، از هم می پاشد. برخی سیستم ها قدرتمند و مقاوم هستند که خیلی بهتر از شکننده است. با این حال، بهتر از همه سیستم هایی هستند که غیرشکننده هستند که استرس قویترشان می کند.
سیستم های انسانی وقتی ورزش می کنیم و به سیستم بدنیمان استرس می دهیم و بعد ریکاوری می کنیم، غیرشکننده هستند. بعد از ورزش قوی تر و بهتر هستیم و استرس را به خوبی تحمل می کنیم. استخوان ها متراکم تر می شوند. بسیاری دیگر از سیستم های طبیعی هم مکانیزم های غیرشکننده درونی خود را دارند.
می توانیم بسیاری از سیستم های انسانی را صرفا با قدرتمند کردنشان مقابل استرس، بهتر کنیم. در این شرایط، شکست باعث می شود، قوی تر شویم. بیایید به چند پیشنهاد مختلف شامل هر گونه یادگیری، ایجاد عادت، تمرین ذهنی یا قلبی یا هر چیزی که می خواهید در آن بهتر شوید را در نظر بگیریم.
پیشنهادهای کلیدی برای غیرشکنندگی
قبل از اینکه به طور خاص در مورد سیستم های مختلف صحبت کنیم، بیایید برخی پیشنهادهای کلیدی که به نظرم می رسد را مرور کنیم:
- انتظار استرس، شکست و زمین خوردن را داشته باشید
- سیستم های یادگیری خود را طوری پرورش دهید که نه تنها مقاوم باشند، بلکه در مواجهه با شکست و استرس، قوی تر شوند
- با حذف شکنندگی ها از سیستم شروع کنید. مثلا ترک سیگار، تسویه بدهی ها، دور ریختن دارایی های غیرضروری یا ناراحتی و عصبانیت موقع مورد انتقاد قرار گرفتن یا شکست خوردن
- همواره ریسک های کوچک بکنید. تجربیان کوچک طوری طراحی شده اند که یاد دهند از شکست یاد بگیریم. مثلا من هر روز سعی می کنم در انجام کارهای سخت، بهتر شوم. هر روز یک تجربه کوچک است. معمولا هم شکست می خورم به این معنا که هر روز یاد می گیرم.
- از ابهام، ریسک، شکست و معذب بودن استقبال کنید. این ها مواردی می شوند که به شما کمک می کنند رشد کنید و نیازی نیست در موردشان گله کنید یا از آن ها اجتناب نمایید. قرار نیست سبب شوند برای همیشه شکست بخورید. از تغییر، سروصدا و حتی تنش به اندازه ای که قابل مدیریت باشد، استقبال کنید.
- رویکردتان باید این باشد که همواره یاد بگیرید و از از نقطه شکست دورتر شوید. از آن گله نکنید، یاد بگیرید و قوی تر شوید. عاشق اشتباه کردن باشید. وقتی سیستمتان اشتباهی داشته باشد، چه واکنشی برای قوی تر شدن نشان خواهد داد؟
- به طور عمدی به زندگیتان استرس وارد کنید. ورزش شدید کنید و وزنه سنگین بزنید، دوش آب سر بگیرید و انواع چالش ها و ماجراجویی ها را تجربه کنید.
خب، الان بیایید این ها را در پروسه یادگیریمان وارد کنیم.
سیستم های یادگیری غیرشکننده و تقویت غیرشکنندگی
بعضی پیشنهادها برای استفاده در پروسه یادگیری به شرح زیر است:
- آزمایش های کوچکی که برای یادگیری از شکست طراحی شده اند را انجام دهید. کوچک خوب است، ولی بزرگ و حجیم در صورت بروز عوامل استرس زای قابل توجه، منجر به شکست می شود. در مقابل، هر چه کوچک در نظر بگیرید، به معنای راحتی و انعطافتان در آن کار خواهد بود. به عنوان مثال، می توانیم جلسات تمرینمان را کوتاه تر کنیم یا پروژه های کوچک تر انتخاب نماییم. سعی کنید از تجربه هر روزه یاد بگیرید و بهتر و بهتر شوید.
- رویکرد مناسبی در مواجهه با ابهام، ریسک و شکست داشته باشید. به جای ترسیدن یا اجتناب از این موارد، به سمتشان بروید. اجازه بدهید این فشار باعث شود بهتر و بهتر شوید. در این شرایط، هر شکست و هر موقعیت ابهام انگیزی باعث می شود فرصتی برای یادگیری و ارتقای شخصیتی پیدا کنید.
- بررسی های هفتگی داشته باشید و از آن ها برای یادگیری، انطباق و پیشرفت مستمر استفاده نمایید. تمام تجارب روزانه‌تان باید ثبت و ضبط شود. باید ببینید آن روز چطور عمل کرده اید و چقدر بهتر شده اید و برای پیشرفت بیشتر چه کارهایی می توانید بکنید. هر هفته زمانی را برای بررسی تاریخچه عملکردتان که ثبت کرده اید، اختصاص دهید. اینجا است که باید از استرس برای پیشرفت در زندگی بهره مند شویم.
- از حمایت های دیگران استفاده کنید. سعی کنید تمام اتفاقاتی که در جریان تجارب روزانه شما پیش می آید را برای کسانی که می توانند از شما حمایت کنند، تمرکزتان را حفظ کنند و به نوعی کمکتان کنند، تعریف کنید. گزارش کار دادن به بقیه سبب می شود از اشتباهات و شکست هایمان یاد بگیریم.
- چیزهایی که باعث می شود شکننده تر شوید را کاهش دهید. سیگار کشیدن و ناسالم غذا خوردن باعث می شود شکننده شوید. گلایه کردن تنفر و عادت های رفتاری منفی مشابه هم برای تمرین و ارتقای شخصیتی سمی به شمار می روند. درست است که نمی توانیم آن ها را به طور کامل از بین ببریم، ولی باید تلاش کنیم تا حد امکان آن ها را کاهش دهیم.
- خودتان به زندگیتان استرس وارد کنید. نمی خواهیم همیشه در موضع راحت قرار داشته باشیم، چون این باعث می شود شکننده بمانیم. از سوی دیگر، استرس مضاعف می تواند مضرات خود را داشته باشد و از این رو، باید به اندازه کافی استرس وارد زندگیمان کنیم که از پس مدیریت آب بریاییم. هر زمان هم که به نظرمان رسید ظرفیت بیشتری پیدا کرده ایم، می توانیم دوز آن را بیشتر کنیم.
- با خودتان مهربان باشید. ملامت کردن خودتان هیچ گاه کمکتان نمی کند. فقط باعث می شود شکننده تر شوید. باید سعی کنید با خودتان مهربان باشید. سعی کنید با ایجاد چالش های مختلف برای خودتان انگیزه ایجاد کنید و همواره در مسیری که گام برمی دارید، بهتر شوید.
- در همه چیز موقعیتی برای خود پیدا کنید. اگر بتوانید از هر فرصتی استفاده مناسب بکنید، یک قدم به غیرشکنندگی نزدیک شده اید. سعی کنید از تمام فرصت های خوب بهره مند شوید.
سوالاتی که باید از خودتان بپرسید
برخی سوالات وجود دارند که بعد از طی مراحل بالا باید از خود بپرسید:
- چه چیزهایی هستند که باعث می شوند شکننده شوم؟ سیگار، غذای ناسالم، افکار منفی، عدم پذیرش نظرات دیگران، بدهی بالا و غیره.
- ماموریت کلیدی ام که شکست در آن باعث شکست کلی می شود، چیست؟ آیا می توانم پلن های A، B و C تعریف کنم؟
- چه شبکه حمایتی می توانم ایجاد کنم تا کمکم کند زودتر از موقعیت بحرانی و شکست خارج شوم؟
- چطور می توانم از بدترین موقعیت ها هم فرصت بسازم؟
- چطور می توانم در هر مشکلی، یک فرصت ببینم؟
توصیه می کنم این پیشنهادات را در برنامه تمرینی یا پرورش شخصی که مدنظر دارید، پیاده کنید تا خیلی زود نتیجه خوب آن و غیرشکنندگی را تجربه کنید.
مطالب مرتبط:
